Hễ nhà có người ốm, đặc biệt là trẻ con bị sốt, ra mồ hôi trộm, đêm ngủ hay giật mình… họ lại ra mó Úi (xóm Thia) vái lạy rồi xin nước về chữa trị.
Hàng trăm năm nay ở xã Yên Mông (TP, Hòa Bình, Hòa Bình) vẫn coi mó nước ấy như liều thuốc tiên. Hễ nhà có người ốm, đặc biệt là trẻ con bị sốt, ra mồ hôi trộm, đêm ngủ hay giật mình… họ lại ra mó Úi (xóm Thia) vái lạy rồi xin nước về chữa trị. Để tìm hiểu thực hư thông tin, tránh tình trạng mê tín dị đoan, gây sự tò mò của dư luận chúng tôi đã có cuộc khám phá mó nước được coi là tài sản vô giá của người Mường nơi đây.
Khách thập phương cũng về xin nước
Dừng ngay phía đầu con dốc lên xóm Thia, chúng tôi hỏi thăm đường đến mó Úi thì một cụ ông đang lụi cụi chăn bò ngẩng đầu lên hỏi: "Lên xin nước à? Có mang theo tiền cắc (tiền xu) không?". Chúng tôi bảo không có tiền xu mà chỉ có tiền lẻ thôi thì cụ gật đầu nói: "Ừ, tiền lẻ cũng được, miễn là lòng thành". Đường lên mó Úi hiểm trở, dốc dựng thẳng đứng. Dù đường đã được đổ bê tông nhưng khó có phương tiện giao thông nào có thể leo lên được đó.
Thấy chúng tôi loay hoay cụ ông khi nãy bảo: "Để xe đó đi, tôi dắt lên. Tự lên đó không tìm thấy được đâu". Trên suốt dọc đường leo dốc, hỏi mới biết cụ là Nguyễn Văn Trạm, năm nay 73 tuổi. Thở hổn hển, cụ Trạm kể: "Mó Úi này có từ đời nảo đời nào tôi cũng chả rõ. Chỉ biết là từ đời ông bà cha mẹ tôi đã có rồi. Mọi người vẫn bảo, nhờ nước mó Úi mà cứu được bao nhiêu người. Mới hôm vừa rồi đứa cháu nội nhà tôi sốt cao, tôi cũng lên đây đặt lễ xin các vị cho một chai nước. Mang về bôi buổi chiều thì tối nó đã khỏi hẳn sốt".
Giữa đại ngàn trùng điệp, có biết bao khe nước nhưng kỳ lạ là chỉ có nước mó Úi mới có khả năng chữa bệnh cho trẻ con. Mó nước ấy bề ngang chỉ rộng chừng một mét vuông, chiều sâu chỉ chừng chưa đầy hai gang tay nước. Xung quanh là rất nhiều dễ cây. Có một vài đồng tiền xu dưới đáy múi, còn lại đa số là những tờ tiền lẻ năm trăm, một hai nghìn, nhiều là mười nghìn vứt vương vãi trên mặt nước, cũng có khi treo lủng lẳng trên các dễ cây.
Dẫn chúng tôi đến trước mó Úi, cụ Trạm lấy chai C2 từ tay tôi rồi bảo: "Cô đưa tôi mấy đồng tiền lẻ, ít thôi, lòng thành là chính rồi tôi xin nước cho". Thả mấy đồng tiền lẻ xuống mó nước rồi chắp tay khấn vái: "Con lạy các ngài. Con có tí quà biếu các ngài. Các ngài cho con xin tí nước về chữa bệnh". Vừa nói cụ Trạm vừa cúi xuống múc đầy chai C2, đóng chặt rồi đưa cho tôi.
Theo như lời cụ Trạm nói thì nước mó Úi chủ yếu chữa được bệnh ho, sốt, đổ mồ hôi trộm và giật mình ở trẻ con. Những đứa trẻ nơi đây nếu bị mắc một trong các chứng bệnh đó, ông bà, bố mẹ chỉ cần leo dốc lên mó Úi xin một chai nước mang về bôi vào khắp người là đứa trẻ sẽ khỏi bệnh chỉ vài tiếng sau đó.
