Trao đổi với VTC News, Tiến sĩ Trần Công Trục - n
guyên Trưởng Ban Biên giới Chính phủ nhận định về ý đồ thực sự sau vụ cắt cáp tàu Bình Minh 02 hôm 30/11 vừa qua. Ông Trục nói:Việc Trung Quốc ngang nhiên cắt cáp tàu Bình Minh 02 trong vùng biển thuộc chủ quyền Việt Nam là sự kiện nóng đang được cả dư luận thế giới quan tâm. Theo tôi, đây là bước leo thang mới, bản chất của vấn đề thì không có gì khác so với trước đây.
|
- Với việc cho tàu cá cắt cáp tàu Bình Minh 02, phải chăng Trung Quốc đã thay đổi chiến thuật trong những tranh chấp trên Biển Đông, thưa ông?
Theo tôi nghĩ, bản chất không có gì khác cả, nó vẫn nằm trong chủ trương phá hoại các hoạt động chính đáng và phù hợp luật pháp, công ước quốc tế về luật biển của Việt Nam được thế giới công nhận.
- Nhưng tại sao Trung Quốc lại có những hành động gây hấn như cắt cáp tàu Bình Minh 02 vào lúc này, thưa ông?
Những hành động sai trái liên tiếp của Trung Quốc như in 'đường lưỡi bò' trên hộ chiếu, thành phố Hải Nam xây dựng căn cứ, triển khai thăm dò, khai thác khí đốt trong khu vực thuộc chủ quyền Việt Nam,.v.v.. lại xảy ra sau kỳ họp đại hội đảng Cộng sản Trung Quốc thứ 18 rõ ràng phục vụ ý đồ của họ.
Trước khi sự việc này xảy ra, thế giới đã kỳ vọng rất nhiều vào sự thay đổi của thế hệ lãnh đạo mới của Trung Quốc để loại bỏ những mầm mống tranh chấp, để khu vực này đi vào ổn định, hòa bình và phát triển.
"Trung Quốc đang tìm cách gây khó khăn cho chúng ta và một số nước trong khu vực trong hợp tác với các đối tác nước ngoài", Tiến sĩ Trần Công Trục nói - Ảnh: Tùng Đinh |
- Phải chăng ý đồ của Trung Quốc trong vụ cắt cáp là để “đe dọa” những đối tác nước ngoài muốn hợp tác cùng Việt Nam thăm dò, khai thác dầu khí tại Biển Đông?
|
Rõ ràng, Trung Quốc đang gây khó khăn cho ta cũng như các nước trong khu vực trong việc hợp tác với các công ty nước ngoài.
Mục tiêu trước mắt của họ là làm sao để hợp thức hóa yêu sách 'đường lưỡi bò' nhằm tạo ra cơ sở cho quá trình đàm phán có lợi cho họ như một điều kiện mặc cả.
- Với kinh nghiệm nhiều năm đàm phán với Trung Quốc về biên giới, ông có thể kể về đàm phán biên giới đường bộ và phân định Vịnh Bắc Bộ khi xưa?
Với tư cách là người từng trực tiếp đàm phán về biên giới đường bộ và phân định Vịnh Bắc Bộ với Trung Quốc, thì rõ ràng ta và Trung Quốc đã hợp tác với nhau khá chặt chẽ, phân chia biên giới một cách rất thực tế và đảm bảo sự công bằng.
Thực ra, không phải trong bất cứ vấn đề nào Trung Quốc cũng có hành động bị phê phán.
|
Họ muốn trở thành cường quốc thì trước hết họ cần hành động có trách nhiệm, tuân thủ công ước và thông lệ quốc tế.
"Trung Quốc rất khó ngồi vào bàn đám phán COC hoặc có thì cũng chỉ là mục đích chính trị để cho quốc tế thấy được thiện chí của mình" - Ảnh: Tùng Đinh |
- Theo ông, liệu Trung Quốc có chịu ngồi vào bàn đàm phán về Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) sau hàng loạt hành động ngang ngược của họ trong thời gian qua như in bản đồ có đường lưỡi bò lên hộ chiếu, trước đó là thành lập Thành phố Tam Sa?
Chúng ta hi vọng Trung Quốc cùng Việt Nam và các nước trong khối ASEAN để nói về những điều cần thiết, hợp lý trong giải quyết tranh chấp Biển Đông.
Thực tế khó có thể để các nước ngồi được với nhau nếu như Trung Quốc chưa bày tỏ thiện chí và tinh thần cầu thị của mình.
Trước mắt, theo tôi với những động thái gần đây, rất khó để Trung Quốc ngồi vào bàn đàm phán COC.
Hoặc họ có thể tham gia nhưng chỉ với mục đích chính trị để thể hiện cho quốc tế thấy được thiện chí của mình nhưng thực chất thì vẫn khó có thể hòa hợp được.
Nếu như 'đường lưỡi bò' vẫn chưa bị ‘cắt’ thì tôi nghĩ vẫn không có thể đạt được sự thống nhất trong đàm phán giữa Trung Quốc và các nước láng giềng ở Biển Đông.
- Theo ông, tình sẽ diễn biến theo chiều hướng như thế nào thời gian tới?
Trong thời gian vừa qua, chúng ta đã có rất nhiều hành động cụ thể, ví dụ như các tuyên bố về mặt ngoại giao, có những hành động vô hiệu hóa 'đường lưỡi bò' trên hộ chiếu mới của Trung Quốc như không chấp nhận cái hộ chiếu có in hình 'đường lưỡi bò'.
Trong khi đó, Ấn Độ đã xuất bản hộ chiếu mới có bản đồ trùm lên vùng Trung Quốc đã in, Philippines không cấp visa cho những người Trung Quốc sử dụng loại hộ chiếu này.
Trong đó những tuyên bố không phải chỉ là giữa 2 nước mà cần được công khai trước cộng đồng quốc tế để tránh gây ra những kích động không cần thiết.
Đỗ Hường - Tùng Đinh (thực hiện)
Bình luận