Cuộc sống mùa đông của người dân Ukraine ở thị trấn '3 không'

Theo tờ El País, chỉ mới vài ngày kể từ khi đợt tuyết đầu mùa bắt đầu rơi, vùng Kharkov cũng như nhiều khu vực khác ở Ukraine đã bị bao phủ bởi một màu trắng xóa. Đối với người Ukraine, mùa đông hay tuyết không phải là điều gì đó lạ lẫm nhưng mùa đông này khác xa những năm trước.

Nằm cách thành phố Kharkov khoảng 127 km về phía tây - Thị trấn Petropavlivka trước xung đột có khoảng 1.000 dân nhưng giờ đây còn chưa đến 200 người. Petropavlivka còn nằm cách chiến tuyến giữa quân đội Ukraine và lực lượng Nga chưa tới 10 km. Thị trấn nhỏ này hoàn toàn có thể trở thành chiến trường bất cứ lúc nào.

Trả lời phóng viên của El País, Ivan Nikolaevich - kỹ sư nông nghiệp 49 tuổi, một trong số ít người quyết định bám trụ lại Petropavlivka cho biết, phần lớn cư dân còn lại của thị trấn đều là người già và họ không có gì để chuẩn bị cho mùa đông lạnh giá đang đến. Nikolaevich và bạn của mình quyết định nhận nhiệm vụ phân phát lương thực được chính phủ Ukraine hỗ trợ cho những người dân trong thị trấn.

“Những người trẻ đã rời đi, nhưng tôi được sinh ra ở đây, tôi sẽ không bỏ nó”, Nikolaevich nhấn mạnh. Ông cũng nói rằng sự tàn phá mà cuộc chiến này mang đến còn đáng sợ hơn cả cái lạnh của mùa đông.

Cũng theo Nikolaevich các cuộc giao tranh gần đây hầu như không ảnh hưởng đến thị trấn nhỏ này dù thỉnh thoảng ông nghe thấy tiếng đạn pháo.

Giống nhiều nơi khác ở vùng Kharkov, Petropavlivka đã không có điện trong vài tuần qua, không có điện thì nước và khí gas để sưởi ấm cũng bị cắt. Nhiều cư dân trong thị trấn phải sống trong những ngôi nhà không có cửa sổ, thậm chí cửa chính, mái và tường bị hư hại trong các đợt giao tranh trước đó. Không có cửa, không khí lạnh và tuyết từ bên ngoài cứ thế tràn vào.

Nói với El País, bà Valentina, một bác sĩ 52 tuổi sống cùng chồng ở Petropavlivka, cho biết hầu hết các ngôi nhà trong thị trấn đều được trang bị hệ thống sưởi bằng khí gas. Bếp củi, đối với họ trước đó mà nói là thứ thừa thãi, giờ đây thật quý giá.

“Chúng tôi không có đủ củi để chống chọi lại với mùa đông. Chúng tôi nấu ăn và sưởi ấm bằng bếp lò, giống như ngày xưa. Tôi cảm giác thời gian đang quay ngược trở lại”, Valentina lo lắng về tương lai.

Dù Valentina và chồng quyết định ở lại nhưng các con và cháu của bà chọn việc di tản đến nơi khác an toàn hơn, cách xa chiến tuyến.

Đi bộ trong thị trấn, Valentina nói rằng tuyết rơi một lúc một dày, chúng cũng vô tình che lấp đi những quả đạn chưa nổ nằm rải rác khắp Petropavlivka.

Không may mắn như Valentina, bà Nadezhda, một cư dân khác của thị trấn, vừa phải làm đám tang cho người con trai 47 tuổi chết do đạn lạc. Bà Nadezhda chỉ biết thốt lên “thật kinh khủng” khi nghe tiếng pháo, súng từ xa vọng tới.

