Mô tô bay (hay còn gọi là mô tô lòng chảo) thường được biết đến ở Việt Nam qua các đoàn xiếc đi lưu diễn liên tỉnh hoặc hội chợ, hội làng ở địa phương. Du nhập vào Việt Nam từ những năm 70 của thế kỷ trước, bắt đầu từ những gánh xiếc nhỏ chuyên đi lưu diễn ở miền Nam sau đó dần phát triển ra rộng khắp nhiều gánh xiếc trên cả nước.
Vốn là môn nghệ thuật biểu diễn đặc biệt nên sàn diễn của môn mô tô bay cũng rất đặc biệt. Sàn có cấu tạo hình lòng chảo, nằm vuông góc với mặt đất. Bên trong sàn được lắp ghép từ những ván gỗ chắc chắn, bên ngoài bọc composite và được níu bằng dây cáp. Chiều cao 5m2, đường kính khoảng 5m.
Để xe có thể bám và đi vòng quanh sân khấu hình lòng chảo, người biểu diễn phải vận dụng lực ly tâm, tức là cho xe liên tục chạy với tốc độ cao. Lý thuyết tuy đơn giản là thế nhưng để có thể chạy xe thành thạo trong lòng chảo cũng phải mất tới 5 năm. Ông Chu Mạnh Hùng, chủ đoàn mô tô bay chia sẻ.
Là người đầu tiên luyện tập và phát triển bộ môn này ở phía Bắc, ông Hùng chia sẻ: ‘Vào thời hoàng kim của mô tô bay, cả Việt Nam có tới 5,6 đoàn hoạt động liên tục nhưng hiện nay chỉ còn 3 đoàn trên cả nước, nhưng hoạt động cũng hết sức cầm chừng.’
Sau 32 năm luyện tập và biểu diễn mô tô bay, giờ đây ông Hùng đã ít biểu diễn hơn mà lui về làm huấn luyện viên, tiếp tục truyền lửa đam mê cho các thế hệ trẻ. Tính đến nay, ông đã có tới ba thế hệ học trò liên tiếp
Ông Hùng tâm sự: 'Trước đây đoàn có rất nhiều nữ tham gia, nhưng về sau đã bỏ nghề gần hết vì đào tạo mất thời gian, khi đào tạo xong họ cũng đi lấy chồng, đoàn lại thiếu người'. Hiện nay đoàn còn khoảng 9 nghệ sỹ biểu diễn và toàn bộ đều là nam.’
Buổi biểu diễn bắt đầu khi những chiếc mô tô tiến vào lòng chảo, hòa lẫn với tiếng rú ga tăng tốc của động cơ là tiếng hò reo, tán thưởng nhiệt liệt của khán giả. Mỗi khi chiếc xe tăng tốc, những ván gỗ lại rung lên bần bật, khán giả không vì thế mà sợ hãi, trái lại tiếng vỗ tay hò reo lại càng vang lên to hơn.
Những màn biểu diễn ngày càng trở nên gay cấn, hồi hộp hơn khi các tay lái bắt đầu thả một tay, rồi tới hai tay, rồi cởi áo khoác, bịt mắt lại trong tiếng vỗ tay của khán giả.
Một pha biểu diễn hai mô tô cùng chạy song song trong lòng chảo. Hai người nắm tay nhau nhưng vẫn phải làm sao điều khiển cho 2 chiếc xe đi đều nhau và đúng tốc độ.
Khán giả thường chìa tiền ra để ‘thách đố’ các tay lái có thể lấy được, nhưng thật ra, đó là cách để họ ‘thưởng’ cho các tay lái sau những màn trình diễn mãn nhãn.
Bình luận