Qui hoạch điện VII, vẫn có thể chậm do 'đói' vốn?

(VTC News) – Dự án điện thuộc qui hoạch điện VII ngoài 2 khó khăn chính là vốn và giải phóng mặt bằng. Một khó khăn nữa cũng đóng vai trò nhất định trong việc triển khai dự án điện là năng lực chủ đầu tư, nhà thầu.

Thứ trưởng Bộ Công Thương  Hoàng Quốc Vượng chia sẻ với người dân tại buổi tọa đàm “Triển khai Qui hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2011-2020 - Những vấn đề cần tháo gỡ” sáng 28/6 do Cổng TTĐT Chính phủ tổ chức.

Khẳng định tại buổi tọa đàm, Phó Vụ trưởng Vụ Đầu tư - Bộ Tài chính Phan Ngọc Quang cho biết: Tình trạng thiếu vốn trong khi thực hiện Qui hoạch điện VII  là điều “chắc chắn sẽ xảy ra” do tình hình kinh tế hiện nay có nhiều phức tạp, tốc độ tăng trưởng có dấu hiệu chậm lại, kinh tế thế giới gặp khó khăn ảnh hưởng đến nguồn vốn bên ngoài.

(Ảnh minh họa internet)

Bản thân cân đối vốn ban đầu của EVN cũng chỉ đạt 60, 65% còn TKV vừa phải thực hiện công việc của ngành than, vừa phải tham gia sản xuất điện nên nguồn vốn chủ sở hữu cũng không phải dồi dào…

Tuy nhiên, ban chỉ đạo sẽ cố gắng thực hiện nhiều giải pháp dài và ngắn hạn, khả dĩ giảm đến mức thấp nhất việc thiếu vốn.

Cụ thể, trong ngắn hạn, Ban Chỉ đạo thực hiện Qui hoạch có thể họp định kỳ hoặc đột xuất, thường tập trung tháo gỡ khó khăn của các dự án, trong đó có vốn, giải quyết bằng nhiều cách như đề xuất các ngân hàng cho vay, Nhà nước bảo lãnh, cho phép một số nhà đầu tư được vay ưu đãi…

Về dài hạn, cần tái cơ cấu lại ngành điện, tiếp tục thực hiện lộ trình tăng giá điện để hấp dẫn nhà đầu tư, tiếp tục thực hiện lộ trình thị trường điện…

Cũng liên quan đến vấn đề vốn – nguyên nhân chính dẫn đến việc chậm trễ một số hạng mục do EVN đảm nhận trong các Qui hoạch điện trước đó, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) Dương Quang Thành cho hay: Để thu xếp nguồn vốn tránh ảnh hưởng đến tiến độ Qui hoạch điện VII,  trong giai đoạn 2011-2015, EVN có nhu cầu đầu tư hơn 500.000 tỷ đồn và đã thu xếp được hơn 315.000 tỷ đồng (62-63%), còn thiếu khoảng hơn 180.000 tỷ đồng.

Tuy nhiên, ông Thành cho biết, việc thiếu vốn này chủ là do các công trình chuẩn bị khởi công như Dự án Mỹ Tân 4 và EVN đang lập thủ tục đầu tư để sau này thu xếp vốn; hay các nhà máy như Duyên Hải 3 mở rộng, Ô Môn 3, 4, EVN đang đàm phán vay vốn các tổ chức quốc tế như ADB, JICA.

“Như vậy, hiện nay, dù thu xếp vốn là khó khăn, đặc biệt là trong năm 2012, vốn còn thiếu tương đối lớn, trong đó có mấy công trình trọng điểm như tôi đã nói cung cấp điện cho miền Nam còn thiếu khoảng hơn 8.900 tỷ đồng. Chúng tôi đang đề xuất, kiến nghị với Chính phủ để thu xếp nguồn vốn trong nước cho phần còn thiếu này”, ông Thành kiến nghị.  

Đánh giá về mức độ ảnh hưởng của nguồn vốn bị thiếu hụt khi EVN thực hiện Qui hoạch điện VII, ông Thành cho rằng chắc chắn có song EVN cũng đã đang báo cáo Chính phủ, Bộ Công Thương, Bộ Tài chính để tìm cách giải quyết với 1 số dự án này. Trong đó, việc thu xếp phần vốn lớn nhất là phần cho hợp đồng EPC, EVN đang kiến nghị nhà thầu thu xếp vốn theo hình thức tín dụng -  ngân hàng để đàm phán với các ngân hàng của các nước có nhà thầu cung cấp hợp đồng EPC cho vay vốn cho công trình. 

Về hướng giải quyết nguồn vốn để thực hiện Qui hoạch điện VII, phía Bộ Công thương Thứ trưởng Hoàng Quốc Vương cho biết, giải pháp rất quan trọng là yêu cầu nhà thầu, đặc biệt là tổng thầu triển khai hợp đồng EPC tự thu xếp nguồn vốn để triển khai thực hiện.

“Tôi cho rằng, giải pháp chính vẫn là thông qua chính sách giá, một khi chính sách giá điện của chúng ta phù hợp, thì các nhà đầu tư trong ngành điện đảm bảo có lãi hợp lý, đương nhiên các dự án điện của chúng ta sẽ đủ sức hấp dẫn, thu hút đầu tư trong và ngoài nước, khu vực nhà nước cũng như tư nhân.

Và với chính sách giá điện hợp lý, tôi cho rằng, khó khăn vốn mới giải quyết được về lâu dài. Và có giải quyết được về vốn thì chúng ta mới đảm bảo được an ninh cung ứng năng lượng nói chung và cung ứng điện nói riêng cho phát triển KT-XH của đất nước”, ông Vượng khẳng định.

Giá điện bán lẻ là minh bạch

Liên quan đến giải pháp đẩy nhanh tiến độ triển khai thị trường phát điện cạnh tranh; công khai, minh bạch giá điện; Thứ trưởng Vượng cho hay: Việc huy động các nhà máy điện, thanh toán tiền điện cho các nhà máy theo bản chào của họ từ 1/7 tới đây là bước đi đầu tiên để tiến tới một thị trường cạnh tranh. Và theo lộ trình được phê duyệt trong Quyết định 26 của Thủ tướng Chính phủ có khả năng thị trường bán lẻ điện cạnh tranh sẽ hình thành từ năm 2022. Tuy nhiên, quá trình này cũng có thể sẽ được thực hiện sớm hơn.

Liên quan đến sự minh bạch trong hạch toán giá điện, Thứ trưởng Vượng khẳng định: Người dân có thể yên tâm hàng năm, các báo cáo tài chính của EVN đều được hoặc là kiểm toán nhà nước hoặc là kiểm toán độc lập rà soát kiểm tra, đánh giá.

Hàng năm, theo quy định của Chính phủ, Bộ Công Thương là đơn vị đứng ra công bố các thông số, chỉ tiêu quan trọng trong hoạt động sản xuất kinh doanh của EVN.

Trên cơ sở các số liệu đã được kiểm toán, được các cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, giá điện mới có thể được điều chỉnh. Cho nên, việc điều chỉnh giá điện nếu mà có thì luôn luôn dựa trên những số liệu đã được kiểm toán, các số liệu tin cậy về hoạt động sản xuất kinh doanh của EVN.

Đại diện EVN cũng nói thêm rằng: “Thật ra, ngay cả trong trường hợp chúng ta có xác định được nhân tố làm tăng giá điện, nhưng những yếu tố chung của nền kinh tế chưa cho phép, cũng chưa chắc quyết định được vấn đề này”.

Trần Minh (ghi)