Theo phóng viên của El País, không điện, không nước và không khí gas, càng khiến cuộc sống của người dân ở Petropavlivka trở nên khó khăn hơn trong mùa đông. Tuy nhiên, không ai trong số họ có kế hoạch rời khỏi thị trấn bởi lo sợ khi di tản nhà cửa và tài sản không thể mang đi sẽ không còn.

Valentina, Nadezhda và nhiều người dân khác ở Petropavlivka tìm cách trụ qua mùa đông thông qua viện trợ nhân đạo của chính phủ và các tổ chức từ thiện. Dù vậy họ vẫn phải bỏ tiền ra mua các vật dụng thiết yếu. Trong khi đó giá cả ngày một leo thang.

“Chưa tới 4 giờ chiều, trời đã bắt đầu tối… Không có điện chúng tôi chỉ có thể sử dụng nến. Giờ đây giá của mỗi cây nến đã lên đến 20 grivna (khoảng 12.000 VNĐ)”, Valentina nói.

Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal trong một tuyên bố gần đây cho biết có đến một nửa cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine đã bị hư hại sau các cuộc tấn công mới nhất của Nga. Khi mùa đông đến cũng là lúc lưới điện của nước này phải hoạt động hết công suất, nhu cầu sử dụng khí để sưởi ấm cũng tăng mạnh.

Với tình trạng ba không hiện tại, những người dân dễ bị tổn thương rõ ràng không thể chống chọi lại mùa đông đang đến, Thủ tướng Shmyhal nói thêm.

Vladimir, một nông dân 62 tuổi cũng sống tại Petropavlivka nói với El País, rằng ông cảm thấy lo sợ cho những đứa cháu đang sống cùng nhà khi các cuộc không kích diễn ra liên tiếp. Một nửa ngôi nhà của Vladimir đã bị phá hủy trong một cuộc giao tranh, bản thân ông và người thân không còn nơi nào để đi.

Cách duy nhất gia đình Vladimir chống chọi với mùa đông năm nay là gia cố nhà cửa bằng mọi vật liệu có thể tìm thấy.

Thiệt hại đối với cơ sở hạ tầng của Ukraine do xung đột gây ra ít nhất là 127 tỷ USD, theo ước tính của Chính phủ Ukraine và số liệu do trường Đại đọc Kinh tế Kiev thống kê. Khoảng 10 triệu người Ukraine hiện không có điện, các khu vực bị ảnh hưởng nhiều nhất là Kiev, Odessa, Sumy, Vinnytsia và Kharkov.

Phó Thị trưởng Kiev Mykola Povoroznyk biết: “Chúng tôi đang chuẩn bị cho các tình huống xấu nhất, bao gồm cả mất điện hoàn toàn”.

Kể từ tháng 8/2022, chính quyền của Tổng thống Volodymyr Zelensky đã dự tính khả năng di tản một phần thủ đô Kiev nếu lưới điện quá tải vào mùa đông.

Mọi chuyện vẫn trong tầm kiểm soát ở Kiev. Còn tại Petropavlivka, 200 người dân thị trấn này dường như không phải là mối quan tâm của các nhà hoạch định chính sách và trên khắp Ukraine. "Có hàng trăm thị trấn lâm vào tình cảnh như Petropavlivka", phóng viên El País viết.

Tờ El País cho rằng cách duy nhất giúp người dân Petropavlivka có thể vượt qua mùa đông năm nay là đoàn kết và hỗ trợ lẫn nhau, sửa những ngôi nhà để chúng trở nên ấm và kín gió hơn. Nhưng mọi nguồn lực đều có hạn và họ cần đến sự hỗ trợ từ chính quyền trung ương.

Theo ông Hans Kluge - giám đốc khu vực châu Âu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hàng triệu người Ukraine đang đối mặt với vấn đề sinh tồn trong mùa đông năm nay. Một số khu vực ở Ukraine có thể hứng chịu mức nhiệt -20 độ C trong thời gian tới, theo cơ quan dự báo thời tiết nước này.