Theo Bloomberg, nếu Bắc Kinh ra đòn đáp trả bằng các biện pháp chống lại nông dân và doanh nghiệp Mỹ như từng tuyên bố, Mỹ sẽ ngay lập tức đánh thuế lên 267 USD hàng nhập khẩu Trung Quốc nữa, Tổng thống Donald Trump tuyên bố tối 17/9, nhắc lại lời cảnh báo của ông hồi đầu tháng.
Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc, cố vấn kinh tế hàng đầu của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, có kế hoạch tổ chức họp khẩn tại Bắc Kinh sáng 18/9 để thảo luận về cách ứng phó, nguồn tin của Bloomberg cho biết. Thị trường phản ứng nhanh khi đồng Nhân dân tệ ngay lập tức giảm giá so với đồng USD.
Theo Bloomberg, Tổng thống Mỹ Donald Trump đang cho các doanh nghiệp Mỹ thời gian để điều chỉnh và thay thế chuỗi cung ứng khi đẩy lùi thời gian đánh thuế 25% đến 1/1/2019.
“Trong nhiều tháng trời, chúng tôi đã kêu gọi Trung Quốc thay đổi những hoạt động thương mại không sòng phẳng, cư xử với các công ty Mỹ một cách công bằng và có đi có lại. Chúng tôi đã rất rõ ràng về những thay đổi Bắc Kinh cần phải thực hiện, cho Trung Quốc mọi cơ hội có thể để đối xử với chúng tôi công bằng hơn. Nhưng đến nay Trung Quốc vẫn không muốn thay đổi hành vi của mình” – Tổng thống Trump nói.
Nếu tất cả các chương trình thuế có hiệu lực, Trung Quốc sẽ bị Mỹ đánh thuế hơn 500 tỷ USD hàng hóa. (Ảnh: Bloomberg)
Trung Quốc sẽ đáp trả thế nào?
Trước đó Trung Quốc cho biết sẽ đáp trả gói thuế 200 tỷ USD của Mỹ bằng gói thuế 60 tỷ USD, bao gồm các mặt hàng Mỹ từ khí tự nhiên hóa lỏng đến máy bay thương mại.
Khi mới bắt đầu cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung, nhiều chuyên gia đã đưa ra nhận định, vì kim ngạch xuất nhập khẩu giữa hai nước không cân bằng, Trung Quốc không thể đánh thuế với cùng một giá trị hàng hóa giống như Mỹ. Bởi trong khi Mỹ nhập khẩu hơn 500 tỷ USD hàng Trung Quốc mỗi năm, thì Trung Quốc chỉ nhập khẩu 130 tỷ USD hàng Mỹ.
Tuy nhiên có những “vũ khí” khác mà nước này có thể dùng để ''bật'' lại Mỹ, theo Financial Times. Những công cụ này bao gồm chính sách quy định cho các công ty Mỹ đang hoạt động tại Trung Quốc, từ chối phê duyệt những thương vụ sáp nhập và mua lại liên quan đến doanh nghiệp Mỹ.
Thị trường chứng khoán Trung quốc bị tác động ngay lập tức, trong phiên nghỉ giữa ngày 18/9, cả hai chỉ số Shanghai Composite và CSI 300 đều giảm 0,1%. Trong bối cảnh kinh tế đang chững lại, người tiêu dùng hạn chế chi tiêu, tình trạng nền kinh tế Trung Quốc được dự đoán sẽ tồi tệ hơn khi chương trình thuế Mỹ leo thang.
Dù vậy, theo các nhà phân tích, mũi tên thuế quan của Mỹ bắn ra có thể khiến Trung Quốc ''bị thương'', nhưng nó cũng khiến Mỹ ''bị đau không ít'', nhất là khi không giống với những chương trình thuế trước được thiết kế để tránh ảnh hưởng đến Mỹ, chương trình thuế mới gần như đã nâng giá tất cả các mặt hàng tiêu dùng hàng ngày bao gồm đồ điện tử, thực phẩm, thiết bị lao động...
Bên cạnh đó, không giống như ý đồ của Mỹ, Trung Quốc không có vẻ gì là muốn đàm phán vì bị đánh thuế. Vì vậy cách tiếp cận của Tổng thống Trump có thể khiến Mỹ - Trung bị đẩy vào một cuộc đối đầu sâu rộng hơn, theo các nhà phân tích.
Các biện pháp đáp trả của Trung Quốc có thể bao gồm phạt những công ty Mỹ đang phải phụ thuộc vào sản phẩm (hoặc linh kiện) của Trung Quốc từ điện thoại, ti vi đến ô tô và hàng loạt lĩnh vực khác. Thậm chí, Trung Quốc có thể ngừng xuất khẩu đến Mỹ những mặt hàng trọng yếu trong chuỗi cung ứng của các công ty Mỹ, như ông Lou Jiwei, cố vấn kinh tế cấp cao của Trung Quốc cảnh báo. Như vậy Mỹ sẽ phải mất hàng năm trời để tìm nguồn thay thế Trung Quốc.
Áp lực của Tổng thống Trump
Các lãnh đạo doanh nghiệp Mỹ đã cảnh báo chiến lược đầy rủi ro của Tổng thống Trump có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng của họ và tăng chi phí, trong khi đó các nhà kinh tế học lo ngại tăng trưởng kinh tế toàn cầu có thể chững lại trong nhiều năm.
Văn phòng thương mại Mỹ, các nhà bán lẻ, các tổ chức nông nghiệp và một số thành viên Đảng Cộng hòa đã lên tiếng phản đối chiến dịch thuế của Tổng thống Trump.
Rufus Yerxa, Chủ tịch Hội đồng Ngoại thương Quốc gia Mỹ nói chương trình thuế mới sẽ khiến giá cả và tình hình bất ổn leo thang đổi với các doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ. “Doanh nghiệp ghét bất ổn. Họ thà có một mối quan hệ thương mại không hoàn hảo còn hơn nhiều hỗn loạn như thế này.” – Yerxa nói.
Quyết định đánh thuế của ông Trump khiến nỗ lực ngoại giao để giải quyết khủng hoảng sẽ không đi tới đâu. Trung Quốc có khả năng lớn sẽ từ chối lời đề nghị đối thoại thương mại mới được Mỹ đưa ra sau khi chương trình thuế được thông báo.
Bên cạnh đó, tác động của xung đột thương mại leo thang cũng sẽ đặt gánh nặng lên các đơn hàng xuất khẩu và doanh nghiệp Trung Quốc, đặc biệt nếu không có thỏa thuận nào được đưa ra trước khi kết thúc năm 2018, theo nhà kinh tế học Rajiv Biswas tại Singapore.
Video: Buổi sáng lịch sử của cuộc khủng hoảng tài chính 10 năm trước
Bình luận