TRỰC TIẾP: Hà Nội thông tin chính thức nguyên nhân vụ cháy Công ty Rạng Đông

Trong buổi họp giao ban báo chí Thành ủy Hà Nội chiều 17/9, đại diện UBND thành phố và lãnh đạo một số sở ngành thông tin về vụ cháy nhà xưởng Công ty Bóng đèn phích nước Rạng Đông (phường Thanh Xuân Trung, Thanh Xuân, Hà Nội).

Chủ trì hội nghị có Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong và Chánh văn phòng UBND thành phố Hà Nội Vũ Đăng Định.

Không kiểm điểm lãnh đạo phường Hạ Đình

Tại buổi họp báo, bà Vương Thị Vân Khánh, Chánh văn phòng HĐND, UBND quận Thanh Xuân (Hà Nội) khẳng định UBND quận đã báo cáo với thành phố, duy trì chế độ báo cáo đầy đủ với lãnh đạo thành phố, ban hành 8 văn bản chỉ đạo với các phòng ban của quận.

"Lãnh đạo UBND quận trực tiếp xin ý kiến từ lãnh đạo thành phố. Hàng ngày quận thực hiện chế độ báo cáo về thành phố. Việc cung cấp thông tin báo chí, định hướng dư luận trên cổng thông tin điện tử của quận", bà Khánh nói.

Chia sẻ thêm về nội dung văn bản của UBND phường Hạ Đình, bà Khánh thông tin quận Thanh Xuân không yêu cầu UBND phường Hạ Đình thu hồi văn bản này. 

"Ở đây cũng có thông tin về kiểm điểm nhưng đến nay không có thông tin nào, văn bản nào liên quan đến kiểm điểm người ký văn bản", bà Khánh cho biết thêm.

Nói rõ hơn về vấn đề này, ông Thái Minh Tuấn, Chủ tịch UBND phường Hạ Đình cho hay ngày 29/08, Phó Chủ tịch UBND phường Hạ Đình Trần Thị Nhiên ký thông báo về việc vệ sinh môi trường sau cháy. Cùng ngày thì UBND phường ra văn bản thu hồi văn bản này, với lý do văn bản không đúng thẩm quyền và chưa đủ cơ sở.

"Thứ nhất, về thẩm quyền, theo luật tổ chức chính quyền địa phương, những vấn đề liên quan đến hai đơn vị hành chính trở lên thì thuộc thẩm quyền của cấp huyện, nhưng vụ cháy thì liên quan đến 8 phường trên địa bàn. Vụ cháy nhà xưởng Cty Rạng Đông ở tại địa chỉ phố Hạ Đình, thuộc địa giới hành chính phường Thanh Xuân Trung, thông báo cảnh báo với các phường là không đúng thẩm quyền.

Về thời điểm thông báo thì ngày 29/8, tại thời điểm này chưa có kết luận chính thức về đánh giá ô nhiễm liên quan đến ô nhiễm môi trường.

Về một số nội dung của thông báo thì chưa có cơ sở để khuyến cáo người dân, cụ thể như không sử dụng thực phẩm trong bán kính 1km... Nội dung văn bản có ảnh hưởng rất lớn tới người dân trên địa bàn phường cũng như 8 phường xung quanh. Thậm chí việc tiêu hủy phải có chế độ chính sách cụ thể...

Thời gian sơ tán người già, trẻ em, việc thông báo sơ tán sẽ gây hoang mang, cơ sở sơ tán, địa điểm, kế hoạch... Từ những nội dung trên thì chủ tịch UBND phường đã ký văn bản thu hồi thông báo của Phó Chủ tịch Trần Thị Hiên ký.

Ngày 31/8, Bộ TN&MT đã có cảnh báo trên cổng thông tin của bộ, đây là cơ quan cao nhất thì cũng không có khuyến cáo như văn bản nói trên", ông Tuấn thông tin.

Video: Toàn cảnh 15 ngày sau vụ cháy Rạng Đông

Không có phá hoại trong vụ cháy Công ty Rạng Đông

Tại cuộc họp báo, trả lời câu hỏi của các phóng viên, ông Nguyễn Xuân Trường, Phó Thủ trưởng cơ quan cảnh sát điều tra Công an thành phố Hà Nội cho biết UBND thành phố Hà Nội đã nêu rõ, không có sự tác động của con người mà do sự cố bảng điện tử bóng đèn led, làm cháy các chi tiết và cháy lan ra xung quanh.

