Công tố viên Mỹ dám đảm nhận vụ dẫn độ giám đốc Huawei là ai?

Richard P. Donoghue được bổ nhiệm làm công tố viên Quận Đông New York vào tháng 1. Đây cũng là nơi làm nên tên tuổi của ông khi khởi tố hàng loạt thành viên băng nhóm xã hội đen MS-13, tội phạm kinh tế và chính trị gia tham nhũng.

Văn phòng của Donoghue chính là cơ quan đề nghị dẫn độ về Mỹ bà Mạnh Vãn Châu, giám đốc tài chính (CFO) của tập đoàn Huawei. Bà bị bắt giữ tại Canada ngày 1/12 theo yêu cầu của tòa án New York với nhiều cáo buộc gian lận và vi phạm các lệnh cấm vận quốc tế áp đặt lên Iran.

Vụ án trở thành tâm điểm của truyền thông quốc tế và căng thẳng quan hệ Mỹ - Trung, ngay lúc hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đang đàm phán giải pháp cho cuộc chiến thương mại.

Tham gia hàng loạt vụ án đình đám

Kể từ khi quay lại nhiệm sở, ông Donoghue nhận thêm một loạt vụ án hình sự lẫn dân sự có sức hút lớn đối với truyền thông quốc tế.

Vào tháng 10, văn phòng của Donoghue là cơ quan truy tố một người đàn ông tại Long Island, New York, với cáo buộc dọa giết hai thượng nghị sĩ Mỹ. Nghi phạm nhắm đến những nhà lập pháp ủng hộ việc đề cử ông Brett Kavanaugh vào Tòa Tối cao Mỹ. Lúc đó, ông Kavanaugh, ứng viên mang lập trường bảo thủ, đang đối diện cáo buộc từng tấn công tình dục nhiều phụ nữ.

Chỉ một tháng sau, phòng công tố Quận Đông New York lại nhắm đến Jho Low - doanh nhân bị truy nã gắt gao nhất Malaysia - và cựu nhân viên ngân hàng Goldman Sachs là Roger Ng. Cả hai bị tình nghi tham gia những hoạt động rửa tiền và biển thủ tài sản liên quan đến đại án tham nhũng Quỹ Phát triển Berhad 1Malaysia (1MDB).

Cùng tháng, văn phòng của Donoghue khởi tố vụ án gian lận tài chính của ngân hàng Thụy Sĩ UBS. Công ty này đã bán tháo các tài sản chứng khoán chống lưng bằng những khoản vay thế chấp xấu ngay trước thềm khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008.

Đội ngũ của công tố viên “thiện chiến” này còn đang theo đuổi vụ trọng án trùm ma túy Joaquin Guzman Loera, nổi tiếng với biệt danh El Chapo. Ông trùm tội phạm người Mexico được cho là lãnh đạo băng nhóm Sinaloa khét tiếng. Guzman từng đào thoát khỏi một trong những nhà tù an ninh nghiêm ngặt nhất Mexico bằng mật hầm. Hắn bị bắt giữ vào năm 2016 và được dẫn độ về Mỹ.

Văn phòng của Donoghue có 115 luật sư bộ phận hình sự và 60 luật sư chịu trách nhiệm các vụ án dân sự.

Đội ngũ này từng thụ lý nhiều vụ án kinh tế đình đám trước khi ông đến nhận nhiệm sở. Điển hình là vụ truy tố Martin Shkreli, giám đốc điều hành công ty dược Turing và lãnh đạo nhiều quỹ đầu tư mạo hiểm. Shkreli từng được mệnh danh là “người bị ghét nhất nước Mỹ” khi đẩy mức giá loại thuốc Daraprim, được dùng để điều trị bệnh nhân HIV, lên cao chóng mặt.

Cục Điều tra Liên bang (FBI) bắt giữ doanh nhân này vào năm 2015. Ông bị khởi tố tội gian lận tài chính vào năm 2017. Chỉ hai tháng sau khi Donoghue nhận ghế lãnh đạo phòng công tố Quận Đông New York, Shkreli bị tuyên án 7 năm tù và mức tiền phạt gần 7,4 triệu USD.

Tháng 7 vừa qua, văn phòng của Donoghue tham gia vào vụ dàn xếp bồi thường của Credit Suisse. Ngân hàng Thụy Sĩ chấp nhận đóng khoản tiền phạt 77 triệu USD vì những sai phạm trong cạnh tranh, âm mưu thuê bạn bè và người thân của nhiều quan chức Trung Quốc để thắng hợp đồng.

Công tố viên kỳ cựu

Donoghue từng theo học tại trường luật thuộc Đại học St. John và là cựu lính dù của bộ binh Mỹ.

Ông bắt đầu sự nghiệp trong ngành tư pháp khi còn trong quân ngũ, làm cố vấn pháp lý tại Văn phòng trưởng công tố (JAG) các quân đoàn. Ông chuyển về văn phòng công tố liên bang Quận Đông New York vào năm 2000 làm trợ lý công tố viên, rồi trở thành lãnh đạo bộ phận án hình sự.

Donoghue được chỉ định làm công tố viên liên bang tạm thời hồi tháng 1, nhưng không được bổ nhiệm trực tiếp bởi Tổng thống Mỹ Donald Trump. Thẩm phán liên bang Quận Đông New York, Dora L. Irizarry, tháng 5 cho biết Donoghue sẽ tiếp tục giữ vị trí lãnh đạo phòng công tố đến khi có thêm đề cử chính thức từ Tổng thống Trump và sự phê chuẩn của Thượng viện Mỹ.

Cựu bộ trưởng Tư pháp Jeff Sessions từng đánh giá cao kinh nghiệm của ông Donoghue trong những vụ án hình sự dính đến thành viên MS-13. Băng nhóm này là mục tiêu chỉ trích của Tổng thống Trump trong các phát biểu kêu gọi thắt chặt chính sách nhập cư.

“Tất cả thành viên của MS-13 ở Long Island nên hiểu rằng Richard Donoghue sẵn sàng dùng mọi công cụ trong thẩm quyền để quét sạch tội phạm khỏi đường phố”, Sessions khi đó cho biết.

Công tố viên kỳ cựu của New York cũng có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư nhân. Sau khi rời ghế trợ lý công tố viên liên bang ở Quận Đông New York năm 2011, ông dành bảy năm làm việc tại công ty CA Technologies với vai trò phó chủ tịch cấp cao và trưởng bộ phận cố vấn pháp lý. CA Technologies là một công ty phần mềm ở Long Island, New York và mới được Broadcom mua lại vào năm 2017 với giá 18,9 tỷ USD.

Ông là một trong hai công tố viên liên bang nhận các vụ án hình sự tại New York và khu vực lân cận. Quận Đông bao gồm các khu vực Brooklyn, Queens, Long Island và sân bay quốc tế John F. Kennedy.