Bồi hồi nhớ thức quà dân dã ‘vừa nổ vừa ăn’, chứa đựng cả 'bầu trời tuổi thơ'

Nếu được yêu cầu hãy chọn ra một loại quà vặt khiến bạn nhớ về tuổi thơ êm đẹp của mình nhất thì chắc chắn rất nhiều bạn sẽ chọn loại bánh gạo ống (hay còn gọi là bỏng gạo) vô cùng bình dị này. Cái thời ấy, chỉ cần nghe tiếng xe xay bánh gạo ống thì trẻ em lẫn người lớn trong xóm đều ba chân bốn cẳng chạy thật nhanh ra để xí phần được làm bánh trước tiên. Bởi chỉ cần chậm chân 5 - 10 phút thì có thể bạn phải chờ hàng giờ đồng hồ mới đến lượt.

Đặc biệt, thời bấy giờ, người làm bánh chỉ mang theo chiếc máy nổ là chính, còn người dân tự chuẩn bị lấy nguyên liệu. Thường thì sẽ chỉ là vài lon gạo trắng, nhưng tùy khẩu vị từng nhà mà có người cho thêm sữa đặc, gạo lứt, ngô, đường, muối, cà phê, ca cao, hạt vừng, dừa, đậu xanh, đậu đỏ… thậm chí cả mì ăn liền vào để tạo hương vị khác lạ. Do đó, cùng là bánh ống nhưng có hàng chục phiên bản, mùi vị khác nhau. 

Cái không khí phấn khởi khi máy nổ đi ngang qua xóm, nhà này nhà kia kháo nhau chuẩn bị gạo, đậu, đường để làm bánh mới đáng nhớ làm sao. Chưa kể, giây phút nhìn thấy đầu bánh ống chui ra khỏi máy nổ chính là niềm vui đơn sơ mà quý giá vô cùng. 

Bánh ống có dạng ống tròn, bên trong rỗng ruột nhìn tương tự như cái ống dẫn nước. Bánh thường được cắt thành từng khúc đều nhau, dài hay ngắn tùy theo sở thích của người làm lẫn người mua bánh.

Điểm đặc biệt của loại bánh ống này là có mặt từ Bắc vào Nam chứ không riêng gì ở miền Tây. Do đó, vấn đề tên gọi của loại bánh này vẫn là một đề tài thú vị bởi dường như ở mỗi địa phương thì bánh ống được đặt một tên gọi khác nhau. Ví dụ như ở miền Bắc thì gọi món này là bỏng ống, bỏng gậy, bỏng gạo hay bánh gạo nổ. Nhưng ở các tỉnh miền Trung thì loại bánh này đôi khi còn được gọi là bắp đùng, bắp bung.

Bánh ống ngon nhất là lúc vừa mới "ra lò", tức là ăn ngay tại xe làm bánh khi bánh còn nóng hổi. Mùi thơm lúc đó khó có gì sánh bằng, có thể khiến nhiều người nhớ mãi về sau. Không những thế, lúc này bánh còn giòn rụm, cắn nghe rôm rốp, nhai nghe rạo rạo hấp dẫn vô cùng.

Ngày nay, bánh ống vẫn là món ăn vặt được yêu thích của nhiều người. Bằng chứng là dạo quanh các cửa hàng tạp hóa ở thành phố lẫn thôn quê, không khó để tìm ra nơi bán bánh gạo ống. Tuy nhiên, hình ảnh những chiếc xe làm bánh ống chạy xình xịch dường như đã mờ nhạt dần bởi cái gì cũng được làm sẵn, bán sẵn.

Bánh ống được làm sẵn khó có thể sánh được với vị bánh truyền thống được làm ngay tại chỗ. Không chỉ hương vị, thế hệ 8X-9X còn nhớ cái bầu không khí gần gũi, bình dị và rất đỗi thân thương khi cả hẻm, cả phố nhộn nhịp, rộn ràng chuẩn bị nguyên liệu làm bánh. Chỉ một chiếc bánh dân dã, bình dị, thế nhưng chứa đựng biết bao ký ức tuổi thơ của nhiều người mà bây giờ không dễ gì tìm lại được.