Cơ quan điều tra đã trưng cầu cơ quan giám định, Viện Khoa học Hình sự Bộ công an.

Ngày 12/9, cơ quan điều tra có kết quả và đã báo cáo Thường trực Thành ủy và nay công bố với báo chí truyền thông.

Công an Hà Nội cũng khẳng định không có phá hoại trong vụ việc này.

Hà Nội khẳng định vẫn trách nhiệm

Chiều 17/9, một số cơ quan báo chí khác đặt vấn đề về tính kịp thời của văn bản cảnh báo của UBND phường Hạ Đình: Môi trường đã thực sự an toàn cho người dân hay chưa? Việc khám sức khỏe cho người dân thế nào?

Công ty Rạng Đông di dời, thì quá trình di dời sẽ được thực hiện thế nào? Có bao nhiêu cơ sở ô nhiễm môi trường ở Hà Nội cần phải di dời?

Tại sao đến nay không thấy cuộc thăm hỏi của lãnh đạo thành phố? Lãnh đạo thành phố nào đã đứng ra kịp thời thông tin cho người dân yên tâm sau vụ cháy?

Có muốn thông tin lại về việc có thông tin từ phía Hà Nội cho rằng sau vụ cháy “người dân không bức xúc gì” hay không?

Trưởng ban Tuyên giáo Hà Nội- ông Nguyễn Văn Phong cho rằng, Hà Nội đã cung cấp thông tin thường xuyên chứ không phải là hơn 20 ngày sau mới họp báo cung cấp thông tin cho báo chí.

Nguyên nhân vụ cháy Công ty Rạng Đông

Chánh văn phòng UBND thành phố Hà Nội Vũ Đăng Định cho biết ngày 12/9/2019, Viện khoa học hình sự - Bộ Công an có Bản kết luận giám định số 5306/C09-P2 kết luận nguyên nhân vụ cháy.

Theo đó, điểm xuất phát cháy nằm ở khu vực cách vách tôn phía Đông Bắc khoảng 7m; cách vách tôn phía Tây Bắc khoảng 3,4m bên trong tầng 2 (theo quy ước trong biên bản KNHT) của kho bán thành phẩm.

Nguyên nhân cháy do sự cố điện ở bảng mạch điện tử của bóng đèn chiếu sáng (đèn led) tại vị trí cách vách tôn phía Đông Bắc khoảng 7m, cách vách tôn phía Tây Bắc 3,4m bên trong tầng 2 của kho bán thành phẩm làm cháy các chi tiết bên trong của bóng đèn led, sau đó cháy lan ra xung quanh, dẫn đến vụ cháy nói trên.

Hà Nội báo cáo thế nào?

UBND thành phố Hà Nội cũng phát thông cáo báo chí tới các phóng viên, nhà báo, trong đó có các nội dung về công tác chỉ đạo, điều hành của UBND thành phố, chỉ đạo khắc phục hậu quả sau vụ cháy, kết quả xử lý, khắc phục hậu quả; những nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới...

Chánh văn phòng UBND thành phố Hà Nội Vũ Đăng Định cho biết: "Ngay sau khi nhận được tin báo của UBND quận Thanh Xuân, vào lúc 18 giờ 18 phút ngày 28/8/2019 về việc các đơn vị đang tiến hành chữa cháy tại nhà kho của Công ty cổ phần Bóng đèn và phích nước Rạng Đông tại 87-89 phố Hạ Đình, phường Thanh Xuân Trung, quận Thanh Xuân, UBND Thành phố đã chỉ đạo Lực lượng cảnh sát phòng cháy chữa cháy Công an Thành phố, Lực lượng phòng cháy chữa cháy Bộ Tư lệnh Thủ đô tăng cường thêm lực lượng phối hợp với UBND quận Thanh Xuân, UBND 2 phường Hạ Đình, Thanh Xuân Trung huy động nhân dân và các đơn vị liên quan.

Thực hiện công tác chữa cháy với nguyên tắc nghiêm túc thực hiện phương châm 4 tại chỗ; Huy động nhân dân và các lực lượng của phường, quận, Thành phố chữa cháy, di chuyển người dân khu vực cạnh nhà máy với phương châm: Không để đám cháy lan rộng sang nhà dân và các công trình xung quanh; Không được để thiệt hại về người; Khẩn trương xác định khu vực chính chứa chất amalgam và thủy ngân lỏng để phun bọt, đảm bảo an toàn.

