(VTC News) - Nhiều NTD đổ xô đi mua điều hòa LG, Panasonic khi nghe quảng cáo hấp dẫn tiết kiệm tối đa tới 60% điện năng. Tuy nhiên, ít ai biết rằng: Quảng cáo đó chẳng khác gì kiểu nói “đau bụng uống nhân sâm” mà quên mất chữ “tắc tử” ở trang sau, bởi về nguyên lý, không có thiết bị nào có khả năng tiết kiệm điện tới 60% so với các máy cùng loại.
Chạy đua theo “mốt”
Thời tiết nóng cộng với giá điện đang tăng cao khiến nhiều NTD đổ xô tìm mua các sản phẩm máy điều hòa được "gắn mác" là "tiết kiệm điện".
Tại các siêu thị điện máy, trên các phương tiện thông tin đại chúng, người ta quảng cáo rằng: “Máy lạnh sử dụng công nghệ Inverter tiết kiệm điện tới 60%” khiến nhiều NTD quan tâm. Logo, tờ rơi quảng cáo về các loại máy điều hòa này được dán nổi bật trên thành mỗi sản phẩm. Các nhân viên bán hàng niềm nở mời chào khách.
Tại siêu thị điệnmáy HC (348 Giải Phóng, Thanh Xuân, Hà Nội), trên bảng giá máy điều hòa Model V09CD có ghi: “Công suất lạnh 9.700 BTU, điện năng tiêu thụ 670W, công nghệ Inverter tiết kiệm 60% điện năng” - quảng cáo này ngay lập tức thu hút sự tò mò của người mua.
 |
| Hầu hết NTD đều không hề đặt ra bất kỳ một nghi vấn nào khi nghe quảng cáo hấp dẫn: Máy lạnh tiết kiệm tối đa tới 60%. |
Nhân viên ngành hàng Quang Hồng giới thiệu rất nhiệt tình về tính năng, công nghệ của máy điều hòa tiết kiệm điện năng LG: "Dùng trên 8 tiếng, tiết kiệm điện được 60%, trên 6 tiếng được 50%. Thời gian càng dài thì tiết kiệm được càng nhiều”.
Anh Quang Hồng cũng cho biết thêm: Sản phẩm này đang bán rất chạy. Chỉ tính riêng model V09CD loại điều hòa LGHealth + Inverter tiết kiệm điện năng60% trung bình, mỗi ngày, quầy hàng của anh bán được 1 – 2 chiếc. Dòng sản phẩm điều hòa Panasonic tiết kiệm điện năng 50% thì thông dụng hơn, được tín nhiệm hơn về chất lượng, do vậy mỗi ngày bán được từ 2 – 3 chiếc.
Ông Phong (nhà trên đường Giải Phóng, quận Thanh Xuân, Hà Nội), một khách hàng đang mua sắm tại gian hàng điều hòa siêu thị HC cho biết: Sản phẩm này mới mặc dù giá khá cao nhưng cũng rất đáng để tâm, vì hiện nay, mình sử dụng điện quá nhiều nên việc lựa chọn tính năng tiết kiệm điện luôn được chú trọng hàng đầu.
Ông cũng tỏ ý băn khoăn: “Quả thật nếu tiết kiệm điện được 60% thì tốt nhưng chưa có kiểm nghiệm. Mình mua về thì mới dùng thử được, xem 1 giờ hoặc một ngày chạy tốn bao nhiêu số, thời gian dài ra thì mới so sánh được, chỉ dùng một lúc thì cũng không thể tính toán được và lấy gì để so sánh. Như những điều hòa khác, chạy trong 1 giờ mất 1 số điện nhưng máy này không biết thế nào, cần phải xem xét và thử nghiệm”.
Tại siêu thị Pico Plaza, siêu thị điện máy Việt Long và một số siêu thị khác, không khí mua sắm điều hòa tiết kiệm điện 60% cũng nhộn nhịp, đông đúc không kém. Khi được hỏi “tại sao công nghệ Inverter (biến tần) lại có khả năng tiết kiệm điện 60%”, anh Đào Văn Hùng, nhân viên quầy hàng điều hòa siêu thị Pico trên đường Nguyễn Trãi giải thích: “Biến tần là dạng làm tiêu hao ít, sử dụng ít nhiệt điện nhưng tốc độc quay vẫn giữ ổn định nên tiết kiệm cho mình điện năng. Đây là đột phá mới của nhà những sản xuất công nghệ Inverter”.
 |
| Nhiều khách hàng quan tâm tới dòng máy lạnh sử dụng công nghệ Inverter tiết kiệm điện tới 60% (Ảnh chụp tại siêu thị Pico (Nguyễn Trãi) ngày 16/05) |
Trên các trang web gần đây cũng đăng tải những quảng cáo ca ngợi công dụng của dòng máy lạnh mới năm 2010 của Panasonic, LG có nhiều tính năng tân tiến và hoàn toàn thân thiện với môi trường, đặc biệt là khả năng tiết kiệm điện tối đa chưa từng có, tới 60%.