Bà Nguyễn Thị Quyền (62 tuổi) nhà nằm dia con dốc lên mó Úi kể rằng: "Hầu như ngày nào cũng có người lên mó Úi lấy nước về chữa bệnh. Mà không chỉ những người ở xóm Thia đâu, nhiều lúc khách Hà Nội, Phú Thọ, Hưng Yên… cũng về lấy nước đấy. Mới hôm kia có một cặp vợ chồng ở Hà Nội lên đây xin nước. Họ bảo đứa con gái của họ được 9 tháng đêm nào cũng giật mình thon thót rồi khóc thét lên đi khám nhiều nơi lắm rồi mà không đỡ. Họ kể, hôm trước nhà thuê một người đến dọn vệ sinh. Chị này là người ở Yên Mông, chuyện linh tinh thế nào lại biết được con của họ hay giật mình. Chị ấy mới mách lên đây lấy nước, thế là họ lên luôn đấy".
Bà Quyền cũng khẳng định: "Chúng tôi ở đây, xa thành phố, có phải lúc nào có trẻ con ốm là cũng đưa đến bệnh viện được đâu. Trừ bệnh nặng mới phải đi, chứ những bệnh sốt, ho, giật mình, đổ mồ hôi trộm thì đều lên đây tất. Chả đứa trẻ con nào là chưa từng chữa bệnh bằng nước mó Úi. Chúng tôi chỉ ao ước chính quyền địa phương quan tâm đến vệ sinh mó Úi, xây tường bảo vệ không để trâu bò đến đấy phóng uế tự nhiên".
Nhìn thấy rất nhiều tờ tiền vương vãi quanh mó nước chúng tôi thắc mắc hỏi cụ Trạm sao không ai nhặt thì được cụ trả lời: "Tiền đấy là tiền của thần núi nên không ai dám đụng vào đâu. Nếu chẳng may lấy trộm là kiểu gì cũng lăn ra ốm. Ở đây đã có mấy trường hợp như thế rồi, sau phải làm lễ tạ đấy. Người lớn thì ai cũng biết cả rồi, trẻ con cũng được dặn hết rồi nên tiền ở đâu thì vẫn nguyên đấy thôi. Chỉ trừ khi có gió mạnh thổi nó bay đi thì phải chịu thôi".
Đem thắc mắc vì sao phải đặt tiền vào mó Úi thì nước mới có tác dụng chữa bệnh tới ông Nguyễn Văn Hồng trưởng thôn thì nhận được câu trả lời: "Theo quan niệm từ xa xưa, tiền lẻ được coi như lễ vật gửi tới các vị thần núi để các vị phù hộ. Thế nên nếu uống bình thường thì không cần phải đặt lễ, nhưng nếu muốn chữa bệnh thì phải đặt lễ. Cũng có thể không đặt thì bệnh vẫn khỏi nhưng do tín ngưỡng từ ngày xưa rồi. Có thể mọi người làm như thế thì cảm giác sẽ yên tâm hơn. Vậy nên không chỉ người dân xóm Thia mà tất cả những ai đến đây xin nước đem về chữa bệnh đều làm như vậy cả".
Nước thần chữa bệnh cho trẻ con?
Chưa tin khả năng chữa bệnh thần kỳ của mó nước Úi chúng tôi được ông Trại chỉ đến gia đình bà Quyền, người vừa xin nước chữa bệnh cho đứa cháu nội. Mặc dù cháu nội đang bừng bừng sốt nhưng bà Quyền chẳng hề tỏ ra lo lắng, bà nói: "Chỉ cần dùng nước ở mó Úi là cháu nó đỡ ngay ấy mà. Ở đây hàng trăm năm nay chúng tôi vẫn thường làm như vậy". Dứt lời bà Quyền dùng nước vừa lấy bôi vào trán, mặt, chân tay đứa cháu nội đang bừng bừng sốt. Thật kỳ lạ chừng 15 phát cháu bà Quyền ngồi dậy và nói chuyện như chưa từng bị ốm. Bà Quyền chia sẻ: "Riêng bệnh này chúng tôi chỉ cần lấy nước ở mó về chữa là khỏi, chúng tôi biết bệnh chứ. Nếu những bệnh khác nặng hơn gia đình đã đưa đi viện rồi".
