Sóng thần là các sóng biển mạnh gây ra bởi động đất, núi lửa phun hoặc đất chuồi dưới đáy biển tạo ra hay các quá trình kiến tạo khác.
Sóng thần có thể di chuyển với tốc độ lên tới 1.000 km/h. Chiều cao của sóng thần tại khu vực xảy ra địa chấn có thể là từ 0,01 - 5m. Nhưng tại những khu vực gần bờ biển nó có thể đạt tới 10m, còn ở những khu vực như vịnh, thung lũng, sông... còn có thể có sóng cao tới 50m.
Trong thế kỷ 20 và đầu thế kỷ 21, con người đã từng chứng kiến nhiều trận sóng thần lớn với sức tàn phá khủng khiếp. Để rồi mỗi khi nói tới sóng thần, người ta sẽ nhớ ngay tới sự kinh hoàng là chết chóc, là thiệt hại, là ám ảnh đối với những người từng được chứng kiến tận mắt.
Ngày 31/1/1906, một trận động đất mạnh 8,8 độ richter xảy ra ngoài khơi vùng biển Colombia và Ecuador ảnh hưởng tới cả bờ tây của Mỹ và Nhật Bản đã tạo ra một trận sóng thần cướp đi sinh mạng của khoảng 1.500 người.
Ngày 3/2/1923, tại vùng Kamchatka cũng đã ghi nhận một trận động đất mạnh 8,5 độ richter. Đây là trận động đất đầu tiên trong một loạt trận động đất xảy ra vào mùa đông năm đó. Hầu hết các trận động đất đều gây ra sóng thần ảnh hưởng lớn tới khu vực này. Đặc biệt là trận sóng thần lớn xảy ra hôm 3/2/1923 gây thiệt hại lớn cho hòn đảo Hawaii.
Ngày 1/2/1938, kết quả của trận động đất 8,5 độ richter ở gần bờ biển Indonesia đã gây ra một trận sóng thần tấn công đảo Banda và Kai. Không có thương vong về người nào được báo cáo.
Ngày 4/11/1952, ngoài khơi bán đảo Kamchatka ghi nhận một trận động đất mạnh tới 9,0 độ richter. Sóng thần xuất hiện sau đó đã khiến Hawaii tổn thất tài sản lên tới 1 triệu đô la. Ngày 5/11, 3 đợt sóng thần cao 15-18m đã tàn phá thị trấn và các ngôi làng ở Sakhlin, Kamchatka (Nga) cùng khu vực lân cận và giết chết 2.336 người.
Ngày 9/3/1957 trên quần đảo Andrianov, Alaska xuất hiện trận động đất 9,1 độ richter do núi lửa Vsevidova tỉnh giấc sau 200 năm ngủ yên. Hai trận sóng thần được hình thành sau đó với chiều cao trung bình là 15m và 8m cướp đi mạng sống của hơn 300 người.
28/3/1964 tại Alaska, một trận động đất mạnh 9,2 độ richter kèm theo sóng thần giết chết 125 người và gây thiệt hạ tài sản lên tới 311 triệu đô la.
Ngày 12/12/1992, động đất mạnh 6,8 độ richter phá huỷ phần lớn đảo Flores và Bali của Indonesia và kích hoạt trận sóng thần với chiều cao của sóng lên tới 26m sát hại 2.200 người.
Ngày 26/12/2004, người khơi tây bắc Sumatra, tại vùng biển Ấn Độ Dương, một trận động đất mạnh 9 độ richter kèm theo sóng thần tấn công mau lẹ vào đảo Sumatra và Java. Sóng cao tới 30m. Thiệt mạng về người, theo nhiều nguồn tin khác nhau, vào khoảng 200.000-300.000 người. Đến nay, nó vẫn được coi là trận sóng thần có sức tàn phá lớn nhất trong lịch sử.
Ngày 17/7/2006, sóng thần cũng đã "viếng thăm" phía nam đảo Java của Indonesia. Ước tính, thảm hoả trên đã cướp đi sinh mạng của 600-650 người, làm 120 người bị mất tích. Khoảng 1.800 người dân bị thương. Đến nay, nó vẫn khiến 47.000 người ở tình trạng không nhà cửa. Tại thị trấn nghỉ mát của Pangandaran, sóng thần đã phá huỷ hầu như tất cả các khách sạn nằm trên bờ biển.
Ngày 29/9/2009, động đất 8,3 độ richter ngoài khơi bờ biển của đảo Samoa, Thái Bình Dường kéo theo sóng thần đã khiến hơn 140 người ở American Samoa và Tây Samoa thiệt mạng.
Ngày 27/2/2010, trận động đất mạnh 8,8 độ richter ở Chile gây ra cái chết của hơn 300 người và đe doạ có sóng thần lớn xuất hiện tại vùng biển Thái Bình Dương, biển Nhật Bản, Philippines và Indonesia.
Theo Rian/Bee.net
Bình luận