Nộm da trâu: Đặc sản kỳ lạ của người Sơn La chế biến từ nguyên liệu làm... trống

Trâu trong ẩm thực Việt thường được biết đến với 2 món chính: thịt trâu tươi và thịt trâu gác bếp. Phần da trâu vừa dai vừa cứng nên thường được dùng để làm trống, nẹp đập lúa. Cũng vì lẽ đó mà chẳng chẳng ai nghĩ ra có thể chế biến chúng thành món gì ngon lành, hấp dẫn được. 

Nhưng người Sơn La lại chế ra được món đặc sản có 1-0-2 mang tên nộm da trâu, vậy mới tài.

Nộm da trâu là một món ăn quen thuộc và không thể thiếu trong mâm cơm truyền thống của đồng bào người Thái. Món ăn này không phải dễ thực hiện, mỗi công đoạn đều đòi hỏi sự cầu kỳ và tỉ mỉ. Phần da được lóc ra phải được hơ trên bếp lửa để làm sạch lớp lông dày và cứng. Phần vỏ đen ngoài cùng sẽ được cạo thật kỹ rồi mới cho vào nồi luộc chín trong khoảng 1 giờ. Để da có độ giòn dai thì trước khi thái thành từng miếng mỏng, phải ngâm chúng với nước lạnh.

Những miếng da trâu được thái khéo léo thành từng bản mỏng vừa, đều đặn rồi trộn cùng nước măng chua. Không phải vị chua gắt của chanh hay giấm mà cái thơm thanh, man mát của loại măng củ tươi đã tạo nên hương vị quyến rũ cho đĩa nộm. Từ những miếng da trông chẳng có gì hấp dẫn, qua bàn tay khéo léo của người chế biến thì chúng chuyển sang màu vàng nhạt, trong trong rất đẹp mắt.

Một đĩa nộm đúng vị Sơn La phải có sự góp mặt của đầy đủ các loại nguyên liệu, gia vị địa phương: quả trám rừng, hạt mắc khén, mùi ta, mùi tàu, rau thơm, lạc rang... Mỗi thứ một ít nhưng hòa quyện ăn ý tạo nên hương vị chẳng lẫn vào đâu của núi rừng Tây Bắc.

Tuy nguyên liệu làm người ta có chút ngại miệng nhưng khi chiêm ngưỡng phần nộm được bày biện đẹp mắt, ai cũng nôn nao muốn thưởng thức ngay. Gắp thử miếng da trâu vàng ửng, bạn sẽ cảm nhận cái chua thanh, giòn sật dần chiếm lấy vị giác. Đâu đó là một chút hăng của măng, bùi bùi của lạc rang quyện thêm mùi thơm của mắc khén rất lạ miệng.

Ít ai nghĩ rằng từ những miếng da trâu đanh cứng mà có thể "hô biến" thành thứ đặc sản hấp dẫn như thế. Món ăn không chỉ thể hiện được sự khéo léo, tỉ mẩn của người phụ nữ Thái mà còn góp phần làm phong phú cho nền ẩm thực Tây Bắc.