Siêu nhà máy điện mặt trời Rewa mở ra kỷ nguyên năng lượng sạch của Ấn Độ

Quy mô hàng đầu châu Á

Theo thông tin từ chính phủ Ấn Độ, nhà máy điện mặt trời  Rewa bao gồm 3 tổ máy phát điện mặt trời, mỗi tổ với công suất 250 MW, nằm trên một khu đất rộng 500 ha, bên trong công viên năng lượng mặt trời rộng 1.500 ha.

Nhà máy do công ty Rewa Ultra Mega Solar Limited (RUMSL) thành lập. Đây là một liên doanh giữa Madhya Pradesh Urja Vikas Nigam Limited và Tập đoàn năng lượng mặt trời Centre Ấn Độ (SECI).

Dự án nhận được 1,38 tỷ rupee hỗ trợ từ chính phủ trung ương. Ngoài ra, International Finance Corporation, một tập đoàn thuộc nhóm Ngân hàng Thế giới cũng đầu tư gần 440 triệu USD. Đây là dự án đầu tiên nhận được tài trợ từ Ngân hàng Thế giới và Quỹ Công nghệ sạch ở Ấn Độ.

Nhà máy có quy mô lớn và dự kiến sẽ giảm đáng kể lượng phát thải khí nhà kính của Ấn Độ, có lượng tương đương với 1,5 triệu tấn carbon dioxide mỗi năm.

Hiện Rewa là nhà máy điện mặt trời lớn nhất ở Ấn Độ, và là một trong những nhà máy lớn nhất ở châu Á hiện nay.

Phát biểu tại lễ khánh thành được tổ chức dưới dạng hội nghị trực tuyến hôm 10/7, Thủ tướng Narendra Modi nhấn mạnh dự án Rewa Ultra Mega sẽ biến toàn bộ khu vực thành một trung tâm lớn cho năng lượng sạch và tinh khiết trong thập kỷ này cho Ấn Độ.

Nằm ở khu vực Madhya Pradesh, siêu nhà máy năng lượng mặt trời Rewa có công suất 750 MW sẽ trở thành nguồn cung cấp điện cho hệ thống tàu điện ngầm Delhi, cùng toàn bộ khu vực xung quanh Rewa.

"Những người hưởng lợi lớn nhất từ dự án này sẽ là người nghèo, tầng lớp trung lưu, nông dân ở Madhya Pradesh", Thủ tướng Modi nói.

Giảm phụ thuộc từ láng giềng?

Theo thông tấn Thổ Nhĩ Kỳ Anadolu Agency, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi khởi động nhà máy điện mặt trời Rewa với mục đích ngừng phụ thuộc vào nhập khẩu thiết bị từ các quốc gia láng giềng Trung Quốc và Pakistan.

"Một số bước đang được thực hiện để tăng sản xuất trong nước và chúng tôi đã quyết định rằng các bộ phận và tổ chức của chính phủ sẽ chỉ mua các mô-đun và pin mặt trời được sản xuất trong nước", ông Modi nói.

Trung Quốc là một trong những quốc gia xuất khẩu thiết bị năng lượng mặt trời số lượng lớn sang Ấn Độ. Tuy nhiên, các cuộc đụng độ biên giới hồi tháng trước dẫn đến việc 20 binh sĩ Ấn Độ và một số lượng không công khai các binh sĩ Trung Quốc thiệt mạng, đã gây ra cuộc chiến thương mại giữa hai gã khổng lồ châu Á.

Trong buổi ra mắt của Dự án năng lượng mặt trời Rewa Ultra Mega, ông Modi nhấn mạnh rằng sự tiến bộ của Ấn Độ trong lĩnh vực năng lượng mặt trời sẽ thu hút được sự quan tâm của quốc tế.

"Hy vọng Ấn Độ sớm trở thành cường quốc xuất khẩu năng lượng", Thủ tướng Modi nhấn mạnh.

Cũng theo nhà lãnh đạo Ấn Độ, quốc gia này đang tập trung vào việc giảm sự phụ thuộc vào việc nhập khẩu phần cứng khác nhau cho các nhà máy năng lượng mặt trời, như Pin quang điện, Pin và Kho lưu trữ.

"Chính phủ đang khuyến khích các doanh nghiệp nhỏ và vừa, các nhà khởi nghiệp không bỏ lỡ cơ hội này để sản xuất và cải thiện tất cả các yếu tố đầu vào cần thiết cho năng lượng mặt trời", ông Modi cho hay. 

