Viêm gan virus (VGVR) là bệnh nhiễm trùng có liên quan đến yếu tố nghề nghiệp.Đó là công nhận của liên Bộ Y tế, Lao động – Thương binh và Xã hội và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam về căn bệnh này vì tỷ lệ mang kháng thể HBsAg nói chung của nhân viên y tế cao hơn so với người dân bình thường. Chúng tôi có cuộc phỏng vấn Tiến sĩ – Bác sĩ Trịnh Hồng Lân, Trưởng khoa Sức khỏe lao động và bệnh nghề nghiệp, Viện Y tế công cộng TP.HCM - Bộ Y tế
- Xin bác sĩ cho biết về tình trạng bệnh viêm gan virus hiện nay và những người có nguy cơ mắc bệnh viêm gan virus?
Theo thống kê có khoảng 17,6% nhân viên y tế có thể bị nhiễm virus gây bệnh viêm gan B. Với khả năng sống lâu nhiều tháng trong vết máu khô, virus viêm gan B có khả năng lây nhiễm từ 50 – 100 lần so với HIV.
Nhóm có nguy cơ cao bao gồm: Những người thường xuyên có tiếp xúc với máu, dịch của bệnh nhân (Nhân viên phòng xét nghiệm, y tá, điều dường thường xuyên thực hiện các kỹ thuật tiêm/truyền dịch/máu cho bệnh nhân, nhân viên khoa nha, ngoại khoa, sản khoa…), những người thường xuyên trực tiếp khám, điều trị, điều dưỡng, phục vụ bệnh nhân viêm gan (nhân viên khoa truyền nhiễm có khám và điều trị bệnh nhân viêm gan, khám khám chuyên khoa gan mật…)
Theo tài liệu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), trong tổng số 35 triệu nhân viên y tế thế giới, mỗi năm có 2 triệu người tiếp xúc qua da với bệnh truyền nhiễm. trong đó, khoảng 40% bị phơi nhiễm viêm gan B, 40% phơi nhiễm viêm gan C, 2,5% phơi nhiễm HIV do tổn thương vì kim đâm.
- Xin bác sĩ cho biết mức độ nguy hiểm của bệnh viêm gan virus?
Tiến sĩ – Bác sĩ Trịnh Hồng Lân: Viêm gan là một bệnh nhiễm trùng do virus xâm nhập vào gan và có thể gây ra bệnh viêm gan cấp tính và mạn tính. Virus được lây truyền thông qua việc tiếp xúc với máu hoặc chất dịch của cơ thể người bị bệnh. Bệnh gây nguy cơ tử vong cao do xơ gan và ung thư gan.
- Bác sĩ có thể cho biết các đường truyền bệnh viêm gan virus như thế nào?
Virus viêm gan B được truyền từ người này sang người khác qua vết thương, tổn thương da có tiếp xúc với máu hoặc chất dịch cơ thể (tinh dịch và dịch tiết âm đạo) của người mắc bệnh.
Nhân viên y tế có thể có nguy cơ bị nhiễm nhiều loại virus viêm gan khác nhau (A, B, C, D, E, G). Trong đó, viêm gan A và E là chỉ lây truyền qua đường tiêu hóa còn các bệnh viêm gan B, C, D, G lây truyền qua 3 đường : đường máu, đường tình dục và đường truyền từ mẹ sang con. Riêng với viêm gan nghề nghiệp chỉ được công nhân là lây tuyền qua đường máu.
Tuy vậy, hiện nay chỉ có viêm gan B là bệnh nằm trong danh mục 30 BNN được bảo hiểm ở Việt Nam. Phương thức lây truyền đối với virus viêm gan giống với bệnh suy giảm miễm dịch ở người (HIV) nhưng HBV có khả năng lây nhiễm cao hơn từ 50 đến 100 lần. Không giống như HIV, HBV có thể tồn tại bên ngoài cơ thể ít nhất tới 7 ngày.
Trong thời gian đó, virus vẫn có thể gây nhiễm trùng nếu nó xâm nhập vào cơ thể của một người chưa mắc bệnh. Phương thức thông thường của đường truyền nhiễm ở các nước đang phát triển là: Chu sinh (từ mẹ sang con lúc sinh); nhiễm virus ở trẻ em sớm (nhiễm virus không rõ ràng qua tiếp xúc thân mật cá nhân với gia đình người mắc bệnh); qua thực hành tiêm không an toàn; qua truyền máu; qua quan hệ tình dục.
