Đề xuất mỗi người chỉ được công nhận chuyển đổi giới tính 1 lần trong đời

Cuối phiên họp sáng 12/5, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về đề nghị xây dựng dự án Luật Chuyển đổi giới tính. 

Trình bày tờ trình đề nghị xây dựng luật, đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí cho biết, hồ sơ dự án luật thu hẹp phạm vi điều chỉnh, đối tượng điều chỉnh của dự án luật; đổi tên Luật Bản dạng giới thành Luật Chuyển đổi giới tính; làm rõ hơn căn cứ chính trị, căn cứ pháp lý; điều chỉnh tương đối nhiều về điều kiện, quy trình, thủ tục chuyển đổi giới tính.

Theo đó, thu hẹp phạm vi, đối tượng điều chỉnh, chỉ tập trung vào người đã can thiệp y học thành 2 dạng giới nam và nữ. Bởi nếu xét theo khái niệm bản dạng giới thì quá rộng, còn nhiều vấn đề chưa chín, còn tranh cãi nên khó đạt được sự đồng thuận trong xã hội ở thời điểm này và chưa phù hợp với đặc điểm văn hóa, xã hội, phong tục, tập quán của Việt Nam, cũng như hệ thống pháp luật hiện hành.

Về điều kiện để công dân được chuyển đổi giới tính, ông Nguyễn Anh Trí nêu rõ: "Dự thảo luật được điều chỉnh theo hướng giảm số lần được công nhận giới tính mới từ 2 lần xuống 1 lần trong cuộc đời. Quy định như vậy nhằm hạn chế sự xáo trộn trong xã hội, không làm ảnh hưởng đến công tác quản lý của Nhà nước; bảo đảm phù hợp với hệ thống pháp luật hiện hành".

Dự thảo cũng cụ thể hóa chính sách công nhận các trường hợp đã can thiệp y học để chuyển đổi giới tính trước ngày Luật Chuyển đổi giới tính có hiệu lực. Nội dung này đại biểu Quốc hội kế thừa có chọn lọc kết quả nghiên cứu của Bộ Y tế.

Do phạm vi điều chỉnh đã thu hẹp lại chỉ chuyển đổi giới tính từ nữ sang nam hoặc từ nam sang nữ nên đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí đề nghị trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 7 (tháng 5/2024) và thông qua tại kỳ họp thứ 8 (tháng 10/2024).

Thẩm tra đề nghị xây dựng dự án luật, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Trần Hồng Nguyên cho biết, Thường trực Ủy ban Pháp luật và các cơ quan thống nhất với sự cần thiết nghiên cứu, xây dựng Luật Chuyển đổi giới tính.

"Việc đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí đề xuất xây dựng dự án Luật Chuyển đổi giới tính là sự chia sẻ trách nhiệm với ngành y tế vì công việc chung và thực hiện quyền sáng kiến lập pháp của đại biểu Quốc hội theo quy định của pháp luật", bà Trần Hồng Nguyên nhận định.

Về hồ sơ, quy trình lập đề nghị xây dựng luật, Thường trực Ủy ban Pháp luật cho rằng, hồ sơ cơ bản bảo đảm đầy đủ theo quy định của Luật Ban hành Văn bản quy phạm pháp luật.

Cũng theo bà Trần Hồng Nguyên, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Pháp luật nhất trí đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội trình Quốc hội xem xét, đưa dự án Luật Chuyển đổi giới tính vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024 nhưng điều chỉnh thời gian trình Quốc hội xem xét cho ý kiến và thông qua dự án luật lùi 1 kỳ họp so với đề nghị của đại biểu Quốc hội, tức là trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 8, thông qua tại kỳ họp thứ 9.