Toàn bộ quá trình chữa cháy các lực lượng Phòng cháy chữa cháy Công an Thành phố, Bộ Tư lệnh Thủ đô, các lực lượng của quận Thanh Xuân, phường Hạ Đình, phường Thanh Xuân Trung cùng công nhân nhà máy, đặc biệt nhiều hộ dân tại tổ dân phố số 23 khu dân cư số 3 phường Hạ Đình và tổ dân phố số 3 phường Thanh Xuân Trung đã tham gia tích cực, không quản ngại khó khăn, áp lực của đám cháy nên đến khoảng 03h30’ ngày 29/8/2019, đám cháy được dập tắt hoàn toàn.

Toàn bộ khu vực tủ bảo ôn chứa các nguyên liệu hóa chất phục vụ cho sản xuất được bảo vệ an toàn; Không có thiệt hại về người; Không để cháy lan sang nhà dân và khu vực xung quanh".

Kết quả xử lý, khắc phục hậu quả vụ cháy Rạng Đông

​Công tác thu dọn mặt bằng, xử lý, tẩy độc trong và ngoài khu vực cháy:

​Dưới sự hướng dẫn, giám sát của Bộ tư lệnh Hóa học, Bộ tư lệnh Thủ Đô,Viện hóa học môi trường quân sự, Công ty cổ phần bóng đèn phích nước Rạng Đông đã phối hợp cùng Công ty URENCO 10, Chi cục Bảo vệ môi trường tổ chức thu gom, vận chuyển để xử lý tro xỉ rác thải nguy hại.

Tính đến 3h sáng ngày 16/9, đã vận 44,68 tấn chuyển rác thải nguy hại (tro xỉ của đèn và các sản phẩm đèn huỳnh quang, Compact bị hư hại) về Nhà máy xử lý rác thải nguy hại NEDO tại khu xử lý chất thải Nam Sơn để xử lý; Đã vận chuyển 19,44 tấn rác thải khác (sắt thép phế liệu) ra khỏi khu vực cháy của Nhà máy. Việc thu gom vận chuyển rác thải sau vụ cháy sạch đến đâu được Bộ Tư lệnh Hóa học tiến hành tẩy độc ngay đến đó.

​Công tác duy trì theo dõi, tổng hợp kết quả đo đạc số liệu quan trắc môi trường tại khu vực: Từ ngày 29/8/2019 đến ngày 30/8/2019, kết quả phân tích so sánh với các Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng không khí xung quanh, Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về một số chất độc hại trong không khí xung quanh cho thấy các thông số NO2, SO2, CO đều nằm trong giới hạn cho phép, hàm lượng Hg (trung bình 24 giờ) trong không khí nằm dưới ngưỡng giới hạn QCVN cho phép.

​Sở Tài nguyên và Môi trường đã trưng cầu Công ty TNHH tư vấn kỹ thuật, thiết bị và công nghệ môi trường Nguyễn Gia tiến hành quan trắc, lấy mẫu phân tích môi trường không khí xung quanh trong vòng bán kính 200 m và 500m:

​Từ ngày 09/9/2019 đến ngày 12/9/2019, đã tiến hành lấy mẫu không khí xung quanh trong vòng 24 giờ hằng ngày đối với 08 vị trí. Kết quả so sánh với Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng không khí xung quanh, Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về một số chất độc hại trong không khí xung quanh cho thấy các thông số NO2, SO2, CO đều nằm trong giới hạn cho phép, hàm lượng Hg (trung bình 24 giờ) trong không khí nằm dưới ngưỡng giới hạn QCVN cho phép.

​Trong các ngày 13 - 14/9/2019, đơn vị tiếp tục tiến hành lấy mẫu không khí xung quanh trong vòng 24 giờ hằng ngày đối với 03 vị trí. Kết quả phân tích so sánh với Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng không khí xung quanh, Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về một số chất độc hại trong không khí xung quanh cho thấy các thông số NO2, SO2, CO đều nằm trong giới hạn cho phép, hàm lượng Hg (trung bình 24 giờ) trong không khí nằm dưới ngưỡng giới hạn cho phép.