Như để khẳng định thêm khả năng thần kỳ của nước mó Úi bà Quyền đưa chúng tôi sang nhà chị Nguyễn Thị Thà vừa sinh con được 3 tháng. Chị Thà cho biết, mới tuần trước con trai chị rất hay khóc đêm, hay giật mình. Chị cho con lên trạm y tế khám nhưng được khẳng định cháu bé hoàn toàn bình thường. Thế rồi mẹ chồng chị quyết định lên mó Úi xin nước về tắm. Quả nhiên sau lần tắm đó con trai chị khỏi hẳn giật mình và khóc đêm. Chị Thà tâm sự: "Tôi là người nơi khác lấy chồng đến đây, trước đó chưa từng nghe chuyện về nước ở mó Úi. Mãi khi con trai bị ốm, bà nội lấy nước cho tắm thấy cháu khỏi tôi mới tin nó có khả năng kỳ diệu như vậy".
Ở cái nơi thâm sơn cùng cốc này người ta chẳng bao giờ quan tâm đến chuyện nước đó chứa chất gì mà lại có khả năng siêu nhiên đến vậy. Họ chỉ biết rằng mó nước đó được các vị thần ban cho dân bản, ban cho phép màu kỳ diệu. Chúng tôi được giới thiệu đến gặp cụ Nguyễn Văn Muội (83 tuổi) - người được coi am tường nhất về mó Úi.
Ở cái tuổi xưa nay hiếm nhưng cụ Muội vẫn giữ được vẻ quắc thước vốn có của người con núi rừng. Cụ cười hiền hậu: "Đấy, cũng vì hồi nhỏ được tắm nước ở mó Úi nên giờ mới khỏe mạnh thế này đây. Ngày trước còn trẻ con, chăn trâu ở đồi Bui chúng tôi tắm thường xuyên. Đến lạ ngày ấy chẳng đứa nào bị ốm vặt cả. Bây giờ các con tôi, cháu, chắt cũng lấy nước đó về tắm đó". Các vị cao niên ở đây kể rằng, nước ở mó Úi có từ rất lâu đời, nước ở đây không chỉ dùng để tắm chữa bệnh mà còn dùng để uống, tránh các bệnh đường ruột. Nước uống vào có vị ngọt sắc, trẻ con uống sẽ hay ăn chóng lớn, ngủ rất sâu giấc.
Để tìm hiểu kỹ hơn về khả năng chữa bệnh kỳ lạ của mó Úi chúng tôi đến gặp bà Di, người được mệnh danh là bác sĩ của xóm Thia. Bà Di cho biết, do dân trí ở đây còn hạn chế nên thấy nước chữa được bệnh họ cho rằng có thần thánh giúp đỡ. Tuy vậy theo kinh nghiệm của một thầy lang bà Di lại có cách giải thích khá khoa học. Rừng núi ở bản Mường rất rộng lớn nước từ các khe núi chảy xuống thường rất sạch mà mát. Hơn nữa đây là khu vực có rất nhiều loài cây có thể chữa được bệnh. Chính vì thế nước ở mó Úi được rễ cây thuốc tiết ra nước hòa vào nguồn nước làm cho dòng nước ở đây trong hơn, có vị ngọt và chữa được bệnh. Bà Di nói: "Tôi thường xuyên đi tìm cây thuốc chữa bệnh cho bà con quanh khu vực mó Úi, phải thừa nhận ở đó có rất nhiều cây thuốc tốt, có khả năng chữa cảm, sốt và ho.
