Nâng cao nhận thức giới trẻ về phòng, chống tác hại thuốc lá thế hệ mới

Đó là quan điểm của các đại biểu tại hội thảo “Kiểm soát thuốc lá mới có trách nhiệm” do Báo Pháp luật Việt Nam tổ chức mới đây.

Theo bà Nguyễn Quỳnh Liên, Trưởng ban Dân chủ - Pháp luật, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, nếu đặt mục tiêu con người trên lợi ích thì chúng ta cần sớm bàn đến hướng triển khai làm sao để hệ thống quản lý đạt mục tiêu này. Nếu Luật hiện hành đã bao hàm thì tận dụng Luật và tăng mức độ xử phạt để tăng tính nghiêm minh, đồng thời kiểm soát nguồn cung để làm sao thuốc lá mới đừng bán đại trà như thuốc lá điếu.

“Chúng ta cũng ngăn chặn nguồn cầu từ giới trẻ, mềm mỏng thì bằng biện pháp tuyên truyền, cứng rắn thì áp dụng hình thức xử phạt nhằm cảnh báo đến phụ huynh, nhà trường. Đồng thời, chúng ta cũng cần làm thế nào để giám sát các bên cung cấp, các nguồn cung sản phẩm kinh doanh có trách nhiệm, áp đặt những nguyên tắc ngăn chặn việc tiếp cận sai đối tượng” - bà Nguyễn Quỳnh Liên nêu quan điểm.

Ông Lê Đại Hải, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp luật dân sự - kinh tế, Bộ Tư pháp cho biết, theo khuyến nghị của WHO, thuốc lá làm nóng cần quản lý theo luật hiện hành đang áp dụng cho thuốc lá điếu thông thường. Đó là Luật Phòng chống tác hại thuốc lá 2012.

Xét trên góc độ luật trong nước, luật đã nêu rõ đối với các sản phẩm chứa thuốc lá thì cần chịu sự kiểm soát dưới luật. Ngoài Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá (PCTHTL) 2012, còn có Luật Đầu tư 2020, Nghị định 67/2013 làm căn cứ pháp lý phục vụ cho việc quản lý thuốc lá làm nóng.

Theo ông, để quản lý sản phẩm thuốc lá thế hệ mới trên thị trường, về góc độ quản lý nhà nước, cần có biện pháp và quy định chặt chẽ như tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm, quy chuẩn sản xuất, nhập khẩu, quy định về thu thuế, người bán, người mua cũng như quy định về nguyên tắc kinh doanh có trách nhiệm của nhà sản xuất, nhà cung cấp.

Nêu ý kiến tại hội thảo, bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn thuế cho rằng, do chưa quản lý, thuốc lá thế hệ mới gắn liền với hoạt động buôn lậu, Nhà nước không thu được thuế. Thuốc lá thế hệ mới dưới hình thức nào đều là thuốc lá, đều là đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Có chính sách quản lý, đưa thuốc lá làm nóng, thuốc lá điện tử vào danh mục kiểm soát là cần thiết để kiểm soát chất lượng sản phẩm, hạn chế ảnh hưởng nghiêm trọng với sức khoẻ người dùng. Đặc biệt, không chỉ áp dụng chính sách thuế với thuốc lá.

Đại diện cho Bộ Công thương, ông Trần Thành Trung - Phòng Công nghiệp thực phẩm, Cục Công nghiệp cho biết, từ năm 2018-2019, Bộ Công thương đã hoàn thiện đề tài nghiên cứu và đề xuất chính sách quản lý đối với mặt hàng này. Cụ thể, Bộ dự kiến trình Chính phủ trong thời gian tới trên cơ sở tiếp tục trao đổi để thống nhất với Bộ Y tế về dự thảo Nghị định 67 sửa đổi về kinh doanh thuốc lá, đề xuất quản lý thuốc lá làm nóng theo luật hiện hành như khuyến nghị của WHO.

Đối với thuốc lá điện tử do tính chất đa dạng về sản phẩm có thể có hoặc không có nicotine, cũng như không có nguyên liệu thuốc lá nên cần thẩm định về tính pháp lý trước khi thống nhất phương án kiểm soát phù hợp.