​Công tác kiểm tra sức khỏe cho nhân dân:

​Theo báo cáo của Sở Y tế, tính đến ngày 16/9/2019 đã:

​- Tư vấn và khám sức khỏe miễn phí cho 2.124 người dân trong khu vực 500 m và trực 24/24 tại hai Trạm Y tế;

- Tư vấn và khám sức khỏe miễn phí cho 1.987 các cháu nhà trẻ, mẫu giáo, các cô nuôi dạy trẻ tại các trường mầm non và học sinh, giáo viên tại các trường Tiểu học, THCS trên địa bàn 2 phường Hạ Đình và Thanh Xuân Trung.

Qua quá trình tư vấn, khám sức khỏe cho giáo viên, học sinh, người dân chưa phát hiện các biểu hiện cấp tính bất thường.

- Kết quả xét nghiệm chuyên sâu của Viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường (Bộ Y tế) cho thấy: Số lượng mẫu máu và nước tiểu 24 giờ chuyển đến Viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường: 483 mẫu (cập nhật đến hết ngày 16/9/2019, trong đó: 254 mẫu máu, 229 mẫu nước tiểu). Kết quả xét nghiệm cho thấy thủy ngân trong máu và nước tiểu của toàn bộ mẫu được phân tích đều trong giới hạn cho phép và được tham chiếu theo Hướng dẫn của Tổ chức Y tế Thế giới.

​​Công tác điều tra nguyên nhân cháy: Theo báo cáo của Công an Thành phố: Ngày 12/9/2019, Viện khoa học hình sự - Bộ Công an có Bản kết luận giám định số 5306/C09-P2 kết luận nguyên nhân vụ cháy:

​- Điểm xuất phát cháy nằm ở khu vực cách vách tôn phía Đông Bắc khoảng 7m; cách vách tôn phía Tây Bắc khoảng 3,4m bên trong tầng 2 (theo quy ước trong biên bản KNHT) của kho bán thành phẩm;

​- Nguyên nhân cháy: Do sự cố điện ở bảng mạch điện tử của bóng đèn chiếu sáng (đèn led) tại vị trí cách vách tôn phía Đông Bắc khoảng 7m, cách vách tôn phía Tây Bắc 3,4m bên trong tầng 2 của kho bán thành phẩm làm cháy các chi tiết bên trong của bóng đèn led, sau đó cháy lan ra xung quanh, dẫn đến vụ cháy nói trên.

Công tác tuyên truyền, ổn định đời sống nhân dân: UBND quận Thanh Xuân đã hướng dẫn, đôn đốc các trường truyên tuyền, thông báo tới 100% phụ huynh học sinh về kết quả quan trắc môi trường, về chương trình khám sức khỏe cho học sinh, giáo viên, nhân viên các trường trên địa bàn 02 phường.

Cập nhật và đăng tải các thông tin về môi trường liên quan đến vụ cháy trên Cổng thông tin điện tử quận và Trang thông tin điện tử các phường; Phối hợp với Sở Y tế tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn cho người dân tổ chức các biện pháp phòng ngừa ảnh hưởng môi trường đến sức khỏe; Duy trì vệ sinh môi trường trên địa bàn quận tăng tần suất thu gom rác thải (gấp 02 lần trước đây) đảm bảo vệ sinh môi trường tại địa bàn 02 phường.

​Công ty cổ phần Bóng đèn và phích nước Rạng Đông đã thăm 2 cảnh sát PCCC bị ngạt khi chữa cháy; 24 hộ gia đình liền kề Công ty, các hộ gia đình đối diện khu vực và sát khu vực cháy; Gửi thư cảm ơn đến 51 đơn vị trực tiếp chỉ đạo, thực hiện chữa cháy và khắc phục sau hỏa hoạn; thăm hỏi, cám ơn 08 Tổ trưởng tổ dân phố, 03 Bí thư chi bộ, Ban quản trị 03 khu chung cư; Thăm hỏi 3 trường học; Thăm hỏi và cảm ơn 5 doanh nghiệp lân cận, 02 Trung tâm y tế phường đã tham gia chữa cháy, cứu hộ và chăm sóc sức khỏe nhân dân.

​Từ ngày 12 đến ngày 14/9/2019 Công ty TNHH MTV Thoát nước đô thị đã huy động 30 cán bộ, công nhân viên và 12 phương tiện chuyên dùng các loại hoàn thành công tác nạo vét hút bùn khơi thông hệ thống thoát nước thải xung quanh khu vực nhà máy Bóng đèn phích nước Rạng Đông với tổng chiều dài: 2.405m, thu gom khoảng 10 tấn bùn.