Trên trang web của Thế giới vi tính, tác giả Đức Minh có đoạn viết: "Với công nghệ biến tần (Inverter), sản phẩm điều hòa nhiệt độ… có khả năng tiết kiệm đến 60% điện năng"; Hay trên trang web Điện tử tiêu dùng cũng phân tích: “Khi cung cấp đủ lượng điện năng để làm lạnh phòng, bộ phận xử lý trong máy sẽ tự động điều chỉnh máy nén hoạt động ở tốc độ thấp và ổn định, từ đó giúp tiết kiệm tới 60% điện năng so với máy điều hòa nhiệt độ thông thường”;…
NTD sẽ "ăn quả đắng" nếu mập mờ thông tin
Theo giới chuyên gia, điều hòa không khí Inverter có khả năng tiết kiệm điện. Tuy nhiên, để đạt được công suất tiết kiệm điện tối đa phải có điều kiện phòng ốc đạt tiêu chuẩn, nếu không thì tác dụng sẽ ngược lại, tốn điện nhiều hơn.
Theo chuyên gia vật lý Nguyễn Hải Bình, Giám đốc thương hiệu của Công ty TNHH Quyền Quang prolight (Nhà C17, khu X.4, Mai Dịch, Cầu Giấy, Hà Nội): “Việc tiết kiệm điện năng 60% là khó vì các nhà sản xuất đưa ra con số đó trên điều kiện lý tưởng. Nhưng thực tế thì không được như thế”. Mặt khác, việc tiết kiệm điện năng cũng phụ thuộc vào nhiều yếu tố như có nhiều người trong phòng đó hay không, mật độ ra vào nhiều hay ít.
Ông Bình cảnh báo đối với NTD: “Có một điểm cần lưu ý: Nếu như những điều kiện khác không phù hợp, Inverter đó sẽ làm tốn điện hơn. Vì khi thất thoát nhiệt, nó phải tăng lên để điều chỉnh tần số”.
Thắc mắc điều này với đại diện công ty TNHH LG Electronics Việt Nam, Chi nhánh tại Hà Nội (Tầng 12 Toà nhà Melia: 44B Lý Thường Kiệt), bà Lê Thu Trang, phụ trách maketting đưa ra những thông số tiêu chuẩn để đạt được tiết kiệm điện năng 60% so với máy nén không Inverter như sau: Phòng đủ tiêu chuẩn như phòng ốc thí nghiệm: Rộng 21,5m2, tường 20 cm2, phòng ít đồ tỏa nhiệt (như tivi, tủ lạnh) nếu phòng nhiều thiết bị điện, không khí trong phòng sẽ nóng hơn, điều hòa sẽ phải sử dụng hết công suất và sinh ra tốn điện. Cục ngoài lắp tránh hướng đông tây, cục trong cách mặt đất 2,5 – 2,7m. Nhiệt độ trong nhà là 19,5 – 27 độ, nhiệt độ ngoài trời từ 24 – 35 độ.
Một điều đáng nói là kết quả đo đạc này mới chỉ kiểm nghiệm tại nhà máy LG tại Hàn Quốc, chứ chưa có bất kì một giấy chứng nhận kiểm nghiệm nào tại Việt Nam. Trên thế giới, máy điều hòa công nghệ Inverter được sử dụng khá phổ biển, tuy nhiên lại ít được biết đến tại Việt Nam, một phần vì phòng ốc Việt Nam chưa đủ điều kiện lý tưởng, đảm bảo tiêu chuẩn ít.
Một số người cho rằng: Với điều kiện khí hậu cũng như điều kiện cơ sở vật chất ở Việt Nam thì để tìm được một phòng ốc đạt đủ tiêu chuẩn cho máy điều hòa Inverter tiết kiệm được 20% (chứ chưa nói tiết kiệm tới 60%) thì chỉ có thể đếm trên đầu ngón tay.
Ngoài ra, việc tiết kiệm được điện năng hay không còn phụ thuộc vào cách sử dụng của NTD. Bà Trang (Công ty LG) nói: “Muốn sử dụng tiết kiệm điện thì phải sử dụng liên tục, nếu nhà nào sử dụng trong thời gian ngắn, bật tắt liên tục thì còn tốn điện hơn cả máy điều hòa thông thường”.
Còn ông Nguyễn Bá Hường, chuyên viên kĩ thuật điều hòa LG của công ty TNHH LG Electronics Việt Nam cũng nhấn mạnh: Với nguyên lý hoạt động từ tần số thấp tới tần số cao, để đạt được mức tiết kiệm điện tối đa, NTD phải sử dụng điều hòa liên tiếp (không ngắt quãng) trong thời gian dài từ 12 – 14 tiếng. Nếu dùng ít hơn 12 tiếng thì không thể tiết kiệm được 60%.
Ông Hường cũng thừa nhận: “Dân mình rất ít phòng tiêu chuẩn”.
Chiêu "câu khách" tuy vô lý nhưng tài tình
Hầu hết NTD đều không hề đặt ra bất kỳ một nghi vấn nào khi nghe quảng cáo hấp dẫn tiết kiệm tối đa tới 60%. Tuy nhiên, theo các nhà khoa học, việc một máy điều hòa có thể tiết kiệm điện tới 60% so với các máy cùng loại là trái với nguyên tắc vật lý. Đánh vào tâm lý ham rẻ, muốn tiết kiệm điện của NTD, nhiều hãng sản xuất, tung ra các chiêu quảng cáo “vô lý” nhằm “câu khách”.
