Vì sao người hâm mộ quay lưng với bóng đá Việt Nam?

Thể thaoThứ Bảy, 15/09/2012 07:00:00 +07:00

(VTC News)- Cùng BLV Quang Huy, nhà báo Phan Đăng, danh thủ Nguyễn Đức Thắng trả lời câu hỏi: Vì sao người hâm mộ quay lưng với bóng đá Việt Nam.

(VTC News)- Cùng BLV Quang Huy, nhà báo Phan Đăng, danh thủ Nguyễn Đức Thắng trả lời câu hỏi: Vì sao người hâm mộ quay lưng với bóng đá Việt Nam.

 

I. Đối thoại cùng BLV Quang Huy

*Gửi BLV Quang Huy, là một BLV có tiếng của bóng đá Việt Nam, theo kinh  nghiệm bản thân anh thì những danh thủ VN và thế giới đã phải trải qua những cú sốc tâm lí như thế nào trước, trong và sau thời kì đỉnh cao? Đã có ai cần đến sự trợ giúp của bác sĩ tâm lý chưa? Hướng giải quyết thường là thế nào?

BLV Quang Huy: Sau khi từ giã sân cỏ, bất cứ cầu thủ danh tiếng nào cũng đều có sự hụt hẫng, vấn đề là nhiều hay ít mà thôi. Trên thực tế, không ít cầu thủ đã phải nhờ đến bác sĩ tâm lý. Theo cảm nhận của cá nhân tôi, ở những nước phát triển các cầu thủ sau khi từ giã sân cỏ sẽ sớm lấy lại được tinh thần, sẽ tốt hơn nhiều.

*Gary Speed không vượt được qua cú sốc tâm lý ấy? Nhưng Ryan Giggs thì khác? Là một người am hiểu bóng đá Anh, anh có bình luận gì về vấn đề này?

- Đây đều là những cầu thủ tôi rất kính trọng, không thể nói rằng vì Gary Speed tự tử mà người ta không kính trọng anh bằng Ryan Giggs. Ngay cả với những người được trang bị rất đầy đủ thì cũng vẫn có thể lâm vào tình trạng mất kiểm soát.

Tuy nhiên, nếu anh đã chứng tỏ được nhân cách của mình thì những người yêu quý anh chỉ coi đó là hiện tượng chứ không phải bản chất. Sau cái chết của Gary Speed, tôi rất ấn tượng với việc báo viết và truyền hình ở Anh không đi sâu hơn vào điều tra cái chết của Gary Speed. Người ta nói rằng khi anh đã về với Chúa thì tốt nhất là nên tôn trọng  những vấn đề cá nhân.

*Người hâm mộ MU có vẻ đã chuẩn bị tâm lý cho việc sụp đổ một thần tượng như Ryan Giggs?

Với những gì mà tôi được biết về xã hội phương Tây, thì có lẽ không nên dùng từ sụp đổ với trường hợp của Ryan Giggs. Điều quan trọng là bên cạnh việc thi đấu đầy trách nhiệm cho MU, Giggs vẫn luôn cư xử tốt với những người xung quanh và thường xuyên tham gia vào các hoạt động từ thiện.

Những cầu thủ xuất sắc đều có bản năng mạnh, nếu không có bản năng mạnh thì đã không có một Ryan Giggs có thể thi đấu đến ngày hôm nay.

BLV Quang Huy chia sẻ cùng bạn đọc VTC News

*Người hâm mộ Việt Nam liệu đã chuẩn bị sẵn tâm lý cho việc sụp đổ thần tượng của bản thân chưa?

Lẽ dĩ nhiên là người phương Đông không thể thoáng về mặt quan điểm như người phương Tây. Trong cuộc sống không có ai là hoàn hảo cả, điều quan trọng là mọi người phải thấy được những gì đã cống hiến vẫn lấn át mặt trái.

*Cầu thủ Việt Nam bây giờ và cả trước kia đều chưa được chuẩn bị đầy đủ tâm lý và nhận thức để trở thành 1 thần tượng thực sự?

- Tôi không hoàn toàn đồng tình với quan điểm này, ngày trước và cả bây giờ luôn có những cầu thủ xứng đáng là thần tượng của người hâm mộ.

Tôi cho rằng một cầu thủ tài năng, nổi tiếng nếu cứ luôn nghĩ rằng mình cũng chỉ là một người bình thường như bao con người khác thì đó hoàn toàn là điều không nên. Nếu cứ nghĩ như vậy thì những sự đặc sắc từng làm nên tên tuổi của cầu thủ đó sẽ phai nhạt dần. Điều quan trọng là biết cân bằng giữa cái tôi và tôn trọng những người xung quanh.

*Người hâm mộ Việt Nam đang quay lưng lại với Bóng đá VN và từ đó thờ ơ dần với cả bóng đá Anh?

- Tôi không cho là như thế, vấn đề là bây giờ khán giả có nhiều sự lựa chọn hơn, ngay cả tôi trong nhiều thời điểm đã quyết định xem phim hoặc nghe nhạc thay vì xem trực tiếp một trận bóng đá. Đơn giản bởi ngày hôm đó mình đã sống cùng bóng đá quá nhiều. Kể cả không xem trực tiếp khán giả bây giờ cũng có nhiều cách để xem lại trận đấu: mà đàn ông nói đến nhiều nhất vẫn là bóng đá.

* Xu hướng của giới trẻ Việt Nam hiện nay đang hướng nhiều đến vẻ đẹp hình thức, tiếp cận gần hơn với thế giới. Điều đó khiến các cầu thủ VN hiện nay không đủ khả năng và có lẽ không thể trở thành một thần tượng thực sự của thế hệ trẻ VN?

Trong bất kì lĩnh vực nào, chúng ta chỉ nên hòa nhập chứ không nên hòa tan, nếu giới trẻ chú ý quá nhiều đến vẻ đẹp hình thức và hướng ngoại một cách quá mức thì theo tôi các bạn cũng không xứng đáng có thần tượng (đúng nghĩa).

Đối với một cầu thủ Việt Nam, để trở thành thần tượng trong mắt khán giả, rất nên học hỏi các ngôi sao nước ngoài bởi nói thẳng ra ở những nước phát triển, các ngôi sao bóng đá của họ hầu hết đều lĩnh hội được những tinh hoa của đất nước.

