Ai là chủ nhân kho nhôm 4,3 tỷ USD 'đội lốt' hàng Việt?

Công ty Toàn cầu có trụ sở tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.

Mới đây, Tổng Cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn cho biết, Hải quan Vũng Tàu đang tạm giữ lô hàng nhôm rất lớn trị giá hơn 4 tỉ USD định “đội lốt” xuất xứ Việt Nam để xuất khẩu sang Mỹ. Lô hàng do một tập đoàn có công nghệ, dây chuyền, nhưng lại nhập khẩu nhôm thỏi, nhôm thanh, nhôm bán thành phẩm nhằm đưa ra các sản phẩm để xuất khẩu đi Mỹ và một số nước khác.

Nguyên nhân là do chênh lệch thuế suất vì nếu nhôm của Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ chỉ phải chịu thuế khoảng 15%, nhưng nhôm của Trung Quốc xuất khẩu vào Mỹ phải chịu thuế lên đến 374%.

Và doanh nghiệp được Hải quan cũng như báo giới Mỹ nhắc đến trước đó là Công ty TNHH Toàn cầu.

Theo thông tin trên website tra cứu thông tin doanh nghiệp, Công ty TNHH Nhôm Toàn cầu Việt Nam (tên tiếng Anh: Global Vietnam Aluminum Co - GVA, viết tắt: Nhôm Toàn cầu Việt Nam), thành lập ngày 8/8/2011, có địa chỉ tại Khu công nghiệp Mỹ Xuân B1, Conac, Phường Mỹ Xuân, Thị Xã Phú Mỹ, Bà Rịa, Vũng Tàu.

Theo Nhadautu.vn, Nhôm Toàn cầu Việt Nam là công ty 100% vốn nước ngoài, có Tổng giám đốc kiêm người đại diện theo pháp luật là ông Jacky Cheung. Ngành nghề kinh doanh chính là sản xuất nhôm định hình, nhôm anot hóa. Tính đến đầu năm 2018 (ngày 31/1/2018), Công ty TNHH Nhôm toàn cầu Việt Nam tăng vốn "thần tốc" từ 1.025 tỷ đồng lên 4.978 tỷ đồng. Trong đó, cơ cấu cổ đông của công ty gồm hai cá nhân là Jacky Cheung (10%) và Wang Tong (90%). Cả hai cùng có quốc tịch Australia.

Theo Viettimes, việc thay đổi đăng ký kinh doanh gần nhất cập nhật ngày 7/10/2019 cho thấy, ông Wang Tong chuyển nhượng toàn bộ cổ phần đang nắm giữ cho một pháp nhân là Công ty Triple Wins Globals. Công ty này đăng ký địa chỉ tại “thiên đường thuế” British Virgin Islands.

Theo Reuters, đầu năm 2018, Hội đồng các doanh nghiệp sản xuất nhôm Mỹ (AEC) kiến nghị Bộ Thương mại Mỹ (DOC) áp thuế nhập khẩu đối với các sản phẩm nhôm của Công ty TNHH Nhôm Toàn cầu Việt Nam (Global Vietnam Aluminum) ngang với nhôm nhập khẩu từ Trung Quốc. Trong hồ sơ gửi Bộ Thương mại Mỹ, AEC cho rằng sản phẩm nhôm ép của Tập đoàn China Zhongwang được chuyển vào Việt Nam thông qua công ty con là Công ty TNHH Nhôm Toàn cầu Việt Nam để hợp thức hóa trước khi xuất khẩu sang Mỹ.

Tuy nhiên, phản hồi với Reuters, Zhongwang cho rằng “các cáo buộc không có căn cứ”.

Cuối năm 2016, báo The Wall Street Journal của Mỹ có cuộc điều tra về số nhôm Trung Quốc có giá trị khoảng 4,3 tỷ USD đội lốt hàng Việt Nam xuất khẩu đi Mỹ và xác định đứng đằng sau dự án là một tập đoàn lớn về nhôm của Trung Quốc có tên là China Zhongwang.

Doanh nghiệp này do tỷ phú nhôm Trung Quốc Liu Zhongtian đứng sau. Điều tra của báo Mỹ The Wall Street Journal cho thấy, tại Việt Nam, Công ty TNHH Nhôm Toàn Cầu (có trụ sở tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu), nằm trong diện nghi vấn.

Trong cuộc điều tra của báo The Wall Street Journal, hơn 500.000 tấn nhôm đùn, nguyên liệu để sản xuất nhôm được chuyển từ San José Iturbide (Mexico) đến Việt Nam, có liên quan tới doanh nghiệp này.