Triển lãm Gốm và Người: Tư duy gốm hiện đại

Văn hóa - Giải tríThứ Năm, 10/04/2014 04:23:00 +07:00

(VTC News) - Triển lãm nghệ thuật Gốm và Người: Từ mạch nguồn truyền thống đến từ duy hiện đại đã chính thức khai mạc tại TTTM Tràng Tiền Plaza Hà Nội.

(VTC News) - Triển lãm nghệ thuật Gốm và Người: Từ mạch nguồn truyền thống đến từ duy hiện đại đã chính thức khai mạc tại TTTM Tràng Tiền Plaza và sẽ kéo dài đến hết ngày 20/4/2014.

Triển lãm trưng bày các tác phẩm của 4 hoạ sỹ và 2 nghệ nhân gốm được tuyển chọn kỹ lưỡng bởi Giám tuyển - Họa sỹ Lê Thiết Cương.

Một lần nữa, công chúng thủ đô lại được chiêm ngưỡng các tác phẩm nghệ thuật trong một không gian mở, nơi không còn ranh giới giữa tác phẩm và cuộc sống đời thường.

Lịch sử mỹ thuật của người Việt là lịch sử của gốm. Suốt từ Đông Sơn đến Lý, Trần, Lê, Mạc, Nguyễn. Gốm và người Việt gắn bó với nhau. Gốm là một chất liệu quen thuộc, thân thuộc của người Việt.
họa sỹ
Nguyễn Khắc Quân 
Trên mảnh đất này từ Bắc vào Nam không biết có bao nhiều làng gốm. Phần lớn những tác phẩm mỹ thuật đẹp nhất của người Việt đều bằng gốm, những bát hoa sen, ấm trà họa tiết cúc dây đời Lý, những thạp hoa nâu đời Trần, những bát chân cao, lọ vẽ chim Phượng, chum vẽ rồng, những cặp chân đèn thờ đời Lê, Mạc; những lọ, lư hương đắp nổi, men rạn thời Nguyễn v.v.. đều là hiện vật tiêu biểu của những dòng gốm, phong cách gốm, phong cách nghệ thuật điển hình của từng thời kỳ.

Bảo tàng Anh (British Museum) ở London sở hữu 1 lư hương gốm của  Việt Nam, được làm từ đầu thế kỷ 17. Không chỉ Bảo tàng Anh, Bảo tàng Guimet ở Paris, Bảo tàng Metropolitan ở New York, Bảo tàng Idemitsu  ở Tokyo cũng có nhiều đồ gốm cổ của Việt Nam.

Ông John Stevenson, giám tuyển của Bảo tàng Nghệ thuật Seatle (Mỹ) và ông John Guy, giám tuyển của Victoria và Albert Museum nhận định trong cuốn Gốm Việt Nam được xuất bản bởi Art Media Resources (1997): Sự phát triển của đồ gốm Việt Nam liên quan mật thiết đến lịch sử thăng trầm của dân tộc.

họa sỹ
Nguyễn Quang Thu 
Giám tuyển Lê Thiết Cương chia sẻ: ‘Nghệ thuật gốm Việt đẹp ở chỗ thật thà, đôn hậu không quá gò vào niêm luật, khuôn mẫu. Kỹ lưỡng quá, chính xác quá, phẳng nhẵn nuột nà gọn ghẽ quá thì không phải là bản tính của người Việt, không phải là nghệ thuật Việt, không phải là gốm của người Việt.

Từ cách tạo dáng cho đền mầu men, cách vẽ, cách khắc hoa văn lên sản phầm đều là làm như không làm, như tình cờ, tự nhiên như không, có có không không. Người Việt duy cảm hơn duy lý, chú trọng trực giác hơn lý trí’.

Trên nền truyền thống ấy, các nghệ sỹ đã tiếp nối bằng một tinh thần mới. Họ là những người đã làm mới truyền thống và cố gắng xây dựng một truyền thống mới. Hiểu theo một nghĩa rộng hơn thì chỉ có làm mới, chỉ có sáng tạo là cách hay nhất để giữ gìn, bảo tồn và phát huy truyền thống.

Các nghệ sỹ tham gia chuỗi hoạt động nghệ thuật Davines - Davines Art Series 2014 lần này là những người tiêu biểu.

họa sỹ
Phạm Anh Đạo 

Họ đều đã tìm được con đường riêng để đi đến gốm. Mỗi người đều đã tìm được cách khơi nguồn mạch truyền thống để hòa hợp với tư duy gốm hiện đại cho mình.

Nguyễn Khắc Quân làm gốm điêu khắc với tư duy tạo hình hiện đại, ‘cắt cảnh’, bố cục bạo, bất ngờ tạo ra hiệu quả thẩm mỹ khác lạ. Anh kết hợp hài hòa các thủ pháp kỹ thuật tạo dáng, đắp vuốt, phủ men của nhiều làng nghề gốm.

Nguyễn Quang Thu gắn mình với làng gốm Hương Canh, Vĩnh Phú. Điêu khắc của Thu là vẻ đẹp của uốn, nặn, chuốt. Thu không chú trọng hình, anh tập trung vào dáng, khi co thắt, lúc nở to, khi căng mọng lúc lại buông lỏng tạo ra một giai điệu – gốm với những nhịp tương phản.

họa sỹ
Nguyễn Tuấn 
Lê Quốc Việt không làm gốm, anh chỉ mượn cách nói của gốm để nói một câu chuyện khác. Việt đã khoác một cái áo đương đại lên gốm truyền thống. Người xem có thể nghe thấy cuộc đối thoại giữa truyền thống và hiện đại qua tác phẩm sắp đặt với gốm này.

Phạm Anh Đạo sinh ra ở làng gốm Bát Tràng, không khí ấy, đất và nước ấy đã làm nên Đạo. Anh là một trong vài người còn có thể tạo hình sản phẩm bằng kỹ thuật vuốt tay, một kỹ thuật cổ truyền của làng Bát Tràng. Và đấy là lời cảm ơn hay nhất của Đạo với ngôi làng đã sinh ra mình.

Nguyễn Tuấn đã hóa thân vào gốm Phù Lãng.Tinh thần nghệ thuật hiện đại đã hóa thân vào hồn cốt của gốm cổ truyền Phù Lãng.Tư tưởng triết học của Phật giáo đã hóa thân vào nghệ thuật gốm – điêu khắc hiện đại của Nguyễn Tuấn đẹp và duyên.


Men Ngọc vốn là thứ men công phu nhất trong nghề gốm, nó hình thành từ thời Lý, và luôn là cái đích đến của bất kỳ ai nặng duyên với nghề. Men Ngọc như cô gái đến tuổi trăng tròn, sớm hay muộn đều không thành.


Cuộc đời của Nguyễn Việt đến với men ngọc cũng đầy thử thách, công phu, ông đã bỏ ra hơn chục năm xế chiều đời mình để có được những tác phẩm này. Nó như khúc vĩ thanh của một nghệ sỹ nặng lòng vời đời.
Giám tuyển của triển lãm, họa sỹ Lê Thiết Cương, người đã đồng hành cùng Davines tại triển lãm Cân Bằng năm 2011 và Davines Art Series 2013, cũng tham gia trưng bày ba bức mosaic (tranh ghép) từ gốm với tư cách khách mời.

An My
Bình luận
vtcnews.vn