Tuy nhiên, không nên copy hoàn toàn bởi mỗi đất nước có hoàn cảnh và diễn biến tâm lý khác nhau, những gì mà ở nước ngoài mà người ta cho là phù hợp rất có thể sẽ trở nên lố bịch nếu áp dụng ở Việt Nam. Đáng buồn là thực tế đã có những cầu thủ VN mắc phải điều này.

* Thần tượng và người hâm mộ luôn bị ‘ám ảnh bởi sự hoàn hảo’ ?

- Không có gì là hoàn hảo cả, điều quan trọng là mọi người không nên “diễn”, hãy cứ yêu và làm tốt công việc của mình rồi những điều tốt đẹp sẽ đến

* Người ta nói, thần thánh suy đến cùng cũng chỉ là một biểu tượng. Thánh Diego Maradona là một biểu tượng điển hình nhất về  tài và tật. Nhưng khi biểu tượng này ở ranh giới của sự sống cái chết. Tất cả lại đứng về phía Maradona để cầu nguyện. Dường như biểu tượng này có sức sống mãnh liệt hơn cả chính bản thân sự sống của biểu tượng. Anh có chia sẻ gì?

Đây là câu hỏi rất thú vị. Đối với bản thân tôi, Diego Maradona vẫn là cầu thủ tôi yêu quý nhất bởi anh ta luôn sống thật với chính mình, rất nhiều cầu thủ xuất sắc đã quyết định dừng lại ở đỉnh cao nhưng Maradona lại không nghĩ như vậy một khi ĐT Argentina vẫn cần anh.

Theo quan điểm của tôi, nếu chia sân bóng ra làm 3 phần thì Lionel Messi chỉ tạo được ảnh hưởng trên 1/3 sân gần cầu môn đối phương, còn đối với Maradona phải là gấp đôi như thế.

*Thế hệ các anh thần tượng MU có gì khác với thế hệ hôm nay thần tượng MU. Và theo anh do nguyên nhân nào?

- Tôi cho rằng thế hệ của tôi bị ám ảnh bởi MU nhiều hơn thế hệ hôm nay bởi ngay ở mùa giải đầu tiên khán giả được xem trực tiếp bóng đá Anh, Qủy Đỏ thành Manchester đã giành cú ăn 3 đầy ấn tượng. Lúc đó, MU có trong đội hình một biểu tượng truyền thông đúng nghĩa là David Beckham – người cho đến bây giờ vẫn là một trong những cầu thủ hot nhất hành tinh.

MU được nhiều thế hệ người Việt Nam yêu quý bởi bên cạnh lối chơi đặc trưng họ còn có một nhà cầm quân tài năng và thật sự là một thần thần tượng trên băng ghế chỉ đạo. Rất nhiều người cùng thế hệ với tôi có chung nhận xét rằng Alex Ferguson là thần tượng của họ trong vai trò một người lãnh đạo đầy nhiệt huyết.

* Dường như đang có một hội chứng tạm gọi là “Hội chứng ghét fan MU”. Nhiều ý kiến cho rằng, bản thân họ không ghét MU mà ghét những người thần tượng MU. Theo anh tại sao lại có hiện tượng này?

- Yêu, ghét là quyền của mỗi người nhưng phải nói thẳng là ở Việt Nam hiện nay rất nhiều người cố tình làm trái lại số đông để chứng tỏ sự độc đáo của mình. Theo cảm nhận của tôi, bên cạnh một số lượng fan khổng lồ, ở VN MU còn có rất nhiều “tình yêu giấu mặt”, hết sức ngưỡng mộ và luôn cập nhật thông tin nhưng bề ngoài lại tỏ ra hững hờ.

* Anh là 1 thần tượng của giới BLV, có bao giờ anh nghĩ mình phải chịu đựng sức ép đó không, thậm chí là có lúc nào anh nghĩ đến việc giải nghệ không?

Rất cám ơn bạn. Khái niệm sức ép mà bạn nói đối với tôi chưa bao giờ là một áp lực quá lớn. Bởi đơn giản tôi luôn coi mỗi trận đấu mình tham gia tường thuật là một cơ hội để tích lũy thêm kiến thức và sự đam mê.

Tôi luôn được gia đình ủng hộ một cách tuyệt đối để làm tốt công việc của mình, khi tường thuật một trận đấu, người BLV giống như lạc vào một cõi khác để rồi sau khi trận đấu kết thúc vẫn trong tình trạng lơ lửng, với những người không được gia đình ủng hộ thì sau vào lần rơi tõm xuống đất, sự đam mê sẽ không được như trước.

Trên thực tế, trước khi bước vào trận đấu tôi vẫn luôn cảm thấy hồi hộp, sự hồi hộp này tan biến ngay sau khi bắt đầu cất tiếng nói. Theo kinh nghiệm của tôi, trận đấu nào mà mình không có được sự hồi hộp, y như rằng mình sẽ làm không tốt.

Tôi sẽ ngừng công việc tường thuật khi cảm thấy mình không thể làm tốt công việc này nữa, về vấn đề này các bạn cứ yên tâm bởi tôi có một đội ngũ tư vấn cực chuẩn bao gồm cả những người hâm mộ và các đồng nghiệp.

II. Đối thoại cùng nhà báo Phan Đăng

*Gửi anh Phan Đăng, là một nhà báo đã gắn bó với bóng đá Việt Nam nhiều năm qua, tiếp xúc với rất nhiều cầu thủ, HLV, người làm bóng đá, anh có thể cho biết những danh thủ Việt Nam đã phải qua những cú sốc tâm lí như thế nào trước, trong và sau thời kì đỉnh cao? Đã có ai cần đến sự trợ giúp của bác sĩ tâm lý chưa? Hướng giải quyết thường là thế nào?

Nhà báo Phan Đăng: Từ thời bóng đá bao cấp cho tới khi chuyên nghiệp đã có không ít những ngôi sao bóng đá rơi vào trạng thái khủng hoảng tâm lý, có thể họ khủng hoảng trước sức ép dư luận, sự kỳ vọng ghê gớm của truyền thông, hoặc khủng hoảng với đội bóng, HLV, hình mẫu lý tưởng của mình.

Thời bao cấp ngày xưa, từng có chuyện Lê Huỳnh Đức tới gặp HLV trưởng Weigang để phàn nàn về việc mình không được các đồng đội ở đội tuyển chuyền bóng. Tôi cho rằng đó cũng là một sự khủng hoảng về niềm tin. Nhưng rất may, HLV trưởng đã giải quyết được.