HBV không lây truyền qua thực phẩm hoặc nước bị ô nhiễm. Thời kỳ ủ bệnh của virus trung bình là 90 ngày nhưng có thể thay đổi trong khoảng 30 đến 180 ngày. HBV có thể được xác định từ 30 đến 60 ngày sau khi nhiễm và có thể với thời kỳ lâu hơn.
- Nhờ bác sĩ tư vấn thêm về cách điều trị và phòng bệnh viêm gan virus?
Không có điều trị đặc hiệu với bệnh viêm gan B cấp tính. Việc chăm sóc nhằm duy trì sự thoải mái và cân bằng về dinh dưỡng đầy đủ, bao gồm bù lượng dịch bị mất qua nôn mửa và tiêu chảy.
Viêm gan B mạn tính có thể được điều trị bằng thuốc, bao gồm sử dụng interferon và các thuốc kháng sinh có thể giúp cho một số bệnh nhân. Tuy nhiên chi phí điều trị là rất cao và khả năng đáp ứng của thuốc còn hạn chế.
Ung thư gan hầu như luôn gây tử vong và nó thường phát triển ở những người ở độ tuổi khi họ đang là lao động chính. Ở các nước đang phát triển, hầu hết người mắc bệnh ung thư gan tử vong trong vòng vài tháng khi có chẩn đoán.
Ngoài ra, tiêm chủng đầy đủ tạo ra mức kháng thể bảo vệ trên 95% ở trẻ sơ sinh, trẻ em và người trẻ tuổi. Đối với người trên tuổi 40 thì các liều tiêm chủng ban đầu giảm xuống dưới 90%. Ở tuổi 60, mức kháng thể bảo vệ đạt được chỉ từ 65% đến 75% trong số những người được tiêm chủng.
Kháng thể bảo vệ kéo dài ít nhất 20 năm và bảo vệ suốt đời. Tất cả trẻ em và thanh niên, thiếu niên dưới 18 tuổi và trước đây không được tiêm phòng, bao gồm: Những người có hành vi tình dục có nguy cơ cao; Bạn tình và tiếp xúc trong gia đình của người bị nhiễm HBV; tiêm chích ma túy; những người thường xuyên cần tiếp máu hoặc các sản phẩm máu; người nhận ghép tạng đặc; những người có nguy cơ nghề nghiệp với lây nhiễm HBV, bao gồm nhân viên y tế và du khách quốc tế đến các nước có tỷ lệ HBV cao.
Xin cảm ơn bác sĩ.
Bài viết phục vụ Dự án “Tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng về an toàn lao động, vệ sinh lao động năm 2015”.
Thanh Hà
 |
Theo thống kê có khoảng 17,6% nhân viên y tế có thể bị nhiễm virus gây bệnh viêm gan B. Với khả năng sống lâu nhiều tháng trong vết máu khô, virus viêm gan B có khả năng lây nhiễm từ 50 – 100 lần so với HIV.
Nhóm có nguy cơ cao bao gồm: Những người thường xuyên có tiếp xúc với máu, dịch của bệnh nhân (Nhân viên phòng xét nghiệm, y tá, điều dường thường xuyên thực hiện các kỹ thuật tiêm/truyền dịch/máu cho bệnh nhân, nhân viên khoa nha, ngoại khoa, sản khoa…), những người thường xuyên trực tiếp khám, điều trị, điều dưỡng, phục vụ bệnh nhân viêm gan (nhân viên khoa truyền nhiễm có khám và điều trị bệnh nhân viêm gan, khám khám chuyên khoa gan mật…)
Theo tài liệu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), trong tổng số 35 triệu nhân viên y tế thế giới, mỗi năm có 2 triệu người tiếp xúc qua da với bệnh truyền nhiễm. trong đó, khoảng 40% bị phơi nhiễm viêm gan B, 40% phơi nhiễm viêm gan C, 2,5% phơi nhiễm HIV do tổn thương vì kim đâm.
- Xin bác sĩ cho biết mức độ nguy hiểm của bệnh viêm gan virus?
Tiến sĩ – Bác sĩ Trịnh Hồng Lân: Viêm gan là một bệnh nhiễm trùng do virus xâm nhập vào gan và có thể gây ra bệnh viêm gan cấp tính và mạn tính. Virus được lây truyền thông qua việc tiếp xúc với máu hoặc chất dịch của cơ thể người bị bệnh. Bệnh gây nguy cơ tử vong cao do xơ gan và ung thư gan.
