'Ông lớn' nước ngoài trốn thuế tinh vi, trắng trợn

Kinh tếThứ Ba, 29/10/2013 09:55:00 +07:00

(VTC News) - Những cái tên như Coca-Cola, Adidas, Keangnam Vina, Hualon Corporation...liên tiếp bị phát hiện chuyển giá trốn thuế trắng trợn gây bức xúc dư luận

(VTC News) - Hàng loạt những cái tên đình đám như Coca-Cola, Adidas, Keangnam Vina, Hualon Corporation... liên tiếp bị phát hiện chuyển giá trốn thuế trắng trợn, gây bức xúc trong dư luận.

Số lượng khủng

Theo tổng cục Thuế, trong tổng số 300 doanh nghiệp FDI bị thanh tra thì có đến 225 doanh nghiệp có hoạt động chuyển giá. Một trong những trường hợp điển hình về chuyển giá là Công ty TNHH một thành viên Keangnam – Vina.

Sau 5 năm vào Việt Nam và liên tục báo lỗ, đại gia bất động sản Hàn Quốc, chủ đầu tư tòa nhà cao nhất Việt Nam – Keangnam Vina, đã buộc phải thừa nhận vi phạm chuyển giá với giá trị phải điều chỉnh tới 1.220 tỷ đồng. Toàn bộ số lỗ mà công ty này khai báo phát sinh từ năm 2007 đến 2011 đã được điều chỉnh giảm hết, số thuế thu nhập doanh nghiệp bị truy thu lên tới 95,2 tỷ đồng.


Tuy nhiên, hành vi gian lận thuế của Keangnam Vina vẫn chưa thấm vào đâu so với mới đây gian lận mới bị phát hiện gần đây của Công ty Hualon Corporation, 100% vốn từ Malaysia, Đài Loan-British Virgin Island, hiện đang hoạt động tại Khu công nghiệp Nhơn Trạch 2 (Nhơn Trạch, Đồng Nai), chuyên về sản xuất sợi và dệt vải. Vào Việt Nam từ năm 1993, liên tục gần 20 năm, Hualon đều báo lỗ.

nhức nhối doanh nghiệp FDI trốn thuế
 
Tính đến cuối năm 2010, công ty này đã lỗ lũy kế tới hơn 1.000 tỷ đồng. Nguyên nhân gây lỗ được công ty này kê khai tới cơ quan thuế chủ yếu ở việc phải đầu tư dây chuyền thiết bị chuyên dụng giá đắt, mua nguyên vật liệu đầu cao, trong khi giá bán không đủ bù đắp chi phí.

Phi vụ gần đây là khi Hualon kê khai đã nhập khẩu 1 bộ dây chuyền dệt vải từ bên liên kết nước ngoài với giá gần 16 triệu USD.

Tuy nhiên, sau đó, bộ dây chuyền dệt vải này lại được bán cho 1 công ty khác, nhưng với giá thấp hơn tới 40 lần, khoảng 400.000 USD, với lý do không có nhu cầu sử dụng nên công ty thanh lý tài sản. Điều đáng nói là dù “không có nhu cầu sử dụng” nhưng Hualon vẫn kê khai bỏ tiền mua giá đắt, đưa vào tài sản cố định trong hoạt động sản xuất kinh doanh, tính khấu hao như bình thường. Nhờ phi vụ nâng khống đầu vào như vậy, Hualon đã qua mặt ngành Thuế để báo số lỗ lũy kế "ảo" lên tới 956,2 tỷ đồng…


Điều đáng ngại nhất là, chuyển giá là câu chuyện không hề mới nhưng tình trạng chuyển giá đang ngày càng tinh vi, phức tạp. Về cách thức chuyển giá, thông thường, doanh nghiệp đều khai tăng giá nhập khẩu nguyên liệu đầu vào, trong khi giá thành bán ra thấp, dẫn tới lỗ.

Coca Cola là ví dụ điển hình. Nhưng vấn đề đặt ra là, sẽ không có chuyện doanh nghiệp bỏ hàng tỷ USD đầu tư trong trong nhiều năm lại chấp nhận chuyện kinh doanh lỗ.


Tuy nhiên, theo Thanh tra Chính phủ thì mặc dù biểu hiện của chuyển giá là rõ ràng, nhưng do không xác minh được thông tin đầu ra nên cơ quan thuế không đủ cơ sở xem xét, xử lý.

Càng ngày càng tinh vi

Theo ý kiến của nhiều chuyên gia, vấn đề chuyển giá có thể xảy ra suốt cả quá trình doanh nghiệp FDI hoạt động. Và không loại trừ trường hợp, tất cả các yêú tố cấu tạo nên giá thành của sản phẩm doanh nghiệp FDI đều đã bị chuyển giá. Do đó, thời gian tới, cần chống chuyển giá ngay từ khâu kêu gọi đầu tư, xét duyệt, cấp phép dự án, nhất là tình trạng phân cấp, phân quyền của tỉnh.

"Chuyển giá là vấn đề thời sự, doanh nghiệp FDI khi bán cho công ty mẹ, thậm chí còn bán thấp hơn nhiều so vơí giá thành gây ra "lỗ giả” để trốn thuế. Hiện tượng chuyển giá là một hiện tượng bình thường của cơ chế thị trường. Điều đáng tiếc ở đây là, nhà quản lý quá sao nhãng trong việc kiểm tra, giám sát.

Nếu kiểm tra thường xuyên thì sẽ không có chuyện là quá nhiều doanh nghiệp vi phạm" -  PGS.TS Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hôị đầu tư nước ngoài cho hay.


Rõ ràng, trách nhiệm đầu tiên phải thuộc về những người làm quản lý, không chỉ lơ là tạo kẽ hở cho các doanh nghiệp FDI dễ dàng thực hiện hành vi chuyển giá, mà ngay cả sự dễ dãi trong việc cấp phép cũng là hành vi tiếp tay cho hành động này của các doanh nghiệp FDI.

Trước tình hình trên, Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai khẳng định, việc chuyển giá là một vấn đề rất phức tạp đối với cả thế giới chứ không chỉ riêng Việt Nam. 
Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Tài chính phối hợp với các bộ, ngành có liên quan xử lý cụ thể. Bộ Tài chính cũng đã ban hành thông tư, trong đó có quy định các giao dịch liên kết phải báo cáo Bộ Tài chính.

Ngoài ra, Bộ cũng đã chỉ đạo các cơ quan thuế phải tăng cường thanh tra, kiểm tra, xây dựng cơ sở dữ liệu về người nộp thuế, tăng cường trao đổi thông tin, giữa cơ quan thuế trong nước và nước ngoài, để minh bạch hóa thông tin nhằm chống chuyển giá hiệu quả.

Minh Loan
Bình luận
vtcnews.vn