Năm 1995, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội TP.HCM phối hợp cùng các cơ quan ban ngành đã khai quật một ngôi mộ tập thể liệt sĩ trong sân bay Tân Sơn Nhất, tìm thấy và đưa 181 bộ hài cốt về cải táng tại Nghĩa trang liệt sĩ thành phố.
Tuy nhiên, vài tuần trước, kiến trúc sư Nguyễn Xuân Thắng đã vô tình phát hiện một bằng chứng quan trọng về ngôi mộ tập thể liệt sĩ thứ 2.
“Vài năm trước, một cựu quân nhân người Mỹ có nói với tôi rằng ở phía tây sân bay có một khu mộ tập thể năm 1968. Tuy nhiên do biết thành phố đã tìm thấy, quy tập một ngôi mộ năm 1995 nên tôi không để ý.
Gần đây, tôi vô tình để ý hai bức ảnh ghi thông tin nơi an nghỉ của bộ đội ta trong trận Mậu Thân thì phát hiện sự kiện này diễn ra ở hai ngày, hai vị trí khác nhau”, ông Thắng nói.
Hai bức ảnh chụp tấm bảng ghi 2 mốc thời gian khác nhau. (Ảnh: Nhân vật cung cấp)
Theo đó, tại khu vực bên trong sân bay xuất hiện 2 bức ảnh chụp những tấm bia có nội dung và hình dáng gần giống nhau, nhưng có chi tiết đặc biệt là mốc thời gian khác nhau.
Đối với bức ảnh thứ nhất chụp bảng màu trắng có nội dung: "Nơi đây an nghỉ những chiến sĩ đêm mồng 1 Tết Mậu Thân. Linh thiêng xin các bạn hãy giúp cho xứ Việt Nam thân yêu của chúng ta mau thái bình”. Trong khi bức ảnh thứ 2 chụp màu đen có nội dung: "Nơi đây yên nghỉ các chiến sĩ tử trận ngày mùng hai Tết Mậu Thân năm 1968...”.
Video: Cận cảnh các công trình trong sân golf cạnh sân bay Tân Sơn Nhất
Ông Thắng cho biết: "Bao nhiêu năm cứ tưởng 2 tấm bảng này là 1, vì không đọc cùng lúc, nhưng chú ý kỹ sẽ thấy bức ảnh bảng đen có một chi tiết khác bức ảnh trước là mùng hai, ảnh bảng trắng ghi mồng 1".
Từ những nghi vấn này, cộng với những tìm hiểu nghiên cứu trong nhiều năm, kiến trúc sư Nguyễn Xuân Thắng khẳng định hiện còn ít nhất một ngôi mộ tập thể của bộ đội hy sinh năm 1968, nằm bên trong sân bay Tân Sơn Nhất, sát tường rào phía tây hướng đường Cộng Hòa.
Cũng theo ông Thắng, ngôi mộ tập thể được ghi trong trong bức ảnh thứ nhất là ngôi mộ có 181 thi thể bộ đội, vị trí nằm ở khu vực đầu phía tây sân bay Tân Sơn Nhất và đã được khai quật.
Bức ảnh thứ nhất chụp tấm bảng trắng về ngôi mộ tập thể đã được tìm thấy và di dời năm 1995.
Được biết, trong quá trình tìm kiếm, ông Thắng cùng cộng sự đã nhiều lần liên hệ với các tổ chức nghiên cứu tại Mỹ, cất công lục tung các dữ liệu cũ trên mạng Internet, các tài liệu lịch sử và kết nối với các cựu quân nhân Mỹ, những người có lưu giữ các hình ảnh này để ghi nhận thêm thông tin.
Trong đó có hội thảo 3 năm 1 lần của trường ĐH Texas Tech được tổ chức năm 2008. Buổi này nói về trận Mậu Thân tại Tân Sơn Nhất từ góc nhìn lính Mỹ.
"Trong hội thảo, có một diễn giả nói: có một ngôi mộ gần 200 thi thể được chôn phía trong hàng rào (kẽm gai). Ngoài ra, phía ngoài hàng rào còn có một ngôi mộ khác gần 600 thi thể. Gần cuối buổi hội thảo, diễn giả thứ 3 có nhắc đến con số 962 thi thể của lính Bắc Việt được tìm thấy. Trong đó có 167 thi thể nằm phía trong hàng rào", một cộng sự của ông Thắng cho biết.
Vị trí nghi vấn còn ngôi mộ tập thể thứ 2 bên trong sân bay Tân Sơn Nhất.
Từ những dữ liệu thu thập được, ông Thắng một lần nữa khẳng định, có một ngôi mộ tập thể liệt sĩ khác khoảng 600 hài cốt chưa được tìm thấy. Tuy nhiên, thông tin về ngôi mộ thứ hai mà ông Thắng tìm thấy có số lượng hài cốt khoảng 600 thì đến nay vẫn đang được các cơ quan chức năng kiểm chứng.
"Ngày 20 vừa rồi, tôi cùng với Tỉnh Đội Đồng Nai và Chính Sách Quân Khu 7 đã đi hiện trường hố chôn bảng đen trong sân bay Tân Sơn Nhất, lúc đó có công trường đang ồ ạt thi công, may mắn góc nghi vấn vẫn còn nguyên vẹn, ông Thắng cho biết thêm.
Công trường đang thi công bên trong sân bay Tân Sơn Nhất tại gần địa điểm nghi còn ngôi mộ thứ 2.
Trước đó, ngày 22/6, Trung tâm Phát thanh - Truyền hình quân đội (Tổng cục Chính trị, Bộ Quốc phòng) đã có công văn gửi Cục Chính sách. Trong công văn nêu rõ: Ngày 20/6, đơn vị này đã nhận được thông tin do bạn đọc cung cấp về một ngôi mộ tập thể với số liệt sĩ rất lớn ở phía tây sân bay Tân Sơn Nhất, đây là khu vực diễn ra các trận đánh ác liệt tấn công vào sân bay vào ngày 30/1/1968 và ngày 1/2/1968.
Cũng theo văn bản này, hiện khu vực phía tây sân bay đang có một dự án xây dựng được triển khai và rất có thể khu mộ nằm trong khu vực này. Qua đó, Trung tâm Phát thanh - Truyền hình Quân đội đề nghị với Cục chính sách, Tổng cục Chính trị xác minh thông tin và có hướng chỉ đạo xử lý kịp thời, tránh việc thi công có thể làm mất dấu vết của khu mộ tập thể trên.
Một số hình ảnh được gửi kèm văn bản gửi Cục Chính sách về vị trí và các dữ liệu hình ảnh cho thấy có khả năng tồn tại một khu mộ tập thể.
Ông Trần Doãn Mậu, Giám đốc Cảng vụ hàng không miền Nam cho biết, khu vực nghi vấn có mộ liệt sĩ hiện đang có công trường thi công Trung tâm Đăng kiểm thiết bị hàng không và một số công trình phụ trợ, do ngành hàng không và quân đội quản lý.
Bình luận