Giáo sư Harvard quyết đưa Trung Quốc trở thành cường quốc toán học trong 10 năm

"Đây là quyết định quan trọng trong cuộc đời của ông ấy", một đồng nghiệp của ông Khâu tại Học viện Khoa học Trung Quốc ở Bắc Kinh cho hay. 

Ông Khâu bắt đầu làm việc Đại học Harvard tại vào năm 1997. Trước khi trở về Trung Quốc giảng dạy toàn thời gian tại Đại học Thanh Hoa, ông là giáo sư toán học của trường đại học danh tiếng bậc nhất nước Mỹ. 

"Ông ấy sẵn sàng bỏ lại 5 thập kỷ cuộc sống ở Mỹ và dành tất cả thời gian và năng lượng của mình để thúc đẩy sự phát triển của toán học ở Trung Quốc", người đồng nghiệp cho hay. 

Trong sự kiện được tổ chức hôm 20/4 với sự tham gia của các quan chức chính phủ và đại diện của cộng đồng khoa học, Khâu nói ông muốn "tiếp quản ngọn đuốc" được truyền lại bởi người thầy quá cố và là nhà tiên phong hình học hiện đại Trần Tỉnh Thân, để giúp Trung Quốc trở thành cường quốc toán học trong khoảng 10 năm nữa. 

Sinh ra ở Quảng Đông năm 1949, ông Khâu lớn lớn lên ở Hong Kong và theo học tại Đại học Trung Quốc vào những năm 1960 trước khi lấy bằng tiến sĩ tại Đại học California, Berkeley (Mỹ).

Năm 33 tuổi, ông trở thành người Trung Quốc đầu tiên giành Huy chương Fields - giải thưởng danh giá được trao cho các nhà toán học không quá 40 tuổi. Ông được vinh danh vì công trình liên quan tới hình học vi phân và các nghiên cứu, gồm lý thuyết Đa tạp Calabi-Yau (đối xứng gương). 

“Toán học là sự thật duy nhất đứng trước thử thách của thời gian. Nó sẽ kết nối các ngành khoa học khác nhau và dẫn đường cho chúng ta về phía trước", ông Khâu nói tại sự kiện. 

Từ chuyến trở về quê nhà vào năm 1979, ông bắt đầu giúp thành lập các trung tâm nghiên cứu trên khắp Trung Quốc, bao gồm Trung tâm Toán học Morningside tại Học viện Khoa học Trung Quốc, Trung tâm Khoa học Toán học Khâu tại Đại học Thanh Hoa - nơi được đặt theo họ ông. 

Một đồng nghiệp của ông Khâu cho biết việc thứ hạng khoa toán của Đại học Thanh Hoa tăng vọt từ ngoài top 100 tới vị trí thứ 20 như hiện tại có công lớn của Khâu. 

Từ năm 1998, ông Khâu và một doanh nhân Hong Kong tài trợ cho Đại hội Quốc tế các nhà Toán học Trung Quốc. Đây là một trong những sự kiện lớn và có ảnh hưởng nhất đối với cộng đồng toán học của Trung Quốc được tổ chức ba năm một lần.