Sau này, có nhiều cuộc khủng hoảng mà ở cấp độ của mình, HLV trưởng không giải quyết được, dẫn đến những bi kịch về tâm lý. Lúc này, chúng ta rất cần một chuyên gia tâm lý. Tuy nhiên, chúng ta chưa thấy xuất hiện một chuyên gia tâm lý nào như vậy.

Tôi có trò chuyện với một vài tuyển thủ từng được làm việc với cựu HLV trưởng ĐTVN Calisto và họ nói rằng ông Tô là một nhà tâm lý bậc thầy. Nhưng chúng ta không thể hy vọng một ông HLV lúc nào cũng đồng thời là một nhà tâm lý như trường hợp của ông Tô. Cho nên, sự xuất hiện của một bác sĩ tâm lý trong đời sống bóng đá hiện đại này là một điều cần thiết.

 Nhà báo Phan Đăng trả lời những câu hỏi của độc giả

* Cầu thủ Việt Nam bây giờ và cả trước kia đều chưa được chuẩn bị đầy đủ tâm lý và nhận thức để trở thành 1 thần tượng thực sự?

Tôi rất thích cách đặt vấn đề của câu hỏi này. Nó làm tôi nhớ đến chuyện người ta đào tạo những cô hoa hậu. Là hoa hậu, những cô này được dạy ăn dạy nói, dạy ứng xử trước đám đông công chúng sao cho mình có thể đạt được một điểm số cao nhất. Nhưng cầu thủ Việt Nam, những ngôi sao sân cỏ Việt Nam thì hoang dại trước vấn đề này. Phần lớn các cầu thủ ngôi sao bây giờ đều có một xuất thân bần hàn, thiếu thốn.

Khi bước chân vào nghiệp bóng, họ thường chỉ được dạy đá bóng một cách thuần túy, chứ không được dạy dỗ về mặt văn hóa ứng xử một cách nghiêm túc, bài bản.

Điều đó cộng với tố chất “nghịch ngợm” thường có ở mọi cầu thủ khiến họ có rất nhiều những ứng xử ngô nghê, mất điểm trong cuộc sống. Như vậy, so với những cô hoa hậu, có thể cầu thủ cũng nổi tiếng một cách tương đương nhưng lại thiệt thòi hơn ở chỗ không được dạy ăn, dạy nói. Và theo tôi, đấy là một điểm yếu trầm trọng trong hệ thống đào tạo cầu thủ ở Việt Nam.

Mới đây, có một số lò đào tạo cầu thủ chuyên nghiệp chẳng hạn như học viện bóng đá trẻ của Hoàng Anh Gia Lai, nơi mà các cầu thủ được dạy làm người trước khi đá bóng. Nhưng ở ta, những lò đào tạo như thế là hiếm hoi, cá biệt.

*Văn Quyến và gần nhất là Huy Hoàng là những người như thế? Họ đáng thương hơn là đáng trách?

Tôi đồng ý. Thực ra, ai cũng biết trong quá trình hình thành tính cách của một con người thì yếu tố bản thể, bản ngã và yếu tố hoàn cảnh môi trường đan xen nhau. Nhưng yếu tố hoàn cảnh luôn có những tác động mạnh mẽ và tạo ra những “dấu ấn” mạnh mẽ.

Thế nên, ở trong một hoàn cảnh, môi trường xấu, người ta có thể thấy đa phần những con người xấu và hiếm hoi những cá nhân tốt đẹp, và ngược lại ở trong một hoàn cảnh tốt đẹp, người ta có thể thấy đa phần là cái đẹp mà thôi.

Cụ thể với trường hợp Văn Quyến, tôi nhớ một câu nói của nhà báo Hồng Ngọc rằng: “Từ trên lưng con trâu, Quyến ngồi thẳng sau chiếc vô lăng xế hộp”, mà chưa được hướng đạo rằng cái văn hóa điều khiển con trâu với cái văn hóa của kẻ ngồi sau vô lăng có một khoảng cách rất xa.

Cá nhân tôi cho rằng, nhiều bi kịch của cầu thủ Việt Nam như bi kịch của Văn Quyến, Huy Hoàng, Quốc Vượng, nói một cách hình ảnh chính là hậu quả của những người đã mang “văn hóa cưỡi trâu” để áp dụng vào một nền “văn hóa xế hộp”.

Và lỗi trong việc áp dụng văn hóa lệch lạc này chỉ có một phần nhỏ từ bản thân các cầu thủ, còn phần nhiều đến từ những người uốn nắn, giáo dưỡng cầu thủ ngay từ khi họ còn là một mầm non, và đặc biệt là cái môi trường sinh ra cầu thủ khi họ trưởng thành, khôn lớn.

*Người hâm mộ Việt Nam đang quay lưng lại với Bóng đá nước nhà. Có phải vì Bóng đá VN đã quá lâu rồi không có thần tượng?

Đấy cũng là một lý do trong rất nhiều những lý do khác nhau. Trước hết, tôi muốn nói về cách nghiệm sinh thần tượng trong quan điểm của riêng tôi. Hòi mới lớn, tôi đã nghĩ rằng khi mình thần tượng một ai đó thì đấy phải là người đẹp một cách hoàn hảo. Nhưng càng sống, càng chiêm nghiệm tôi mới thấy rằng chỉ có Thượng đế, hay các thiên thần mới đẹp một cách hoàn hảo như vậy. Cầu thủ cũng như chúng ta thôi, họ là những con người chứ không phải Thượng đế hay thánh thần, nên đòi hỏi một sự hoàn hảo ở họ là một điều không tưởng.

Tôi nghĩ rằng khi ta thần tượng một ai đó, một con người cụ thể nào đó thì có nghĩa ta cũng phải biết chấp nhận những mặt xấu, những mặt chưa hoàn thiện của thần tượng của mình. Vấn đề là, cái mặt xấu ấy bị đẩy tới cấp độ nào, có chấp nhận được không. Ví dụ, xấu tới mức bán rẻ màu cờ sắc áo quốc gia hay sẵn sàng chửi bới phóng viên, sẵn sàng lái xe gây tai nạn trong trạng thái quá chén… thì hơi khó chấp nhận.

