Thanh tra dự án Lã Vọng: Bộ, ngành nào ‘dính’ sai phạm?

Thanh tra Chính phủ vừa thông báo kết luận thanh tra toàn diện các dự án của Công ty cổ phần Thương mại và Dịch vụ Lã Vọng (Công ty Lã Vọng) cùng các đơn vị thành viên trên địa bàn Hà Nội. Theo đó, trong 9 dự án thanh tra theo yêu cầu của Thủ tướng có 5 dự án do Công ty Lã Vọng và các đơn vị thành viên thực hiện làm chủ đầu tư; 3 dự án Công ty Lã Vọng và đơn vị thành viện tham gia hợp tác đầu tư; 1 dự án Công ty Lã Vọng thuê mặt bằng kinh doanh.

Cụ thể, tại Dự án Cải tạo môi trường Hồ Đầu Băng (quận Long Biên), cơ quan thanh tra xác định việc triển khai nạo vét hồ và một số hạng mục phụ trợ của dự án theo phương án vừa thiết kế vừa thi công, thiếu phê duyệt dự án, tổng mức đầu tư, thiết kế cơ sở, thiết kế bản vẽ thi công - dự toán công trình trước khi thi công.

Giai đoạn 2, khi phê duyệt chủ đầu tư, UBND TP. Hà Nội chưa phê duyệt kinh phí giải phóng mặt bằng (GPMB) làm căn cứ thực hiện GPMB của dự án. Đồng thời, công tác chuẩn bị đầu tư chậm, đến thời điểm thanh tra dự án mới thực hiện công tác lập, thẩm định thiết kế bản vẽ thi công - dự toán, chưa triển khai thực hiện dự án.

Cơ quan thanh tra xác định trách nhiệm thuộc về UBND TP.Hà Nội, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Quy hoạch và Kiến trúc, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Xây dựng và UBND quận Long Biên.

Tại Dự án Cải tạo và xây dựng hệ thống cống nối hồ Vục - hồ Đầu Băng - hồ Tư Đình (quận Long Biên) theo hình thức hợp đồng BT (xây dựng - chuyển giao), Thanh tra Chính phủ xác định, việc chậm giải phóng mặt bằng do chậm điều chỉnh dự án đầu tư và xử lý phần trùng lắp, dẫn đến tiến độ dự án BT chậm, không có cơ sở xác định khối lượng xây dựng và giá trị của dự án BT, để làm căn cứ xác định giá trị hợp đồng BT.

Tại Dự án xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nhà ở 14,5 ha tại khu chức năng đô thị Tây Nam đường 70 (phường Đại Mỗ, quận Nam Từ Liêm), cơ quan thanh tra xác định, việc giao Công ty Cổ phần Ngôi nhà mới thực hiện 2 dự án con đường có diện tích 0,67ha, với mục tiêu kết nối giao thông trong khu quy hoạch 30,5ha được duyệt. Tuy nhiên, phần thực hiện này chưa hoàn thiện thủ tục theo quy định...

Riêng Dự án trụ sở làm việc và căn hộ chung cư kết hợp dịch vụ thương mại tại Xa La (phường Phúc La, quận Hà Đông), Thanh tra Chính phủ xác định dự án chưa quyết toán để xác định tài sản nhà nước và việc phân chia lợi nhuận theo thảo thuận. Trách nhiệm thuộc về Công ty TNHH MTV đầu tư và phát triển thủy lợi Sông Nhuệ và Công ty cổ phần thương mại Ngôi nhà mới.

Tại Dự án tại ô đất DX1, DX2, DX3, DX4, CX2, CX1 Khu đô thị Đông Nam đường Trần Duy Hưng (quận Cầu Giấy), việc lựa chọn nhà đầu tư không thực hiện thông báo công khai trên phương tiện thông tin đại chúng để kêu gọi đầu tư, giao Dự án không thông qua đấu giá. UBND TP.Hà Nội không tính lại đơn giá thuê đất phần xây dựng sai quy hoạch làm tăng hệ số sử dụng đất.

Sở Tài chính căn cứ vào kết quả kiểm toán giá trị đầu tư hạ tầng toàn bộ KĐT năm 2012 là 102,339 tỷ đồng để phân bố chi phí hạ tầng cho tổng diện tích 29,730 ha các ô đất, đơn giá cho phí hạ tầng là 344.226 đồng/m2 để tính tiền suất đầu tư hạ tầng phải nộp cho năm 2016 là không có cơ sở....

Như vậy, trách nhiệm thuộc về Sở Kế hoạch Đầu tư, Sở Quy hoạch kiến trúc, Sở Tài chính và UBND TP.Hà Nội.

