Theo Reuters, ngày 7/11, Nga đã chính thức rút khỏi Hiệp ước về các lực lượng vũ trang thông thường ở châu Âu (CFE) sau 33 tham gia. Đây được xem là bước thay đổi quan trọng giúp quân đội Nga không còn bị ràng buộc bởi điều khoản của hiệp ước.
Bộ Ngoại giao Nga cho biết Moskva đã chính thức rút khỏi hiệp ước vào tối muộn 6/11 theo giờ địa phương và khẳng định hiệp ước CFE giờ đã là quá khứ.
Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev thăm Cục chế tạo máy Raduga - đơn vị chuyên phát triển các hệ thống tên lửa tấn công cho quân đội Nga tại Dubna, vùng Moskva, Nga vào tháng 2/2023. (Ảnh: Sputnik)
Cũng theo Bộ Ngoại giao Nga, hiệp ước CFE được ký kết vào cuối Chiến tranh Lạnh, khi việc hình thành một cấu trúc mới về an ninh toàn cầu và châu Âu dựa trên sự hợp tác dường như có thể thực hiện được và những nỗ lực thích hợp đã được thực hiện. Tuy nhiên việc Mỹ thúc đẩy mở rộng NATO đã khiến các nước liên minh "công khai phá vỡ" các hạn chế của nhóm trong hiệp ước, đỉnh điểm là Phần Lan và Thụy Điển xin gia nhập NATO.
Hiệp ước về các lực lượng vũ trang thông thường ở châu Âu (CFE) được các nước châu Âu ký vào năm 1990 chỉ một năm sau khi Bức tường Berlin sụp đổ, đặt ra những giới hạn để giám sát đối với các loại thiết bị quân sự thông thường mà liên minh quân sự NATO và Hiệp ước Warsaw khi đó có thể triển khai.
Hiệp ước này được thiết kế để ngăn chặn một trong hai bên trong Chiến tranh Lạnh tập hợp lực lượng để tấn công nhanh chóng chống lại bên kia ở châu Âu, nhưng không nhận được sự ủng hộ từ Moskva vì làm giảm giảm lợi thế của quân đội Liên Xô về vũ khí thông thường ở thời điểm đó.
Nga đã đình chỉ tham gia hiệp ước CFE vào năm 2007 và ngừng tham gia các điều khoản của CFE vào năm 2015. Hơn một năm sau chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, Tổng thống Nga Vladimir Putin hồi tháng 5 đã ký sắc lệnh rút khỏi hiệp ước này.
Cuộc chiến ở Ukraine đã gây ra cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất trong quan hệ của Moskva với phương Tây kể từ sau Chiến tranh Lạnh. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết cuối tuần qua rằng quan hệ với Mỹ đang ở mức dưới 0.
Sau khi Nga tuyên bố ý định rút khỏi hiệp ước trong năm nay, NATO đã lên án quyết định này và cho rằng nó làm suy yếu an ninh châu Âu-Đại Tây Dương.
“Nga trong nhiều năm đã không tuân thủ các nghĩa vụ CFE của mình. Cuộc chiến ở Ukraine của Nga và sự đồng lõa của Belarus là trái với các mục tiêu của Hiệp ước CFE", NATO cho biết.
Bình luận