Tôi nghĩ rằng, khi nhìn nhận vấn đề như vậy, chúng ta sẽ không quá sốc khi một thần tượng của chúng ta tạo ra một điều không hay nào đó. Và nhìn nhận như vậy chúng ta mới thấy và chia sẻ được được cái phần “đời”, phần “con” vốn tồn tại trong mỗi con người, chứ không riêng gì ở các thần tượng.

*Xu hướng của giới trẻ Việt Nam hiện nay đang hướng nhiều về vẻ đẹp hình thức, tiếp cận gần hơn với thế giới. Điều đó khiến các cầu thủ VN hiện nay không đủ khả năng và có lẽ không thể trở thành một thần tượng thực sự của thế hệ trẻ VN?

Tôi nghĩ rằng việc trọng hình thức cũng chẳng có gì là sai trái. Vấn đề là phía sau hình thức ấy có phải là một nội tâm, một tâm hồn chống phá lại nó – thứ hình thức ấy hay không.

Còn về việc các tiêu chuẩn của thần tượng, tôi cho rằng chẳng riêng gì bây giờ mà thời nào, ở đâu giới trẻ cũng đặt vấn đề hình thức của thần tượng ra để mà xem xét.

*Người hâm mộ Việt Nam đã chuẩn bị sẵn tâm lý cho việc sụp đổ thần tượng của bản thân chưa?

Người hâm mộ là một khái niệm rộng lớn, chứa trong nó nhiều đối tượng, nhiều lứa tuổi, nhiều thành phần khác nhau. Tôi nghĩ rằng, với những người hâm mộ mới lớn, chẳng hạn như những bạn trẻ cấp hai, cấp ba thì việc chuẩn bị tâm lý cho sự sụp đổ thần tượng là chưa có. Nhưng đấy cũng là điều bình thường vì tuổi trẻ ở thời đại nào cũng như vậy cả. Tôi nhớ, khi tôi còn học cấp hai, và chỉ tiếp xúc với thế giới cầu thủ qua báo chí và truyền hình.

Sau này, khi tôi biết cầu thủ ấy không đẹp như mình nghĩ thì tôi có đôi chút buồn bã, thất vọng. Nhưng rồi sau này nữa, càng sống càng tiếp xúc với thế giới bóng đá, tôi lại càng ngộ ra rằng việc chấp nhận những mặt xấu (nhưng là cái xấu trong khả năng có thể chấp nhận) là điều cần thiết trong việc nhìn nhận các thần tượng.

Có lẽ không riêng gì tôi, mà tất cả những ai đã tắm mình trong bóng đá Việt Nam đều duy trì một góc độ, một cách nhìn như vậy.

*Thần tượng bóng đá và thần tượng xã hội liệu có những cái chung, cái riêng gì trong quan điểm của anh?

Tôi muốn nói một điều rằng, bóng đá Việt Nam đang đi trước so với xã hội Việt Nam. Bằng chứng là nhiều nghi án bóng đá đã bị phanh phui một cách thẳng thừng, và trong những nghi án đó, người phạm lỗi như cầu thủ, trọng tài nhiều khi chỉ nhận hối lộ vài chục triệu mà thôi, trong khi trong xã hội, mức độ phạm tội là ghê gớm, khủng khiếp hơn nhiều.

Một bằng chứng khác cho sự đi trước của bóng đá với xã hội đó là mức lương thưởng của những người tham gia đời sống bóng đá như cầu thủ, HLV cao hơn so với mức lương của nhiều ông giáo sư, tiến sĩ.

Một khi bóng đá đã đi trước xã hội như thế, hãy mong mỏi rằng thần tượng bóng đá cũng sẽ đi trước thần tượng xã hội. Đi trước hiểu theo nghĩa họ ít xấu hơn, và cái xấu nếu có cũng sẽ dễ chấp nhận, cảm thông hơn.

Tôi nói như vậy không phải để bênh vực cái xấu, càng không phải để bênh vực cái xấu trong bóng đá, nhưng thực sự nếu ai đó đã buồn bã về sự sụp đổ thần tượng trong bóng đá một phần thì họ có thể đã hoặc sẽ phải đối diện với sự buồn bã về sự sụp đổ thần tượng trong xã hội lớn gấp cả chục, cả trăm, cả tỉ lần.

*Theo dõi các trang mạng về bóng đá, em thấy họ toàn giật tít, câu view bằng việc đăng tải các bài báo về đời tư của cầu thủ (như cặp kè người mẫu, hoa hậu, tiệc tùng, xe cộ...) với tần số ngày càng nhiều. Em lo ngại, đến một lúc nào đó, người ta sẽ quan tâm đến các vấn đề ngoài lề này nhiều hơn là yếu tố kỹ thuật, các trận đấu đỉnh cao,.... Theo anh thì nên làm gì để giảm bớt tình trạng này, để các trang mạng về bóng đá không biến thành trang mạng về showbiz?

Theo tôi, bên cạnh những trang mạng như bạn nói, vẫn không thiếu những trang khác, những tờ báo khác đi vào chuyển tải, phản ánh những vẻ đẹp thuần khiết của bóng đá đấy chứ.

Còn về mối lo của bạn, tôi nghĩ không phải quá lo đâu bởi bóng đá trước sau như một vẫn hấp dẫn nhất bởi những vòng lăn của quả bóng, cái vòng lăn mà không ai lường trước được, cái vòng lăn đã tạo nên những hỉ, nộ, ái, ố của một cầu thủ, một sự nghiệp, một cuộc đời. Và chính những cảm giác bóng đá đích thực như thế theo tôi luôn là sự ấn tượng đầu tiên.

Phải sau cái đầu tiên ấy, người ta mới quan tâm những gì thuộc về hậu trường, đời tư của họ. Còn tất nhiên có thể cũng có một bộ phận nào đó chỉ quan tâm đến những vấn đề thuộc về showbiz cầu thủ, nhưng bạn yên tâm là khi cầu thủ ấy chưa thể tạo một danh tiếng trên sân cỏ thì họ cũng khó có thể tạo ra sự quan tâm trong đời sống riêng của mình. Bóng đá trước sau như một vẫn là… bóng đá.

* Anh là một fan của MU, có bao giờ anh thấy chạnh long vì độ ‘nhiệt’ của fan MU ở VN bây giờ không thể bì với fan của K-Pop hay các chương trình truyền hình thực tế?