Dự án Khu nhà ở cao cấp tại Khu đô thị Quốc Oai (huyện Quốc Oai), Thanh tra Chính phủ xác định, dự án được UBND tỉnh Hà Tây (nay là TP.Hà Nội) giao không thông qua đấu thầu. UBND TP.Hà Nội thiếu kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện phần hạ tầng khu đất dịch vụ để trả cho các hộ dân bị thu hồi đất nông nghiệp 3,1 ha chậm tiến độ, đến thời điểm thanh tra mới bàn giao đưa vào sử dụng...

Dự án cải tạo, nâng cấp khu vui chơi giải trí bán đảo hồ Đống Đa, Thanh tra Chính phủ yêu cầu Công ty cổ phần Hà Thủy sử dụng tầng 1 đúng quy định quy hoạch. TP.Hà Nội cũng phải kiểm tra, xem xét và quyết định theo thẩm quyền việc thu hồi đất để thực hiện xây dựng công viên vui chơi, giải trí phục vụ nhân dân phù hợp với quy hoạch và quy định của pháp luật.

Với Dự án Cải tạo nâng cấp Quốc lộ 6, Thanh tra Chính phủ xác định, giai đoạn 2009-2016 UBND TP.Hà Nội thực hiện theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng, tuy nhiên Tổng công ty Sông Đà là đơn vị được giao chủ đầu tư nhưng không đề xuất được dự án để triển khai thực hiện. Trách nhiệm thuộc UBND TP.Hà Nội và các sở, ngành có liên quan và Tổng công ty Sông Đà trong việc tổ chức, triển khai dự án.

Từ 2017 đến nay, mặc dù Chủ tịch UBND TP.Hà Nội có văn bản chỉ đạo về tuân thủ quy hoạch chi tiết xây dựng...nhưng Sở Kế hoạch Đầu tư vẫn trình để giao cho nhà đầu tư 39 ô đất làm đối ứng thanh toán BT. Việc tham mưu không đúng quy định pháp luật của Sở Kế hoạch Đầu tư nguy cơ gây thất thoát ngân sách nhà nước...

Đối với Dự án Khu đô thị mới Hoàng Văn Thụ (quận Hoàng Mai), Thanh tra Chính phủ xác định, năm 2000, UBND TP.Hà Nội giao Công ty UDIC nghiên cứu lập dự án đầu tư là chưa phù hợp. Đến năm 2011, UBND TP.Hà Nội giao Tổng công ty UDIC làm chủ đầu tư dự án không thông qua đấu thầu là vi phạm.

Từ đó Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo UBND TP.Hà Nội thực hiện hàng loạt công việc tại 9 dự án liên quan đến Công ty Lã Vọng.

Cụ thể, tại Dự án Cải tạo môi trường Hồ Đầu Băng, cơ quan thanh tra yêu cầu trong giai đoạn 1 phải hoàn thiện hồ sơ thủ tục đầu tư, thực hiện quyết toán dự án đầu tư để xác định số tiền ngoài ngân sách hỗ trợ nhà đầu tư.

Giai đoạn 2 yêu cầu khẩn trương hoàn thành công tác chuẩn bị đầu tư, bao gồm việc phê duyệt điều chỉnh kinh phí giải phóng mặt bằng để tổ chức thực hiện dự án đảm bảo đúng tiến độ theo quy định.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị UBND TP.Hà Nội chịu trách nhiệm thực hiện và quản lý việc cho thuê quỹ đất 5% tại dự án này theo đúng các quy định của pháp luật về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, hình thức cho thuê đất và nghĩa vụ tài chính về đất đai của nhà đầu tư.

Đối với Dự án Cải tạo và xây dựng hệ thống cống nối hồ Vục - hồ Đầu Băng - hồ Tư Đình theo hình thức hợp đồng BT (xây dựng- chuyển giao), UBND TP.Hà Nội phải tiến hành rà soát, đảm bảo thực hiện các thủ tục liên quan đến chỉ định nhà đầu tư dự án đảm bảo quy định hiện hành tại thời điểm dự án. Khẩn trương phê duyệt điều chỉnh dự án để tiếp tục triển khai thi công công trình theo tiến độ. “Qua điều chỉnh rà soát xác định lại nghĩa vụ tài chính để điều chỉnh hợp đồng BT và thực hiện thanh, quyết toán đúng quy định của pháp luật”, cơ quan thanh tra kiến nghị.