Theo Phong Anh - CAND
Hàng trăm năm nay ở xã Yên Mông (TP, Hòa Bình, Hòa Bình) vẫn coi mó nước ấy như liều thuốc tiên. Hễ nhà có người ốm, đặc biệt là trẻ con bị sốt, ra mồ hôi trộm, đêm ngủ hay giật mình… họ lại ra mó Úi (xóm Thia) vái lạy rồi xin nước về chữa trị. Để tìm hiểu thực hư thông tin, tránh tình trạng mê tín dị đoan, gây sự tò mò của dư luận chúng tôi đã có cuộc khám phá mó nước được coi là tài sản vô giá của người Mường nơi đây.
Khách thập phương cũng về xin nước
Dừng ngay phía đầu con dốc lên xóm Thia, chúng tôi hỏi thăm đường đến mó Úi thì một cụ ông đang lụi cụi chăn bò ngẩng đầu lên hỏi: "Lên xin nước à? Có mang theo tiền cắc (tiền xu) không?". Chúng tôi bảo không có tiền xu mà chỉ có tiền lẻ thôi thì cụ gật đầu nói: "Ừ, tiền lẻ cũng được, miễn là lòng thành". Đường lên mó Úi hiểm trở, dốc dựng thẳng đứng. Dù đường đã được đổ bê tông nhưng khó có phương tiện giao thông nào có thể leo lên được đó.
Thấy chúng tôi loay hoay cụ ông khi nãy bảo: "Để xe đó đi, tôi dắt lên. Tự lên đó không tìm thấy được đâu". Trên suốt dọc đường leo dốc, hỏi mới biết cụ là Nguyễn Văn Trạm, năm nay 73 tuổi. Thở hổn hển, cụ Trạm kể: "Mó Úi này có từ đời nảo đời nào tôi cũng chả rõ. Chỉ biết là từ đời ông bà cha mẹ tôi đã có rồi. Mọi người vẫn bảo, nhờ nước mó Úi mà cứu được bao nhiêu người. Mới hôm vừa rồi đứa cháu nội nhà tôi sốt cao, tôi cũng lên đây đặt lễ xin các vị cho một chai nước. Mang về bôi buổi chiều thì tối nó đã khỏi hẳn sốt".
 |
| Mỗi lần xin nước người dân đều để lại tiền lẻ |
Giữa đại ngàn trùng điệp, có biết bao khe nước nhưng kỳ lạ là chỉ có nước mó Úi mới có khả năng chữa bệnh cho trẻ con. Mó nước ấy bề ngang chỉ rộng chừng một mét vuông, chiều sâu chỉ chừng chưa đầy hai gang tay nước. Xung quanh là rất nhiều dễ cây. Có một vài đồng tiền xu dưới đáy múi, còn lại đa số là những tờ tiền lẻ năm trăm, một hai nghìn, nhiều là mười nghìn vứt vương vãi trên mặt nước, cũng có khi treo lủng lẳng trên các dễ cây.
Dẫn chúng tôi đến trước mó Úi, cụ Trạm lấy chai C2 từ tay tôi rồi bảo: "Cô đưa tôi mấy đồng tiền lẻ, ít thôi, lòng thành là chính rồi tôi xin nước cho". Thả mấy đồng tiền lẻ xuống mó nước rồi chắp tay khấn vái: "Con lạy các ngài. Con có tí quà biếu các ngài. Các ngài cho con xin tí nước về chữa bệnh". Vừa nói cụ Trạm vừa cúi xuống múc đầy chai C2, đóng chặt rồi đưa cho tôi.