Ngay sau khi VTC News đặt câu hỏi với Tiến sĩ Nguyễn Văn Khải (Cựu Giám đốc Trung tâm Tư vấn Đèn Tiết kiệm Điện năng & Dung dịch Hoạt hóa Điện hóa - Viện Công nghệ Môi trường), ngay lập tức được tiến sĩ Khải cười trả lời: “Đây là kiểu nói “đau bụng uống nhân sâm”… quên mất chữ “tắc tử” ở trang sau. Nếu máy này của họ tiết kiệm được 60% so với máy đời trước của họ thì khách đã mua các máy đời trước sẽ đòi họ phải trả lại tiền như Toyta phải thu hồi lại hơn 8 triệu ô tô”.
 |
| Quảng cáo như thế này chẳng khác nào kiểu nói “đau bụng uống nhân sâm”…quên mất chữ “tắc tử” ở trang sau. |
Tiến sĩ Khải nói: “Tất cả mọi vật đều chuyển động theo các quy luật vật lý. Trong quá trình này, năng lượng được biến đổi từ dạng này sang dạng khác, từ vật này sang vật khác và bao giờ cũng có sự hao phí".
Nói về công nghệ Inverter, tiến sĩ giải thích: "Theo thuật ngữ vật lý điện tử thì “Inverter” là tên bộ phận bán dẫn điện tử, biến đổi hiệu điện thế 12V của nguồn điện một chiều thành hiệu điện thế 220V xoay chiều với tần số 50 HZ hoặc với các tần số khác mà người ta muốn có".
Để dễ hiểu, tiến sĩ đưa ra ví dụ cụ thể: Trên nóc nhà tôi hiện nay có pin mặt trời 70W, hiệu điện thế mở cao nhất có thể đạt được khi trời nắng to là 24V, được nạp vào ắc qui có hiệu điện thế 1 chiều là 12V. Tôi không thể dùng ắc qui này để thắp các bóng đèn 220V xoay chiều. Và tôi đã dùng một Inverter có dòng điện cực đại là 10 A để thắp sáng 9 bóng đèn mà mỗi bóng có dòng điện cực đại là 300 mA.
Vậy trong quá trình đèn chiếu sáng, Inverter cũng là một điện trở mạch ngoài của nguồn điện, cũng tỏa nhiệt mà ta đã biết qua định luật Jun – Lenxơ (trong chương trình vật lý phổ thông lớp 9). Ngoài ra, nếu trong Inverter có cuộn cảm, có tụ điện thì còn xuất hiện công phản kháng khiến điện năng ra bao giờ cũng nhỏ hơn điện năng vào. Kết quả là tăng hao phí điện (ta đã biết trong chương trình vật lý phổ thông lớp 12).
Ông cũng nhấn mạnh rằng muốn tiết kiệm điện thì phải sử dụng loại khác, công nghệ khác, chứ vẫn sử dụng máy cũ thay vài linh kiện thì tiết kiệm được điện không đáng bao nhiêu. Bởi vì hiệu suất các động cơ điện là 90 – 95% nên làm sao có thể có thiết bị điện nào tiết kiệm điện năng được 60%?! Cũng giống như vậy trên đời làm gì có máy lọc nước sử dụng công nghệ Titano hay công nghệ Nano?!
Từ đó, Tiến sĩ Khải khuyến cáo NTD: Với tất cả các loại quảng cáo trên bao bì sản phẩm cũng như trên các phương tiện thông tin đại chúng, đừng vội tin, hãy kiểm chứng hoặc đề nghị cửa hàng kiểm chứng. Chẳng hạn, người ta ghi trên bao bì bóng đèn Compac huỳnh quang 20W sáng bằng bóng đèn dây tóc nóng sáng 100W, ta có thể đề nghị họ bật sáng để so sánh thì thấy ngay.
"Cái chính là NTD có tôn trọng đồng tiền của mình hay không, có quan tâm đến đồ dùng mình sẽ dùng hay không, còn cách kiểm tra sẽ có rất nhiều nếu suy nghĩ kĩ. Còn tiết kiệm hay tiêu tốn điện năng là do ý thức cá nhân trong việc sử dụng các thiết bị điện năng trong gia đình", Tiến sĩ Khải khẳng định.
Bài, ảnh: Tiểu Phương
Bạn có ý kiến gì về thông tin trong bài viết? Bạn có khi nào bị "bịt mắt" bởi những chiêu "câu khách" tài tình của các nhà sản xuất? Nếu có bất cứ bức xúc nào về sự cố tiêu dùng hoặc khiếu nại đối với các đơn vị phân phối sản phẩm mà bạn mua, hãy điện thoại cho chúng tôi theo đường dây nóng: 01255 911 911 hoặc gửi ý kiến phản hồi của bạn vào ô thảo luận cuối bài. Trân trọng cảm ơn!
Bình luận