Tôi rất cảm ơn câu hỏi này, vì nó cho tôi có dịp để thanh minh về mình. Không biết là từ đâu, tự bao giờ, rất nhiều người lại nghĩ tôi là fan của MU. Thực ra, trước sau như một, trong trái tim tôi chỉ có một đội bóng duy nhất mà thôi, đó là Công an Hà Nội. Bởi vì tôi đã tiếp xúc, đã sống với một thế hệ các cầu thủ Công an Hà Nội khi còn là một chú bé, và chính họ đã kích thích tình yêu bóng đá, kích thích cái ham muốn được viết được nói về bóng đá trong tôi.

Còn trở lại việc, các fan của MU hay của bất cứ một đội bóng nào khác đều không thể so bì với các fan của K-Pop thì tôi tự hỏi điều đấy đã đúng chưa? Đã có thống kê cụ thể nào như thế chưa, hay chỉ là suy nghĩ cảm tính của một bộ phần người mà thôi. Hàng ngày, tôi thường đá bóng phủi ở công viên Lê-nin với những bạn đang học cấp 3, hoặc sinh viên đại học, và tôi thấy ở các bạn đó một khát vọng bóng đá, một tình yêu bóng đá rừng rực lửa. Tôi nhớ có một bạn dù rất mê một ban nhạc của Hàn Quốc nhưng cuối cùng đã bỏ không đi xem ban nhạc này trình diễn ở Việt Nam vì hôm ấy là ngày thi đấu của Arsenal – đội bóng mà bạn ấy yêu. Tôi cho rằng dù có bất luận điều gì xảy ra thì bóng đá vẫn tạo ra một sự thổn thức đặc biệt, bất hủ trong trái tim của các fan hâm mộ, bởi bóng đá là vua cơ mà.

Mạng xã hội đang nổ ra những cuộc khẩu chiến giữa Fan MU và Anti-fan MU, vấn đề dưới góc nhìn của anh là gì?

Xã hội hiện đại tôn trọng quyền tự do yêu ghét. Ví dụ như trong cuộc sống tôi cũng thường công khai nói yêu người này, ghét người kia, và ngược lại. Tôi cũng thoải mái chấp nhận những sự yêu ghét công khai hướng về phía mình. Trong xã hội này, nếu chúng ta không biết tôn trọng những sự khác biệt thì tôi nghĩ chúng ta khó có thể phát triển. Thành ra, ai đó yêu MU, hoặc ai đó ghét MU cũng là chuyện bình thường. Và khi các bạn bày tỏ sự yêu ghét này, thậm chí tranh cãi, biện luận với nhau thì đấy cũng là một điều bình thường, cần được chấp nhận một cách thoải mái.

Vấn đề là dẫu có tranh cãi biện luận nhau thì vẫn nên tôn trọng nhau, và luôn duy trì sự tranh cãi đó trong tính văn hóa của nó, thay vì buông ra những lời miệt thị, chỉ trích nhau vì những mục đích cá nhân, và những mục tiêu phi quân tử.

*Về việc Van Persie chuyển sang MU, Ronaldo ‘buồn’ ở Real, anh có nhận xét gì?

Tiền bạc và sự chung thủy là một mối quan hệ, đề tài gây tranh cãi từ cổ chí kim, từ Đông sang Tây. Trong xã hội hiện đại bây giờ, bên cạnh tiền bạc và sự chung thủy, người ta còn luôn đề cao, coi trọng yếu tố luật pháp. Van Persie bỏ Arsenal sang MU có thể là vì tiền, có thể để tìm cơ hội mới, nhưng vì cái gì chăng nữa thì đấy cũng là một cuộc chuyển nhượng đúng luật pháp. Mà đã đúng luật pháp thì không nên lên án.

Tất nhiên, cũng có những cầu thủ mà cả cuộc đời, sự nghiệp chỉ trung chinh trong một màu áo, chẳng hạn như Paolo Maldini của AC Milan một thời.

Những cầu thủ này là tấm gương điển hình, nổi trội về sự chung thủy trong bóng đá nhưng không thể bắt cầu thủ nào cũng phải như Maldini, và bản thân Maldini chắc gì đã là một trường hợp chuẩn mực, một con đường duy nhất để các cầu thủ đi theo tiêu chí chung thủy khác phải noi theo?

Tôi đã và luôn nghĩ rằng một mục đích có thể đạt được bằng nhiều con đường khác nhau. Cũng giống như anh yêu nước theo cách của anh, tôi yêu nước theo cách của tôi, và bắt anh phải yêu nước giống tôi là đại dở, đại vô duyên. Tóm lại, phải chấp nhận những sự khác biệt với mình.

*Anh có thể chia sẻ về thần tượng bóng đá hoặc thần tượng xã hội của riêng mình?

Về bóng đá, tôi ngưỡng mộ một vài cầu thủ nhất định, mà rõ nhất là Roberto Baggio của Italia, cầu thủ nổi danh với mái tóc đuôi ngựa một thời. Nhưng chỉ là ngưỡng mộ thôi chứ chưa đến mức thần tượng.

Còn trong xã hội, tôi ngưỡng mộ triết lý sống được thể hiện trong những câu thơ của Xuân Diệu, những câu thơ mà khi đọc nó người ta có cảm giác mình sống sao cho có ý nghĩa hơn với cuộc đời này.

III. Đối thoại cùng danh thủ Nguyễn Đức Thắng

* Gửi anh Đức Thắng, là một cầu thủ có tiếng của bóng đá Việt Nam, bản thân anh và những cầu thủ cùng thời của mình đã phải trải qua những cú sốc tâm lí như thế nào trước, trong và sau thời kì đỉnh cao? Đã có ai cần đến sự trợ giúp của bác sĩ tâm lý chưa? Hướng giải quyết thường là thế nào?

Thực tế, cầu thủ Việt Nam chưa có sự chuyên nghiệp chưa có chuyên gia tâm lý thực thụ. Trong bóng đá , cầu thủ phải trải qua rất nhiều thăng trầm, phải hàng giờ chịu đựng những cú sốc tâm lý thắng thua, rồi sức ép từ phía gia đình, xã hội. Thế nhưng họ đều phải tự vượt qua, không có được sự giúp đỡ từ phía các chuyên gia mà cuối cùng đa phần tìm thấy sự sẻ chia từ phía gia đình, bạn bè, người thân. Dù đó có thể là niềm động viên, an ủi phần nào, nhưng đó không phải sự giúp đỡ chuyên nghiệp.