Tham vọng năng lượng sạch của Ấn Độ

Ngày 15/2/2015, ông Narendra Modi đưa ra một quan sát thú vị trong bài phát biểu khai mạc Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu RE-Invest đầu tiên ở New Delhi. Ông Modi nhận xét rằng ngành năng lượng Ấn Độ vốn thường nói về đơn vị đo là Mega Watts (MW), nhưng lần đầu tiên, Ấn Độ đã bắt đầu nói về Giga Watts (GW).

Có thể khó tưởng tượng khi Ấn Độ nhắm tới mục tiêu 100 GW công suất điện mặt trời lắp đặt vào năm 2022, khi cả nước có chưa đến 3 GW khi chính quyền Thủ tướng Modi tiếp quản. Tuy nhiên, mục tiêu đầy tham vọng này báo hiệu rõ ràng ý định của chính phủ Ấn Độ về việc biến năng lượng mặt trời thành một phần không thể thiếu trong chiến lược an ninh năng lượng.

Mục tiêu từng được đánh giá là quá tham vọng và không thực tế. Nhưng bất chấp những biến động kinh tế kể từ đó, Ấn Độ đã đạt được công suất lắp đặt khoảng 35 GW cho đến nay.

Trong tiến trình đi đến tham vọng này, dự án Rewa đóng vai trò quan trọng. Theo truyền thông Ấn Độ, dự án Rewa Ultra Mega là một ví dụ điển hình về hợp tác liên bang và điều phối năng suất của nhiều cơ quan. Đây cũng là dự án năng lượng mặt trời đầu tiên bán điện xuyên lãnh thổ các bang. 

Bên cạnh đó, dự án Rewa Ultra Mega thu hút sự chú ý của toàn cầu và trở thành niềm tự hào của các nhà ủng hộ năng lượng sạch Ấn Độ, khi thắng thầu với mức giá bán thấp nhất (2,97 rupee mỗi kWh) ở thời điểm đấu giá.

Dự án mang đến điểm nhấn rằng năng lượng mặt trời không còn là "mốt", mà đã trở thành một nguồn năng lượng cạnh tranh so với năng lượng than. Khi đó, mức giá điện mặt trời thấp nhất cũng ở vào 4,34 rupee cho mỗi kWh (đầu năm 2017).

Quá trình đấu giá diễn ra trong 33 giờ của dự án này cũng trở thành khuôn mẫu cho các dự án tương lai. Hợp đồng mua bán điện (PPA) của dự án đã được Bộ Công đoàn năng lượng mới và tái tạo Ấn Độ chấp nhận là mô hình tiêu chuẩn để giúp đạt được mức giá điện thấp nhất thông qua đấu thầu cạnh tranh.

Tuy nhiên, xung quanh dự án cũng có những lo ngại về nợ, và nhiều ngân hàng lớn của Ấn Độ từ chối tài trợ cho các dự án khi cam kết bán điện với giá thấp hơn 3 rupee trên mỗi đơn vị. Các ngân hàng cảnh giác trong việc cho vay, vì nghi ngờ tính khả thi của các dự án đồng ý bán điện với mức giá vô cùng thấp.

Các công viên năng lượng mặt trời khổng lồ xuất hiện trong vài năm qua ở Ấn Độ là một minh chứng cho tham vọng năng lượng. Bhadla (bang Rajasthan, 2250 MW), Pavagada (bang Karnataka, 2050 MW), Orvakal (bang Andhra Pradesh, 1000 MW) và Kamuthi (bang Tamil Nadu, 648 MW) đang ở các giai đoạn hoạt động khác nhau. Ngoài ra, giữa các bang cũng có cuộc cạnh tranh lành mạnh trong việc lên ý tưởng và đưa ra các dự án mới, điều này báo hiệu tốt cho sự phát triển của ngành trong nước.

Nói một cách thực tế, việc Ấn Độ có thể bổ sung thêm 25-30 GW năng lượng mặt trời rất có thể xảy ra cho đến cuối năm 2022, 100 GW thì cần thêm vài năm nữa. Nhưng dù thời gian nhanh hay chậm, việc Ấn Độ đạt 100 GW công suất lắp đặt năng lượng mặt trời cũng sẽ là một thành tựu đáng kể.