Theo như lời cụ Trạm nói thì nước mó Úi chủ yếu chữa được bệnh ho, sốt, đổ mồ hôi trộm và giật mình ở trẻ con. Những đứa trẻ nơi đây nếu bị mắc một trong các chứng bệnh đó, ông bà, bố mẹ chỉ cần leo dốc lên mó Úi xin một chai nước mang về bôi vào khắp người là đứa trẻ sẽ khỏi bệnh chỉ vài tiếng sau đó.
 |
| Mó nước được người dân ở đây coi như báu vật |
Bà Nguyễn Thị Quyền (62 tuổi) nhà nằm dia con dốc lên mó Úi kể rằng: "Hầu như ngày nào cũng có người lên mó Úi lấy nước về chữa bệnh. Mà không chỉ những người ở xóm Thia đâu, nhiều lúc khách Hà Nội, Phú Thọ, Hưng Yên… cũng về lấy nước đấy. Mới hôm kia có một cặp vợ chồng ở Hà Nội lên đây xin nước. Họ bảo đứa con gái của họ được 9 tháng đêm nào cũng giật mình thon thót rồi khóc thét lên đi khám nhiều nơi lắm rồi mà không đỡ. Họ kể, hôm trước nhà thuê một người đến dọn vệ sinh. Chị này là người ở Yên Mông, chuyện linh tinh thế nào lại biết được con của họ hay giật mình. Chị ấy mới mách lên đây lấy nước, thế là họ lên luôn đấy".
Bà Quyền cũng khẳng định: "Chúng tôi ở đây, xa thành phố, có phải lúc nào có trẻ con ốm là cũng đưa đến bệnh viện được đâu. Trừ bệnh nặng mới phải đi, chứ những bệnh sốt, ho, giật mình, đổ mồ hôi trộm thì đều lên đây tất. Chả đứa trẻ con nào là chưa từng chữa bệnh bằng nước mó Úi. Chúng tôi chỉ ao ước chính quyền địa phương quan tâm đến vệ sinh mó Úi, xây tường bảo vệ không để trâu bò đến đấy phóng uế tự nhiên".
Nhìn thấy rất nhiều tờ tiền vương vãi quanh mó nước chúng tôi thắc mắc hỏi cụ Trạm sao không ai nhặt thì được cụ trả lời: "Tiền đấy là tiền của thần núi nên không ai dám đụng vào đâu. Nếu chẳng may lấy trộm là kiểu gì cũng lăn ra ốm. Ở đây đã có mấy trường hợp như thế rồi, sau phải làm lễ tạ đấy. Người lớn thì ai cũng biết cả rồi, trẻ con cũng được dặn hết rồi nên tiền ở đâu thì vẫn nguyên đấy thôi. Chỉ trừ khi có gió mạnh thổi nó bay đi thì phải chịu thôi".
Đem thắc mắc vì sao phải đặt tiền vào mó Úi thì nước mới có tác dụng chữa bệnh tới ông Nguyễn Văn Hồng trưởng thôn thì nhận được câu trả lời: "Theo quan niệm từ xa xưa, tiền lẻ được coi như lễ vật gửi tới các vị thần núi để các vị phù hộ. Thế nên nếu uống bình thường thì không cần phải đặt lễ, nhưng nếu muốn chữa bệnh thì phải đặt lễ. Cũng có thể không đặt thì bệnh vẫn khỏi nhưng do tín ngưỡng từ ngày xưa rồi. Có thể mọi người làm như thế thì cảm giác sẽ yên tâm hơn. Vậy nên không chỉ người dân xóm Thia mà tất cả những ai đến đây xin nước đem về chữa bệnh đều làm như vậy cả".
Nước thần chữa bệnh cho trẻ con?
Chưa tin khả năng chữa bệnh thần kỳ của mó nước Úi chúng tôi được ông Trại chỉ đến gia đình bà Quyền, người vừa xin nước chữa bệnh cho đứa cháu nội. Mặc dù cháu nội đang bừng bừng sốt nhưng bà Quyền chẳng hề tỏ ra lo lắng, bà nói: "Chỉ cần dùng nước ở mó Úi là cháu nó đỡ ngay ấy mà. Ở đây hàng trăm năm nay chúng tôi vẫn thường làm như vậy". Dứt lời bà Quyền dùng nước vừa lấy bôi vào trán, mặt, chân tay đứa cháu nội đang bừng bừng sốt. Thật kỳ lạ chừng 15 phát cháu bà Quyền ngồi dậy và nói chuyện như chưa từng bị ốm. Bà Quyền chia sẻ: "Riêng bệnh này chúng tôi chỉ cần lấy nước ở mó về chữa là khỏi, chúng tôi biết bệnh chứ. Nếu những bệnh khác nặng hơn gia đình đã đưa đi viện rồi".