Video: Xuyên đêm nạo vét bùn xung quanh nhà máy Rạng Đông

Ngày 28/8, nhà xưởng của Công ty Cổ phần Bóng đèn, phích nước Rạng Đông  bị cháy, gây thiệt hại khoảng 150 tỷ đồng. 

Ngày 29/8, lãnh đạo UBND phường Hạ Đình (quận Thanh Xuân) ra thông báo khuyến cáo người dân trên địa bàn về nguy cơ ô nhiễm môi trường khu vực quanh vụ cháy. Tuy nhiên, ngay hôm sau, UBND quận Thanh Xuân yêu cầu thu hồi văn bản này vì ra không đúng thẩm quyền, không đủ cơ sở.

Quận Thanh Xuân còn đưa ra thông báo Trung tâm Quan trắc tài nguyên và môi trường, Sở TN-MT Hà Nội đã lấy mẫu nước thải, nước sinh hoạt, không khí, bụi, đất phân tích, đánh giá chất lượng môi trường và đều cho kết quả bình thường.

Đồng thời, theo UBND quận Thanh Xuân, kiểm tra nhanh của Viện Sức khỏe Nghề nghiệp - Môi trường (thuộc Bộ Y tế) về các chỉ số chì, kim loại nặng cũng cho thấy trong ngưỡng cho phép, an toàn đối với người dân. Nhưng ngay sau đó, Viện Sức khỏe Nghề nghiệp - Môi trường đã lên tiếng phủ nhận thông tin "an toàn" mà quận này thông báo. 

Tại buổi họp báo Chính phủ chiều 4/9, Thứ trưởng Bộ TN-MT Võ Tuấn Nhân cho biết về kết quả quan trắc môi trường liên quan đến vụ cháy công ty Rạng Đông.

Thứ trưởng Nhân cho hay, ban đầu công ty Rạng Đông báo cáo nguồn thủy ngân có thể phát tán ra ngoài môi trường là khoảng 15,1 kg. Nhưng theo tính toán của các nhà khoa học, cần 30mmg thủy ngân để sản xuất 1 bóng đèn huỳnh quang, 8 mmg cho 1 bóng đèn compact nên khối lượng thủy ngân phát tán là 23,2kg. “Chúng tôi xác định số thủy ngân đã phát tán ra môi trường nằm trong khoảng 15,1 - 27,2 kg”, ông Nhân nói.

Về kết quả quan trắc, Thứ trưởng Bộ TN-MT Võ Tuấn Nhân thông tin, trong 12 mẫu chất thải rắn, tro xỉ sau cháy để xác định nồng độ thuỷ ngân thì chỉ có duy nhất một mẫu vượt 1,3 lần quy chuẩn Việt Nam, và đó là mẫu lấy từ cống nước thải cách nhà máy 1,5 km đổ ra sông Tô Lịch.

Ngoài ra, trong 8 mẫu nước thì cũng có 1 mẫu có giá trị vượt quy chuẩn 2,76 lần. Trong khi đó, có 12/13 mẫu trầm tích, bùn đáy, vượt quy chuẩn.

Theo ông Nhân, các chất này phát tán vào không khí và môi tường xung quanh. Một phần vào nước, chảy vào sông Tô Lịch, tích tụ trầm tích ở bùn đáy.

Bộ TN-MT xác định phạm vi vùng có nguy cơ ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ người dân là trong khoảng cách 500m tính từ hàng rào nhà máy bị cháy.

Về giải pháp trong thời gian tới, Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân cho biết, Bộ TN-MT yêu cầu Công ty Rạng Đông cô lập khu vực cháy, che bạt, không để thủy ngân tiếp tục phát tán ra môi trường, thu gom các chất tàn dư trong vụ cháy và xử lý chất thải và phối hợp với đơn vị chức năng, tẩy độc khu vực bị cháy và tiếp tục thống kê số lượng tài sản bị cháy để có con số chính xác về số lượng hóa chất phát tán ra bên ngoài, đồng thời tổ chức kiểm tra sức khỏe cho cán bộ, công nhân và người lao động của công ty.

Bộ TN-MT đề nghị UBND TP Hà Nội tiếp tục các biện pháp cô lập và cách ly khu vực cháy, phân loại thu gom xử lý các chất thải dư thừa sau đám cháy. Khuyến cáo người dân, đặc biệt là người dân trong phạm vi bán kính 500m từ vụ cháy thực hiện các biện pháp an toàn.