Dự án xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nhà ở 14,5 ha tại khu chức năng đô thị Tây Nam đường 70 (phường Đại Mỗ, quận Nam Từ Liêm), Hà Nội cần yêu cầu nhà đầu tư nộp bổ sung vào ngân sách nhà nước khoản tiền trên 44,3 tỷ đồng tiền giải phóng mặt bằng chưa tách khỏi dự án BT. Hoàn thiện thủ tục về đất đai và đầu tư xây dựng đối với 2 con đường có diện tích 0,67 ha, kết nối giao thông trong khu quy hoạch 30,5 ha được duyệt theo quy định.

Căn cứ quyết định phê duyệt điều chỉnh dự án BT để xác định nghĩa vụ tài chính nhà đầu tư phải nộp theo quy định của pháp luật.

Đối với Dự án trụ sở làm việc (cơ sở 2) và căn hộ chung cư kết hợp dịch vụ thương mại tại Xa La (phường Phúc La, quận Hà Đông), Thanh tra Chính phủ yêu cầu liên danh Công ty TNHH MTV Đầu tư và Phát triển thủy lợi Sông Nhuệ và Công ty cổ phần thương mại Ngôi Nhà Mới thực hiện hoàn thành quyết toán công trình, phân chia lợi nhuận theo hợp đồng, thực hiện việc đánh giá lại giá trị tài sản khi bàn giao 3.000 m2 sàn, 500 m2 tầng hầm làm căn cứ để xác định giá trị bảo toàn vốn.

Dự án tại ô đất DX1, DX2, DX3, DX4, CX2, CX1 Khu đô thị Đông Nam đường Trần Duy Hưng (quận Cầu Giấy), UBND TP Hà Nội chỉ đạo Sở Tài chính, Cục Thuế Hà Nội kiểm tra, rà soát tiền thuê đất và thu bổ sung số tiền sử dụng đất để tránh thất thoát ngân sách nhà nước, do không thực hiện tính lại giá đất phần diện tích tăng thêm xây dựng sai quy hoạch, phần giá nộp suất đầu tư hạ tầng theo đúng quy định.

UBND TP Hà Nội, nhà đầu tư rà soát toàn bộ quy hoạch khu đất cho thuê thuộc Khu đô thị mới Đông Nam đường Trần Duy Hưng và phải thực hiện dự án đúng mục đích ban đầu đã được duyệt (bãi đỗ xe- cây xanh…).

Dự án Khu nhà ở cao cấp tại Khu đô thị Quốc Oai, Bộ Xây dựng và Bộ Tài chính thống nhất đề xuất việc xác định giá đất theo phương pháp thặng dư, thì tổng chi phí phát triển có bao gồm chi phí dự phòng; đối với chi phí khác, Bộ Xây dựng đề xuất: Căn cứ loại, cấp công trình, thời điểm lập tổng mức đầu tư, khu vực xây dựng cụ thể để bổ sung các chi phí cho phù hợp. Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận đề nghị của Bộ Tài chính và Bộ Xây dựng.

Dự án cải tạo, nâng cấp khu vui chơi giải trí bán đảo hồ Đống Đa, yêu cầu Công ty cổ phần Hà Thuỷ sử dụng tầng 1 đúng quy định quy hoạch. Hà Nội cũng phải kiểm tra, xem xét và quyết định theo thẩm quyền việc thu hồi đất để thực hiện xây dựng công viên vui chơi, giải trí phục vụ nhân dân phù hợp với quy hoạch và quy định của pháp luật.

Đối với dự án Cải tạo nâng cấp Quốc lộ 6, Thanh tra Chính phủ kiến nghị rà soát lại toàn bộ quỹ đất được đề xuất dùng làm quỹ đất đối ứng dự án BT để đưa vào đấu giá quyền sử dụng đất tạo vốn để thực hiện dự án đầu tư công bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước.

Trường hợp UBND TP.Hà Nội vẫn tiếp tục thực hiện dự án theo hình thức hợp đồng BT thì phải thực hiện đúng quy định pháp luật về đầu tư theo hình thức BT, tránh gây thất thoát ngân sách nhà nước.

Dự án Khu đô thị mới Hoàng Văn Thụ (quận Hoàng Mai), Hà Nội phải chỉ đạo UBND quận Hoàng Mai kiểm tra các hộ dân lấn chiếm để giải phóng mặt bằng dự án; xử lý theo pháp luật các hộ, cá nhân lấn chiếm, mua bán, xây dựng không phép.

Trường hợp tiếp tục giao Công ty cổ phần đầu tư phát triển đô thị Hoàng Mai làm chủ đầu tư, UBND TP Hà Nội rà soát lại các thủ tục trình tự theo quy định. Trong quá trình rà soát cần ghi nhận số tiền trên 135,4 tỷ đồng bồi thường giải phóng mặt bằng cao hơn mức được phê duyệt mà doanh nghiệp đã chi trả cho các hộ dân.