Hình ảnh nhiều người tham gia lễ hội Kỳ Cùng - Tả Phủ (Lạng Sơn) có hành vi nhét tiền vào ngực hai "cô đồng" đang bị dư luận phản đối và lên án. Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Diệp - Chuyên gia văn hóa phương Đông cũng đã có những trao đổi thẳng thắn với PV VTC News về vấn đề này.
Nhét tiền vào ngực "cô đồng" trong lễ hội gây phản cảm. Hình ảnh cắt ra từ clip
- Ông đánh giá thế nào về hành vi nhét tiền vào ngực "cô đồng" trong đoạn clip được đăng tải trên mạng xã hội trong thời gian gần đây?
Hầu đồng là nét đẹp trong văn hóa tâm linh của người Việt. Không riêng gì hầu đồng, tất cả các sinh hoạt văn hóa tâm linh đều hướng tới "chân - thiện - mỹ". Tức là, đưa con người về những giá trị cốt lỗi, tôn vinh những hành vi sống đẹp trong sự phát triển của loài người.
Những hành vi làm tiền, dúi tiền trong tâm linh là không tốt và đáng bị lên án.
Trong tín ngưỡng tâm linh của con người nó không nặng về tiền bạc và vật chất. Những hành vi làm tiền, dúi tiền hoặc là mâm cao cỗ đầy trong tâm linh là không tốt và đáng bị lên án. Bởi vậy, hành động dúi tiền vào cô đồng, bỏ tiền vào ngực cô đồng là không đẹp nếu chưa muốn nói là phản cảm.
Trong trường hợp này hoàn toàn có thể dùng từ phảm cảm. Không thiếu gì cách để cám ơn cô đồng. Có thể bỏ vào túi trà hoặc bỏ vào bao bì một cách kín đáo. Đây là trước hàng trăm con người đang xem cái cảnh lên đồng mà vào tận nơi cô đồng đang diễn dúi tiền vào ngực thì đó là hành vi thái quá, không đẹp trong nét văn hóa tâm linh.
- Vậy còn việc đưa văn hóa hầu đồng ra tổ chức ngay ven đường trong một lễ hội lớn thì có thể chấp nhận được hay không?
Hầu đồng có thể là ở các đạo quán, nơi thờ Mẫu và làm rất nghiêm trang. Riêng việc đưa hầu đồng ra ngoài lề đường đã là một cái tùy tiện trong văn hóa về tâm linh. Không thể chỗ nào cũng tổ chức hầu đồng được. Chẳng hạn như tổ chức trong sân đình, miếu thờ linh thiêng còn chấp nhận được. Còn bất kể nơi nào, ven đường, quán xá, chợ búa mà lên đồng thì đấy là không trang nghiêm, nét hành xử văn hóa nó không đẹp, nó gây một cái gì đấy không bình thường trong cộng đồng.
- Được biết, hình ảnh gắn mác "phản cảm" này được cho là trong một lễ hội quy mô lớn cấp tỉnh. Để xảy ra hình ảnh này thì trách nhiệm của cơ quan quản lý đến đâu thưa ông?
Với góc độ của người nghiên cứu tâm linh, việc một tỉnh để người dân tự ý lên đồng ở đầu đường, quán chợ như vậy là tỉnh ấy chấp hành chỉ thị, thông tư của Bộ Văn hóa không nghiêm. Chính nơi đó cần phải rút kinh nghiệm và quản lý tốt hơn hoạt động tâm linh của người dân.
Theo tôi, lễ hội Tả Phủ - Kỳ Cùng là một lễ hội về tổng thể là đẹp. Có thể đây chỉ là hành vi tự phát của một nhóm người dân chứ không phải nằm trong phần hội chính của ban tổ chức. Sở Văn hóa cần thiết phải vào cuộc và dẹp bỏ ngay nếu thấy thật sự phản cảm.
- Có ý kiến cho rằng, những năm gần đây, hầu đồng đang bị "thương mại hóa". Ông có quan điểm thế nào với ý kiến này?
Tôi đồng quan điểm với ý kiến trên. Nhiều người xây đền, mở phủ, với mục đích kiếm tiền và phục vụ lợi ích cá nhân. Họ biến hầu đồng, nét văn hóa tín ngưỡng đẹp của chúng ta thành hành vi hoạt động về thương mại buôn thần bán thánh, mê tín dị đoạn.
Người lợi dụng có chủ đích, người tham gia thì mơ hồ, người thì bị lôi kéo làm biến tướng một thứ vốn đẹp đẽ thành phản cảm. Cái đẹp thì đương nhiên cần duy trì nhưng phải kiên quyết loại bỏ ngay những cái biến tướng, kinh doanh, thương mại trong văn hóa tín ngưỡng dân gian.
Điều này cực kỳ quan trọng đối với các sở văn hóa, phòng văn hóa ở các địa phương, các tỉnh, huyện... Các cơ quan quản lý cần thắt chặt, không buông lỏng để những người "buôn thần bán thánh" làm tầm thường hóa văn hóa tâm linh.
- Xin cảm ơn ông!
Video: Tranh cướp, đánh nhau trong lễ hội cướp phết ở Phú Thọ
Bình luận