- Bác sĩ có thể cho biết các đường truyền bệnh viêm gan virus như thế nào?
Virus viêm gan B được truyền từ người này sang người khác qua vết thương, tổn thương da có tiếp xúc với máu hoặc chất dịch cơ thể (tinh dịch và dịch tiết âm đạo) của người mắc bệnh.
Nhân viên y tế có thể có nguy cơ bị nhiễm nhiều loại virus viêm gan khác nhau (A, B, C, D, E, G). Trong đó, viêm gan A và E là chỉ lây truyền qua đường tiêu hóa còn các bệnh viêm gan B, C, D, G lây truyền qua 3 đường : đường máu, đường tình dục và đường truyền từ mẹ sang con. Riêng với viêm gan nghề nghiệp chỉ được công nhân là lây tuyền qua đường máu.
Tuy vậy, hiện nay chỉ có viêm gan B là bệnh nằm trong danh mục 30 BNN được bảo hiểm ở Việt Nam. Phương thức lây truyền đối với virus viêm gan giống với bệnh suy giảm miễm dịch ở người (HIV) nhưng HBV có khả năng lây nhiễm cao hơn từ 50 đến 100 lần. Không giống như HIV, HBV có thể tồn tại bên ngoài cơ thể ít nhất tới 7 ngày.
Trong thời gian đó, virus vẫn có thể gây nhiễm trùng nếu nó xâm nhập vào cơ thể của một người chưa mắc bệnh. Phương thức thông thường của đường truyền nhiễm ở các nước đang phát triển là: Chu sinh (từ mẹ sang con lúc sinh); nhiễm virus ở trẻ em sớm (nhiễm virus không rõ ràng qua tiếp xúc thân mật cá nhân với gia đình người mắc bệnh); qua thực hành tiêm không an toàn; qua truyền máu; qua quan hệ tình dục.
HBV không lây truyền qua thực phẩm hoặc nước bị ô nhiễm. Thời kỳ ủ bệnh của virus trung bình là 90 ngày nhưng có thể thay đổi trong khoảng 30 đến 180 ngày. HBV có thể được xác định từ 30 đến 60 ngày sau khi nhiễm và có thể với thời kỳ lâu hơn.
- Nhờ bác sĩ tư vấn thêm về cách điều trị và phòng bệnh viêm gan virus?
Không có điều trị đặc hiệu với bệnh viêm gan B cấp tính. Việc chăm sóc nhằm duy trì sự thoải mái và cân bằng về dinh dưỡng đầy đủ, bao gồm bù lượng dịch bị mất qua nôn mửa và tiêu chảy.
Viêm gan B mạn tính có thể được điều trị bằng thuốc, bao gồm sử dụng interferon và các thuốc kháng sinh có thể giúp cho một số bệnh nhân. Tuy nhiên chi phí điều trị là rất cao và khả năng đáp ứng của thuốc còn hạn chế.
Ung thư gan hầu như luôn gây tử vong và nó thường phát triển ở những người ở độ tuổi khi họ đang là lao động chính. Ở các nước đang phát triển, hầu hết người mắc bệnh ung thư gan tử vong trong vòng vài tháng khi có chẩn đoán.
Ngoài ra, tiêm chủng đầy đủ tạo ra mức kháng thể bảo vệ trên 95% ở trẻ sơ sinh, trẻ em và người trẻ tuổi. Đối với người trên tuổi 40 thì các liều tiêm chủng ban đầu giảm xuống dưới 90%. Ở tuổi 60, mức kháng thể bảo vệ đạt được chỉ từ 65% đến 75% trong số những người được tiêm chủng.
Kháng thể bảo vệ kéo dài ít nhất 20 năm và bảo vệ suốt đời. Tất cả trẻ em và thanh niên, thiếu niên dưới 18 tuổi và trước đây không được tiêm phòng, bao gồm: Những người có hành vi tình dục có nguy cơ cao; Bạn tình và tiếp xúc trong gia đình của người bị nhiễm HBV; tiêm chích ma túy; những người thường xuyên cần tiếp máu hoặc các sản phẩm máu; người nhận ghép tạng đặc; những người có nguy cơ nghề nghiệp với lây nhiễm HBV, bao gồm nhân viên y tế và du khách quốc tế đến các nước có tỷ lệ HBV cao.
Xin cảm ơn bác sĩ.
Bài viết phục vụ Dự án “Tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng về an toàn lao động, vệ sinh lao động năm 2015”.
Thanh Hà
Bình luận