Bản thân tôi là người may mắn, nhận được sự chia sẻ rất nhiều từ gia đình, người thân và nhiều người đi trước. Sự thực là những người đi trước chia sẻ nhiều kinh nghiệm hơn khi nghề bác sĩ tâm lý chưa phát  triển.

* Cầu thủ Việt Nam bây giờ và cả trước kia đều chưa được chuẩn bị đầy đủ tâm lý và nhận thức để trở thành 1 thần tượng thực sự?

 
Tôi đồng ý với quan điểm của VTC News. Với việc trở thành một thần tượng với thể thao nói riêng và các ngành giải trí khác nói chung chưa được nhận thức đầy đủ. Với những ngành giải trí khác, scandal giúp họ nổi tiếng, với những cầu thủ và vận động viên nói chung, chỉ những cống hiến của họ trong sự nghiệp thi đấu và đời sống ngoài chuyên môn mới giúp họ trở thành những thần tượng thực sự của giới trẻ.

Cựu danh thủ Đức Thắng đang trả lời độc giả VTC News

* Thời của anh là Đỗ Thành Tôn, sau đấy là Văn Quyến và gần đây nhất là Huy Hoàng là những người như thế? Họ đáng thương hơn là đáng trách?

Họ đáng thương giống như các bạn trẻ khác cùng thời. Họ cũng có những đam mê ham vui của tuổi trẻ. Tuy nhiên khi tham gia hoạt động thể thao việc học của họ bị gián đoạn bị ảnh hưởng, do việc tập luyện với cường độ cao, sự quan tâm dành cho việc học văn hóa của các vận động viên nói chung và các cầu thủ nói riêng vẫn chưa đc quan tâm đầy đủ.

Cuộc sống của cầu thủ bóng đá như một cuộc sống của một xã hội thu nhỏ, trong đó có nhiều cá tính, tính cách khác nhau. Việc không được chuẩn bị một tâm lý và kiến thức đầy đủ khiến họ không vượt qua được những cám dỗ của cuộc sống bên ngoài.

Bản lĩnh của mỗi cầu thủ là điều quan trọng, họ cần tự rèn luyện thông qua sự uốn nắn hướng dẫn của huấn luyện viên và các thầy giáo.

*Người hâm mộ Việt Nam đang quay lưng lại với Bóng đá nước nhà. Có phải vì Bóng đá VN đã quá lâu rồi không có thần tượng?

Có rất nhiều lý do cho vấn đề này, trong đó, các cầu thủ không phải lý do chính.

Chính việc giao toàn quyền quản lý các đội bóng cho các Doanh nghiệp mà thiếu sự giám sát của các nhà chuyên môn mà các đôi bóng bị mất đi bản sắc cũng như tính địa phương của riêng họ.

Một số các cầu thủ hiện nay có những nhận thức sai lầm trong lối sống, đôi khi ảo tưởng với sự thành công của mình nên họ dễ đánh mất mình trong lòng người hâm mộ.

Họ nhận được mức thu nhập quá cao so với những gì họ bỏ ra dẫn đến đôi khi họ ra sân chưa thực sự nỗ lực hết mình làm xấu đi hình ảnh của các cầu thủ nói riêng và nền bóng đá nói chung trong mắt người hâm mộ.

Hiện giờ vẫn có nhiều cầu thủ xứng đáng là những tấm gương cho thể hệ trẻ hiện nay noi theo và thần tượng như Thành Lương, Minh Phương, v.v... nhưng khán giả vẫn đang quay lưng lại với bóng đá VN.

Không thể đổi lỗi hoàn toàn cho các cầu thủ. Trách nhiệm lớn hơn thuộc về HLV và các nhà quản lý bóng đá.

*Xu hướng của giới trẻ Việt Nam hiện nay đang hướng nhiều về vẻ đẹp hình thức, tiếp cận gần hơn với thế giới. Điều đó khiến các cầu thủ VN hiện nay không đủ khả năng và có lẽ không thể trở thành một thần tượng thực sự của thế hệ trẻ VN?

Hiện nay, giới trẻ đang quan tâm nhiều hơn tới vẻ đẹp hình thức và tiếp cận nhiều hơn với thế giới. Tuy nhiên, mỗi một đất nước có vẻ đẹp văn hóa khác nhau nên tôi cho rằng chúng ta không nên đưa ra những so sánh như vậy. Tài năng và nhân cách mới chính là những yếu tố quan trọng để trở thành thần tượng của người hâm mộ.

*Người hâm mộ Việt Nam đã chuẩn bị sẵn tâm lý cho việc sụp đổ thần tượng của bản thân chưa?

Theo tôi, số đông người hâm mộ Việt Nam hiện nay chưa chuẩn bị tâm lý cho việc sụp đổ thần tượng. Bởi vì tình cảm của số đông người hâm mộ dành cho các cầu thủ trước kia và hiện tại chỉ ở mức ngưỡng mộ tài năng, đức độ, nhân cách chưa phải là thần tượng.

*Thần tượng và người hâm mộ luôn bị ‘ám ảnh bởi sự hoàn hảo’ ?

Bản thân những người được thần tượng luôn cần trau chuốt tài năng nhân cách, hình ảnh, hướng tới sự hoàn hảo.
Bản thân người hâm mộ cũng luôn nhìn vào thần tượng của mình là những người hoàn hảo. Sự hoàn hảo trở thành áp lực khó vượt qua bối với cả người hâm mộ và người được làm thần tượng. Đây cũng là một lý do giải thích tại sao hiện nay, người hâm mộ chưa chuẩn bị tâm lý cho việc sụp đổ hình tượng.

*Là 1 HLV của các lứa trẻ, anh đã chuẩn bị tâm lý cho các học trò của mình như thế nào để trở thành thần tượng sau này? Hoặc có dạy cho các em cách chấp nhận và đứng dậy sau thất bại?

Tất nhiên đó là điều cần thiết. Tôi dạy cho các cầu thủ trẻ tôn trọng bản thân. Có tôn trọng bản thân thì mới có thẻ tôn trọng những người xung quanh. Đối với các cầu thủ trẻ, không nên tạo áp lực qua nhiều cho với họ đối với việc dành chiến thắng trong tất cả các trận đấu. Dạy họ biết chấp nhận thất bại và chỉ cho họ tại sao họ thua, lấy thất bại để làm động lực phấn đấu.

