Vì sao tuyển Việt Nam 16 năm liền không thắng Indonesia?

6 lần ĐT Việt Nam chạm trán Indonesia trong thế kỷ XXI đều thuộc khuôn khổ giải vô địch Đông Nam Á (trước là Tiger Cup, từ 2007 là AFF Cup - PV). Việt Nam thắng 3, hòa 3 là hệ quả của những sai lầm cá nhân, sự tỏa sáng cá nhân bên phía đối thủ và tâm lý yếu ở những thời khắc quyết định.

Sai lầm cá nhân “giết chết” những kỳ vọng

Tiger Cup 2004, ĐT Việt Nam dành được nhiều sự kỳ vọng của người hâm mộ nước nhà. Từ lợi thế sân nhà, đến những làn gió mới trên băng ghế huấn luyện, những tài năng trẻ từ SEA Games 22 một năm trước. Thế nhưng, sau giải đấu, người hâm mộ nhớ đến đúng 1 cái tên: Edson Tavares, HLV trưởng ĐT Việt Nam khi ấy, sau thất bại được gọi là “nhục nhã” trước Indonesia ở lượt trận thứ 3 vòng bảng.

SVĐ QG Mỹ Đình hôm ấy bao trùm sự tức giận. ĐT Việt Nam thua trắng 0-3 trước Indonesia ngay trong hiệp 1. HLV Peter Withe nở nụ cười mãn nguyện còn HLV Tavares bỏ họp báo, sau đó là bỏ về nước để mặc tuyển Việt Nam thi đấu trong trận cuối cùng gặp Lào dưới sự chỉ đạo của trợ lý HLV. 

Thời điểm ấy, HLV người Brazil mâu thuẫn sâu sắc với VFF, nhưng những quyết định sai lầm trong trận đấu với Indonesia cùng những hành động bị cảm xúc lấn át khiến ông để lại hình ảnh xấu xí với bóng đá Việt Nam.

Trận đấu ấy kéo theo hệ quả ĐT Việt Nam bị loại ngay từ vòng bảng và trận thua ấy cũng chứng kiến sai lầm của thủ môn Minh Quang. Anh đỡ hụt bóng sau quả phạt góc của Solossa giúp Indonesia nâng tỷ số lên 2-0 chỉ sau 2 phút có bàn thắng mở tỷ số. Minh Quang bị thay ra ngay sau đó, đôi mắt ngấn lệ của anh trên băng ghế dự bị là hình ảnh tiêu biểu cho sự bất lực của ĐT Việt Nam tại Mỹ Đình.      

10 năm sau đến lượt hậu bối của Minh Quang phạm sai lầm. Trận đấu mở màn AFF Suzuki Cup 2014, thủ thành Nguyên Mạnh cũng bắt bóng hụt, để bóng lọt háng giúp Indonesia có bàn gỡ 2-2. Trước đó, trung vệ Tiến Thành đánh đầu hụt để Zamrun có bàn gỡ 1-1.

Thế nhưng có lẽ cay đắng nhất là trường hợp của Quế Ngọc Hải mới đây, sai lầm kép trong trận bán kết lượt đi với Indonesia ở AFF Suzuki Cup 2016 trực tiếp khiến ĐT Việt Nam thua 1-2, gặp bất lợi ở trận lượt về.

Nếu như Nguyên Mạnh, Tiến Thành chỉ là tài năng trẻ thời điểm ấy thì những sai lầm của những trụ cột như Minh Quang, Ngọc Hải là rất khó chấp nhận trong những thời khắc cần sự tập trung cao nhất.

87Đội tuyển nào sẽ vô địch AFF Suzuki Cup 2016?

Cầu thủ Indonesia đột ngột xuất sắc

Indonesia 3-2 Việt Nam tại bán kết Tiger Cup 2000 được AFF đánh giá là một trong 3 trận đấu hấp dẫn nhất giải đấu, chỉ tiếc thất bại thuộc về Việt Nam. Trận đấu trên sân Rajamangala khi ấy chứng kiến cuộc rượt đuổi tỉ số nghẹt thở giữa hai đội bóng. Hồng Sơn, Công Tuyền hai lần giúp Việt Nam gỡ hòa nhưng sự tỏa sáng của Doni Cristiawan đưa tất cả nỗ lực ấy trở thành mây khói.

Gendut Doni Cristiawan mở tỉ số trận đấu cho Indonesia. Anh tung cú sút xa ở sát vòng 16m50 đập xà ngang để Nurdiantara thực hiện cú đá bồi nâng tỉ số lên 2-1. Đến phút bù giờ cuối cùng, lại là Cristiawan bình tĩnh xử lý bóng trong vòng cấm trước khi tung ra cú sút trái phá ghi bàn thắng vàng đưa Indonesia vào chung kết.

Cristiawan khi ấy 22 tuổi, là cầu thủ gần như vô danh với bóng đá Đông Nam Á. Anh có một sự nghiệp tại ĐTQG và cả CLB hết sức bình thường sau này nhưng Tiger Cup 2000 đã đưa nhiều người Việt Nam biết đến tên tuổi của Cristiawan, người gieo sầu cho thế hệ Hồng Sơn, Huỳnh Đức khi ấy, người trở thành vua phá lưới giải đấu sau này.

Trận đấu với Việt Nam tại bán kết Tiger Cup 2000 vẫn là kỷ niệm đẹp nhất của Cristiawan khi khoác áo ĐTQG Indonesia.

Đến Tiger Cup 2004, trong chiến thắng 3-0 của Indonesia trước Việt Nam, dĩ nhiên người Indonesia có trận đấu xuất sắc nhưng không phải Việt Nam không có cơ hội nhưng thủ thành Kartiko hôm ấy xuất thần chẳng kém gì Cristiawan. Anh từ chối tất cả các cú sút của Huỳnh Đức và đồng đội, bảo toàn mảnh lưới và tạo nên chiến thắng đậm nhất của Indonesia trước Việt Nam trong lịch sử.

Và một Việt Nam sở hữu tâm lý yếu

Những câu hỏi về việc ĐT Việt Nam có cần các chuyên gia tâm lý không luôn nhận được sự từ chối từ các đời HLV của đội, nhưng điểm qua những lần đá với Indonesia mới thấy Việt Nam thường xuyên thua ở những phút cuối trận.

Trận bán kết Tiger Cup 2000, Việt Nam thua đúng phút 120. Tiger Cup 2002, Việt Nam hai lần vươn lên dẫn trước nhưng đánh rơi chiến thắng ở phút 83 sau bàn thắng của Zaenal. Vòng bảng AFF Cup 2007, Việt Nam một lần nữa mất chiến thắng ở phút cuối cùng trong trận đấu khi để Saktiawan ghi bàn gỡ hòa 1-1.

Và còn đó, những sai lầm của Minh Quang tại Tiger Cup 2000, sai lầm của Nguyên Mạnh ở AFF Suzuki Cup 2014 và Ngọc Hải mới đây để thấy trong những thời khắc quyết định, các cá nhân, đặc biệt ở hàng phòng ngự thường đưa ra những sự lựa chọn sai lầm.

Lần gần nhất ĐT Việt Nam đánh bại Indonesia là tại SEA Games 1999 với tỉ số 1-0. Tính từ năm 1991 đến nay, ĐT Việt Nam đã chạm trán Indonesia 17 lần trong các trận đấu chính thức, Việt Nam thua 8 hòa  5 và chỉ thắng có 4 lần. Về mặt toán học, Việt Nam có 25% cơ hội chiến thắng tại Mỹ Đình vào 7/12 này.