 |
| Cụ Trại vừa xin nước vừa khấn xin thần linh |
Như để khẳng định thêm khả năng thần kỳ của nước mó Úi bà Quyền đưa chúng tôi sang nhà chị Nguyễn Thị Thà vừa sinh con được 3 tháng. Chị Thà cho biết, mới tuần trước con trai chị rất hay khóc đêm, hay giật mình. Chị cho con lên trạm y tế khám nhưng được khẳng định cháu bé hoàn toàn bình thường. Thế rồi mẹ chồng chị quyết định lên mó Úi xin nước về tắm. Quả nhiên sau lần tắm đó con trai chị khỏi hẳn giật mình và khóc đêm. Chị Thà tâm sự: "Tôi là người nơi khác lấy chồng đến đây, trước đó chưa từng nghe chuyện về nước ở mó Úi. Mãi khi con trai bị ốm, bà nội lấy nước cho tắm thấy cháu khỏi tôi mới tin nó có khả năng kỳ diệu như vậy".
Ở cái nơi thâm sơn cùng cốc này người ta chẳng bao giờ quan tâm đến chuyện nước đó chứa chất gì mà lại có khả năng siêu nhiên đến vậy. Họ chỉ biết rằng mó nước đó được các vị thần ban cho dân bản, ban cho phép màu kỳ diệu. Chúng tôi được giới thiệu đến gặp cụ Nguyễn Văn Muội (83 tuổi) - người được coi am tường nhất về mó Úi.
Ở cái tuổi xưa nay hiếm nhưng cụ Muội vẫn giữ được vẻ quắc thước vốn có của người con núi rừng. Cụ cười hiền hậu: "Đấy, cũng vì hồi nhỏ được tắm nước ở mó Úi nên giờ mới khỏe mạnh thế này đây. Ngày trước còn trẻ con, chăn trâu ở đồi Bui chúng tôi tắm thường xuyên. Đến lạ ngày ấy chẳng đứa nào bị ốm vặt cả. Bây giờ các con tôi, cháu, chắt cũng lấy nước đó về tắm đó". Các vị cao niên ở đây kể rằng, nước ở mó Úi có từ rất lâu đời, nước ở đây không chỉ dùng để tắm chữa bệnh mà còn dùng để uống, tránh các bệnh đường ruột. Nước uống vào có vị ngọt sắc, trẻ con uống sẽ hay ăn chóng lớn, ngủ rất sâu giấc.
Để tìm hiểu kỹ hơn về khả năng chữa bệnh kỳ lạ của mó Úi chúng tôi đến gặp bà Di, người được mệnh danh là bác sĩ của xóm Thia. Bà Di cho biết, do dân trí ở đây còn hạn chế nên thấy nước chữa được bệnh họ cho rằng có thần thánh giúp đỡ. Tuy vậy theo kinh nghiệm của một thầy lang bà Di lại có cách giải thích khá khoa học. Rừng núi ở bản Mường rất rộng lớn nước từ các khe núi chảy xuống thường rất sạch mà mát. Hơn nữa đây là khu vực có rất nhiều loài cây có thể chữa được bệnh. Chính vì thế nước ở mó Úi được rễ cây thuốc tiết ra nước hòa vào nguồn nước làm cho dòng nước ở đây trong hơn, có vị ngọt và chữa được bệnh. Bà Di nói: "Tôi thường xuyên đi tìm cây thuốc chữa bệnh cho bà con quanh khu vực mó Úi, phải thừa nhận ở đó có rất nhiều cây thuốc tốt, có khả năng chữa cảm, sốt và ho.
Theo Phong Anh - CAND
Bình luận