Tôi nói với họ "không phải ai trong số các bạn cũng sẽ trở thành cầu thủ. Sẽ có những người phải chia tay với đội bóng, với đam mê. Nhưng đó không phải là sự chấm hết. Các bạn còn có thể học và làm những công việc khác. Không chỉ bóng đá mới giúp các bạn trở thành những người công dân có ích.

* Với tình hình hiện tại của bóng đá Việt Nam, việc thổi tình yêu bóng đá vào các cầu thủ trẻ có khó khăn lắm không? Làm sao để các cháu có thể gắn bó với bóng đá chuyên nghiệp?

Tôi nghĩ đó là điều không khó đối với những người thực sự có tâm huyết, đam  mê với nghề. Các cầu thủ trẻ như những cây non mà người vun trồng chăm sóc có thể uốn nắn.

Để các em gắn bó với bóng đá chuyên nghiệp, coi bóng đá thực sự là nghề cần phải có sự đồng bộ giữa văn hóa và bóng đá. Có như vậy, các bậc cha mẹ mới yên tâm cho con em mình theo đuổi những đam mê. Vì trở thành một cầu thủ chuyên nghiệp, các em sẽ mất 9 năm rèn luyện và phấn đấu. Sẽ có nhiều khó khăn các phải nỗ lực vượt qua. Mà khó khăn lớn nhất là vượt qua chính mình.

IV. Đối thoại cùng Giám đốc kinh doanh Alpha Books

*Tại sao quý công ty lại chọn sách về Barca, Messi và Ronaldo để xuất bản trong khi theo như tôi biết, ở Việt Nam hiện nay, các fan của MU, Arsena đông đảo hơn fan Barca khá nhiều. Tại sao quý công ty không chọn đề tài về Manchester United để làm sách mà lại chọn Barcelona là một trong những cuốn sách về bóng đá đầu tiên quý công ty xuất bản?

Như chúng tôi có viết trong lời chia sẻ của NXB, lý do khá đơn giản là khi Barca chuẩn bị đá trận Chung kết Champions League 2011 thì cuốn sách gốc bản tiếng Anh được giới thiệu trên thế giới cũng như được một số báo chí Việt Nam đưa tin.

Mặc dù fan của Barca ở VN không đông bằng MU hay Arsena nhưng hiện tại ai cũng biết Barca đang rất thành công với 2 cúp Champions League trong 3 năm và vô số cúp khác trong 4 năm cầm quân của Pep. Barca đã tạo nên một lối đá mê hoặc lòng người trên toàn thế giới. Đó là lý do Alpha Books chọn cuốn về Barca để mở đầu cho tủ sách bóng đá của mình.

Ông Cấn Đình Việt - GĐ Kinh doanh Alpha Books đang trả lời độc giả

*Là một fan bóng đá, tôi rất vui và háo hức khi được biết sắp tới nhà sách Alpha Books sẽ xuất bản những đầu sách về bóng đá. Tôi xin có câu hỏi dành cho giám đốc kinh doanh của Alpha Books, anh Cấn Đình Việt như sau: Ngoài ba tựa sách về Barca, Messi và Ronaldo, Alpha Books có xuất bản thêm những đầu sách về bóng đá trong tương lai hay không, và dự kiến đó là những cuốn nào?

Cảm ơn sự quan tâm của bạn. Alpha Books sẽ tiếp tục xuất bản trong thời gian ngắn tới các đầu sách bóng đá khác. Đó là các cuốn sách về MU, AC Milan, Arsena, Mourinho, Ferguson… Chúng tôi cũng đã gặp và nhận được nhiều lời tư vấn về các đầu sách hay nên xuất bản của các anh:  BLV Quang Huy, nhà báo Anh Ngọc…

*Tại sao Alpha Books quyết định xuất bản sách về bóng đá trong khi thế mạnh của các anh là sách dành cho doanh nghiệp và dạy kỹ năng? Tôi khá băn khoăn về chất lượng bản dịch cũng như khâu hiệu đính của quý công ty, không biết dịch giả bộ sách này là ai, có am hiểu về bóng đá hay không, quý công ty có mời chuyên gia bóng đá hiệu đính bản dịch hay không, vì với sách về bóng đá, hiểu biết chuyên môn, thuật ngữ cũng như diễn biến trận đấu được miêu tả trong sách là vô cùng quan trọng. 

Rất cảm ơn câu hỏi rất sâu về chuyên môn sách cũng như về bóng đá của bạn.  Alpha Books được bạn đọc Việt Nam biết đến nhiều ở mảng sách quản trị doanh nghiệp và kỹ năng.

Tuy nhiên chúng tôi còn một số mảng sách khác cũng rất hay và được bạn đọc tiếp nhận là: Sách về chính trị - Văn hóa – Xã hội (Alpha Books gọi là dòng sách Omega), sách cho trẻ em (Kids), sách văn học (Imone). Nằm trong việc mở rộng các dòng sách, làm phong phú thêm các mảng chủ đề hiện còn thiếu sách ở Việt Nam, đáp ứng người đọc Việt Nam, chúng tôi đã quyết định xuất bản Tủ sách bóng đá này.

Về dịch thuật, ba cuốn sách đầu tiên này chúng tôi tổ chức nhóm dịch thuật, biên tập của Alpha Books. Trong nhóm này, ngoài các chuyên gia dịch thuật, còn có các thành viên vốn là những người hâm mộ và am hiểu bóng đá.

Ngoài ra trong quá trình làm sách, chúng tôi đã gặp gỡ, trao đổi, học hỏi thêm các kinh nghiệm về kiến thức bóng đá của rất nhiều chuyên gia Việt Nam: Ông Đặng Gia Mẫn, cựu tuyển thủ, BLV; ông Vũ Công Lập – một người yêu bóng đá; ông Phan Anh Tú – Tổng thư ký LĐ Bóng đá Hà Nội, BLV Vũ Quang Huy;  nhà báo BLV Trương Anh Ngọc; cựu tuyển thủ Nguyễn Đức Thắng, cựu tuyển thủ Đặng Phương Nam…

Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên Alpha Books xuất bản các cuốn sách về bóng đá, do đó sẽ không tránh khỏi có những sơ suất nào đó. Chúng tôi rất mong nhận được các ý kiến đóng góp của bạn đọc để hoàn thiện lại các cuốn sách khi tái bản cũng như các cuốn sách mới sắp ra mắt.

