Trong bài viết “Tâm sự và giải đáp thắc mắc” cập nhật đêm 20/8/2010 trên blog cá nhân, GS. Ngô Bảo Châu đã tâm sự: “Quỹ khuyến học NBC, sẽ ra đời trong tương lai, có thể tiếp nhận mọi thiện nguyện từ các cá nhân và được dùng trọn vẹn cho việc khuyến học".
Trở về Việt Nam sau khi nhận Giải thưởng Fields, dù thời gian hạn hẹp, GS Ngô Bảo Châu đã khẩn trương thực hiện dự định của mình. Ông cùng với các cộng sự đã phác thảo những ý tưởng đầu tiên cho quỹ khuyến học, những thủ tục pháp lý cho việc thành lập Quỹ cũng khẩn trương được tiến hành.
Khi ý tưởng thành lập quỹ khuyến học vừa nêu ra, GS Ngô Bảo Châu đã nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình từ nhiều tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước. Vì lý do này, sau buổi họp bàn với đại diện VTC, GS Ngô Bảo Châu đã quyết định tổ chức "Bàn tròn trù bị thành lập quỹ khuyến học" vào 14h ngày 3/9/2010 tại trụ sở Đài Truyền hình Kỹ thuật số VTC.
 |
| GS Ngô Bảo Châu trình bày ý tưởng tại Bàn tròn trù bị thành lập Quỹ Vì tinh thần hiếu học (Ảnh: Quang Minh). |
Cuộc họp trù bị thành lập quỹ theo sáng kiến của GS Ngô Bảo Châu có sự góp mặt của đại diện nhiều đơn vị như: Tổng Công ty Truyền thông Đa phương tiện VTC, Tập đoàn Viễn thông quân đội Viettel, Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam, Hội Doanh nghiệp trẻ Việt Nam, Tập đoàn Tuần Châu, các cơ quan truyền thông, cùng nhiều nhà khoa học, nhà giáo tâm huyết với sự nghiệp khuyến học như: GS.TSKH Bành Tiến Long, GS Hà Huy Khoái, PGS Đỗ Tất Ngọc, TS Cao Sỹ Kiêm, GS.TSKH Nguyễn Duy Tiến. Đồng thời, GS Vũ Khiêu cũng gửi thư đóng góp ý kiến xây dựng Quỹ.
Phát biểu tại buổi họp, GS Ngô Bảo Châu cho biết: “Quỹ Vì tinh thần hiếu học sẽ tài trợ cho hai đối tượng chính: Thứ nhất là học sinh thi ĐH điểm cao, các sinh viên có kết quả rèn luyện xuất sắc nhưng ở hoàn cảnh kinh tế khó khăn, gia đình chính sách (ở đây, tiêu chí “học giỏi” và tiêu chí “hoàn cảnh khó khăn” hay “gia đình chính sách” được coi trọng như nhau); thứ hai là các nghiên cứu sinh trong nước (với đối tượng này thì tiêu chí “học giỏi” được ưu tiên hơn tiêu chí “hoàn cảnh khó khăn” hay “gia đình chính sách”).
Bên cạnh đó, GS Ngô Bảo Châu cũng khẳng định: “Điểm khác biệt là Quỹ sẽ có một Hội đồng khoa học hoạt động độc lập với Hội đồng quản lý Quỹ. Hội đồng khoa học này có thẩm quyền duy nhất và tuyệt đối trong việc lựa chọn đối tượng được trao học bổng cũng như lựa chọn người đỡ đầu cho sinh viên nhận học bổng.
Lựa chọn người đỡ đầu cho sinh viên nhận học bổng cũng là một sự khác biệt nữa của Quỹ với những quỹ khuyến học khác. Sự hướng dẫn và khuyến khích của người đỡ đầu cũng quan trọng không kém phần thưởng vật chất. Người đỡ đầu phải là những giảng viên có uy tín, có tâm huyết với việc đào tạo, hỗ trợ sinh viên và có chuyên môn gần với chuyên môn mà sinh viên đang theo học”.
Quỹ khuyến học ra đời sau thời điểm Huy chương Fields, giải thưởng cao qúy nhất của Toán học, được trao cho một công dân Việt Nam, và rộng hơn là một nước đang phát triển. Giải thưởng này là sự cổ vũ rất lớn cho thế hệ trẻ theo đuổi con đường nghiên cứu khoa học nói riêng, và chuyện học nói chung. Toàn bộ phần thưởng bằng tiền sẽ được trao lại cho Quỹ. Khoản tiền này tuy không lớn nhưng mang kỳ vọng làm chất xúc tác để các tổ chức và cá nhân vốn vẫn lo lắng đến công việc học tập của thế hệ trẻ hôm nay, tức là tương lai của đất nước ngày mai, có thể xắn tay cùng nhau góp sức.
Khẳng định Quỹ ra đời tuyệt đối không có mục đích quảng bá tên tuổi cho người thành lập Quỹ cũng như các tổ chức và cá nhân tham gia ủng hộ cho Quỹ, GS Ngô Bảo Châu cũng đồng thời xác định công tác truyền thông cho Quỹ là rất quan trọng. "Truyền thông của Quỹ sẽ đảm bảo tên tuổi của Quỹ. Quỹ gắn với tâm huyết của nhiều người cũng như tên tuổi của cá nhân tôi, nên việc giữ gìn hình ảnh để quỹ “sống” được lâu là vô cùng quan trọng". Đài Truyền hình Kỹ thuật số VTC và Báo Tuổi Trẻ sẽ là hai đơn vị bảo trợ truyền thông cho Quỹ.
Thời gian ở Việt Nam của GS Ngô Bảo Châu lần này rất ngắn, nhưng qua những gì mà ông quyết tâm thực hiện có thể khẳng định: khát vọng của ông nhằm khơi dậy mạnh mẽ tinh thần hiếu học của những người Việt Nam trẻ tuổi đang học tập và nghiên cứu khoa học sẽ đi đến thành công.
Phạm Thịnh
Bình luận