'Phật lòng' vì một câu nói, Trung Quốc khiến APEC không thể ra được tuyên bố chung?

Theo CNN, tất cả lãnh đạo các nền kinh tế thành viên APEC tại cuộc họp thường niên ở Papua New Guinea hôm 18/11 đều đạt được thống nhất, trừ Trung Quốc.

Thủ tướng Canada Justin Trudeau cuối ngày 18/11 xác nhận những bất đồng về thương mại đã ngăn cản tuyên bố cuối cùng được đưa ra. “Họ có tầm nhìn khác biệt về một số yếu tố cụ thể” – ông Trudeau nói.

CNN dẫn nguồn tin quan chức Mỹ tham gia đàm phán nói Trung Quốc phản ứng với một câu trong dự thảo nói về các hoạt động thương mại không công bằng.

Theo NZ Herald, bất đồng nảy sinh từ một câu được đề xuất đưa vào tuyên bố chung: "Chúng tôi đồng ý chống lại chủ nghĩa bảo hộ bao gồm tất cả hành động thương mại không công bằng".

Trung Quốc không đồng ý với cách dùng từ vì tin rằng câu này có ý nhắm vào các hoạt động thương mại của Trung Quốc, quan chức Mỹ cho biết. Trong khi đó, tất cả 20 nền kinh tế còn lại đều ủng hộ đưa câu này vào tuyên bố chung.

Chính quyền Tổng thống Donald Trump liên lục cáo buộc Trung Quốc có những hoạt động thương mại không công bằng, tuyên bố đây là lý do chính khiến Washington đưa ra chương trình thuế bổ sung lên 250 tỷ USD hàng Trung Quốc.

Tại APEC, Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đưa ra những bài phát biểu đối lập nhau ngày 17/11. Ông Pence chỉ trích nền kinh tế lớn thứ hai thế giới vì cáo buộc ăn cắp tài sản trí tuệ, ép buộc chuyển giao công nghệ và các hoạt động thương mại không công bằng. Trong khi đó, ông Tập cho rằng thế giới đang đối mặt với chủ nghĩa bảo hộ và chủ nghĩa đơn phương phát triển, được cho là nhắm đến các chính sách "nước Mỹ trên hết" của chính quyền Tổng thống Donald Trump.

Mỹ và Trung Quốc đang sa vào một cuộc chiến thương mại căng thẳng với các chương trình thuế quan áp lên hàng trăm tỷ USD hàng hóa. “Có một chút đáng lo ngại khi dường như Trung Quốc không có ý định đạt tới thỏa thuận cuối cùng” – nguồn tin quan chức Mỹ trả lời CNN.

Báo Trung Quốc Global Times ngày 19/11 xuất bản bài viết nói việc hội nghị APEC kết thúc mà không có tuyên bố chung không phải là một vấn đề lớn. Bài viết cáo buộc chính quyền Tổng thống Donald Trump lan truyền những thông tin sai lệch về việc Trung Quốc lợi dụng những tổ chức quốc tế như Tổ chức Thương mại Thế giới WTO.

“Thật ảo tưởng khi giới chức Mỹ nghĩ rằng Trung Quốc là người hưởng lợi lớn nhất từ hệ thống quốc tế, họ đổ lỗi cho Trung Quốc trong khi vấn đề nằm ở Mỹ. Trung Quốc có được sự phát triển của mình thông qua nỗ lực, không phải bằng cách lợi dụng cơ chế quốc tế nào."