*Trong cuộc giao lưu có chủ đề Bóng đá và văn hóa thần tượng, bộ sách sắp xuất bản của Alpha Books có tính định hướng thế nào khi mà bộ sách đang nói tới những biểu tượng, thần tượng rất hot của bóng đá thế giới!

Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi mà tôi đang…chờ được hỏi.

Trong quá trình làm sách, chúng tôi đã được nghiền ngẫm những câu chuyện bóng đá về CLB Barca và 2 cầu thủ siêu sao của BĐ thế giới Messi và Ronaldo.

Những thông tin về các thần tượng bóng đá thế giới đang rất hot này thật sự có ý nghĩa rất tốt cho người hâm mộ cũng như những người đang làm bóng đá ở Việt Nam hiện nay. Đây cũng là nhận định chung của các chuyên gia bóng đá Việt Nam mà chúng tôi đã gửi bản thảo đọc trước để xin ý kiến.

Tôi tin rằng nhiều cậu bé đang đam mê bóng đá, thậm chí cả những em đã đi vào con đường tập luyện bóng đá chuyên nghiệp ở Việt Nam sẽ nhìn vào sự trưởng thành (rất vất vả chứ không bằng phẳng) của Ronaldo hay Messi để học hỏi và có động lực cho mình.

Hay các CLB ở Việt Nam có thể tham khảo rất nhiều thông tin hữu ích trong quá trình hình thành một đội bóng huyền thoại như Barcelona: Xây dựng các tuyến cầu thủ trẻ; tìm một lối chơi, triết lý bóng đá để theo đuổi và đạt tới thành công lớn; tin tưởng vào các nhân tố trẻ vốn đã gắn bó và thấm nhuần chất văn hóa của CLB….

*Là người làm sách bóng đá, bản thân anh thần tượng ai và triết lý làm việc của anh có đi theo thần tượng ấy không? Gắn bóng đá với kinh doanh, các ông nghĩ đề tài về những ông bầu bóng đá thế nào. Và nếu có thể làm Alpha sẽ khái thác sâu vào điểm nào của thế giới ông bầu!

Cảm ơn bạn đã đặt câu hỏi. Cá nhân tôi là một người yêu bóng đá. Tôi chơi đá bóng từ nhỏ và hiện tại vẫn chơi bóng sân 7 định kỳ hàng tuần. Tôi không quá thần tượng một cầu thủ nào quá, nhưng danh sách các cầu thủ hâm mộ thì nhiều, thay đổi theo các thời kỳ. Nếu tôi phải kể ra hai cái tên thì đó là Batigol đã nghỉ thi đấu và Messi hiện tại.

Triết lý làm việc của tôi không đi theo thần tượng hay một người nào đó cụ thể. Tuy nhiên tôi học hỏi nhiều ở mọi người: mỗi người một chút khác nhau để hoàn thiện bản thân mình.

* Gửi anh Cấn Đình Việt, các bạn trẻ yêu thích thể thao, nhất là bóng đá hiện nay thì thường thích các hoạt động ngoài trời và ngại đọc sách. Thông tin về Messi, Ronaldo ...thì rất nhiều trên mạng, vậy theo anh bộ 3 cuốn sách Alpha Books sắp xuất bản có thông tin gì khác biệt, mới lạ không tìm thấy trên mạng để thuyết phục người đọc tìm mua?

Cảm ơn bạn đã hỏi. Để khách quan, tôi sẽ trích dẫn các nhận xét và đánh giá về thông tin trong các cuốn sách này của các chuyên gia bóng đá Việt Nam mà chúng tôi đã gặp gỡ và gửi bản thảo đọc trước trong quá trình làm 3 cuốn sách này.

Bình luận viên Vũ Quang Huy: "Đây là cuốn sách hết sức bổ ích dành cho những người yêu bóng đá. Bạn có thể tìm trong đó những thông tin chưa hề có tại bất kỳ đâu. Bóng đá đích thực là một thứ tôn giáo. Cần phải cám ơn cuộc đời đã ban tặng cho ta tình yêu với trái bóng tròn".

HLV, cựu tuyển thủ Quốc gia Nguyễn Đức Thắng: Tôi đã tìm được rất nhiều điều mà tôi đang mong muốn bổ xung vào kiến thức bóng đá của mình trong cuốn sách này, trên con đuờng trở thành HLV chuyên nghiệp. Chắc chắn nó sẽ giúp ích cho tôi rất nhiều trong công việc làm bóng đá của mình.

Nhà báo Trương Anh Ngọc: Internet giúp Barça quảng bá thứ bóng đá hiệu quả mà duy mỹ của họ, nhưng không thể làm được điều mà cuốn sách này làm được trong thời buổi người ta cho rằng sách giấy đã hết thời: Đem đến một cái nhìn tổng thể và chi tiết về quá trình hình thành của đội bóng vĩ đại nhất hành tinh.

BLV Khắc Cường VTV: Là một Bình luận viên bóng đá, tôi thật sự đã tìm thấy một nguồn tham khảo hữu ích cho công việc của mình. Hi vọng, trong một trận đấu nào đó của Barcelona mà tôi bình luận trên truyền hình, tôi có thể lần lượt gửi tới khán giả những thông tin đặc biệt của quyển sách này để mang đến thêm sự lôi cuốn cho người xem giống như sự lôi cuốn mà quyển sách này đã tạo ra cho những người đọc như tôi.

Một số hình ảnh buổi giao lưu:

 Các thành viên thực hiện buổi giao lưu chụp ảnh lưu niệm cùng các vị khách mời.
Ông Ngô Văn Hải - Tổng biên tập Báo điện tử VTC News tặng hoa cho Nhà báo Phan Đăng.
Ông Cấn Đình Việt - GĐ Kinh doanh Alpha Books tặng sách cho cựu tuyển thủ quốc gia Nguyễn Đức Thắng.
 Ông Ngô Văn Hải - Tổng biên tập Báo điện tử VTC News tặng hoa cho cựu tuyển thủ quốc gia Nguyễn Đức Thắng.
Ông Ngô Văn Hải - Tổng biên tập Báo điện tử VTC News và ông Cấn Đình Việt - GĐ Kinh doanh Alpha Books

Ban Thể Thao – Báo điện tử VTC News

Ảnh:Quang Minh

Bình luận
vtcnews.vn