"Ước 5 năm nữa giao thông Hà Nội vẫn được như hiện nay"

(VTC News) -"Tôi chỉ có ước mơ là 5 năm nữa giao thông Hà Nội vẫn được như hiện nay, tức là tình trạng tắc nghẽn không tăng thêm, chứ đừng nghĩ là giờ cao điểm đường sẽ vắng. Như vậy đã là thành công!" - chuyên gia giao thông nói.

Tại cuộc họp chiều 17/10, giữa Bộ Giao thông vận tải và UBND Thành phố Hà Nội, ông Đinh La Thăng, Bộ trưởng Bộ GTVT đã giao Hà Nội nghiên cứu về phương án điều chỉnh giờ học, giờ làm việc để giảm thiểu ùn tắc giao thông, nếu thấy khả thi sẽ trình Chính phủ xem xét.

Để rộng đường dư luận, chúng tôi xin gửi tới độc giả ý kiến của các chuyên gia trong lĩnh vực giao thông xung quan giải pháp này.

Làm nhưng cần nghiên cứu kỹ

- Tiến sĩ Khuất Việt Hùng, Trưởng Bộ môn Quy hoạch và Quản lý giao thông vận tải, Đại học Giao thông vận tải Hà Nội cho rằng: Kế hoạch này tôi hoàn toàn đồng ý. Đây cũng là một giải pháp, và có thể được áp dụng. Còn khả thi đến đâu thì cần thêm nghiên cứu, đây mới là đề xuất chứ chưa có phương án cụ thể nào, nên chưa thể khẳng định là có hiệu quả hay không. Một số nước đã áp dụng và có thành công nhất định.

Trước tiên cần nghiên cứu để tạo mô hình chuỗi chuyến đi, xem người dân đi từ đâu tới đâu, vào lúc nào... Sau đấy mới sắp xếp, nếu trong một khoảng thời gian có số lượng chuyến đi quá nhiều, cần điều chỉnh lại, một nhóm đi trước, nhóm đi sau. Bao giờ trong giao thông đô thị cũng phải xây dựng mô hình đấy, thì mới đề xuất được phương án phù hợp.

Từ năm 2007 tới nay, Hà Nội vẫn đang thực hiện việc giờ làm chênh lệch nhau tại một số cơ quan, đơn vị, tuy nhiên chưa có nghiên cứu nào để đánh giá là việc làm đó có tác dụng đến mức độ nào.

Một vấn đề nữa, khi bố mẹ đi làm về muộn, còn con tan trường sớm, thì ai sẽ là người đón con, hay lại làm tăng tỉ lệ người ra đường, vì các gia đình phải bố trí người đón con về (?), đấy là điều hoàn toàn có thể xảy ra, vì dù làm gì đi nữa, cũng sẽ có mặt trái của nó.

Nhưng người ta phải tính toán, chẳng hạn có thể bố trí học ngoại khóa, học thêm vào các giờ đấy, bố trí các cháu ăn tối ở trường... để đợi bố mẹ đi làm về tới đón, đều được. Vấn đề là như thế có được không, tâm lý của gia đình, của các cháu... Nhưng tất cả đấy cũng chỉ là giả thiết, cần nhất bây giờ vẫn là một nghiên cứu cụ thể về phương án này.

Tôi chỉ có ước mơ là 5 năm nữa giao thông Hà Nội vẫn được như hiện nay, tức là tình trạng tắc nghẽn không tăng thêm, chứ đừng nghĩ là giờ cao điểm đường sẽ vắng. Như vậy đã là thành công!

- Đồng tình với quan điểm trên, Tiến sĩ Nguyễn Xuân Thủy, người đã có hơn 30 năm nghiên cứu về giao thông đô thị cho rằng: Có thể thay đổi thời gian đi làm của các cơ quan, xí nghiệp, giờ đi học của học sinh trong nội đô. Nhưng các khung giờ phải cách nhau tối thiểu một tiếng đồng hồ mới có tác dụng, chứ không phải nửa tiếng như vừa rồi (kế hoạch đổi giờ làm, giờ học năm 2007 của Hà Nội - PV) cũng không giải quyết được vấn đề gì.

Chẳng hạn, cho học sinh tiểu học đi học lúc 7h, thì học sinh THCS phải 8h... Việc thay đổi giờ làm là bình thường, các nước đã áp dụng từ rất lâu, cũng ít ảnh hưởng đến đời sống hay tập quán của người dân.

Giải pháp nào cũng phải được tính toán kỹ, các em mầm non, tiểu học cần phải gia đình đưa đón, ta phải tính toán sao cho hợp với thời gian đi làm của bố mẹ...

Thậm chí việc làm này còn hiệu quả hơn nhiều các giải pháp cấm, hoặc buộc đi xe buýt, mang tính khiên cưỡng, áp đặt.

Còn về cơ bản mỗi người phải cố gắng một chút.

Cùng với giải pháp đó, ta có thể kế hợp thêm các biện pháp về giá cả, chẳng hạn đi phương tiện công cộng giờ thấp điểm có thể được giảm giá vé, khuyến khích người đi giờ thấp điểm...

Nhưng quan trọng vẫn là giải thích cho dân hiểu, trong điều kiện khó khăn thì mỗi người phải chia sẻ một chút, không cần thiết thì không nên đi vào giờ cao điểm.

- Ông Bùi Danh Liên, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Hà Nội: Đấy là một trong những giải pháp có thể chống ùn tắc.

Vấn đề thay đổi giờ làm của các cơ quan ở Hà Nội tôi đã nghĩ từ rất lâu rồi, và tôi cũng mong muốn từ lâu rồi. Nhưng khi thực hiện sẽ có rất nhiều khó khăn.

Thứ nhất là giờ các cơ quan chênh lệch nhau đi quan hệ công tác cũng khó, chẳng hạn tôi 16h30 tan tầm, nhưng đến cơ quan khác họ lại tan tầm từ 16h. Các cuộc họp cũng vậy, như hiện nay là họp lúc 8h giờ, nhưng có cơ quan 8h30 họ mới làm... Đấy là khó khăn cho hoạt động của xã hội nói chung.

Nhưng đây là giải pháp tình thế phải làm, nếu không là ách tắc khó tránh khỏi. Thậm chí bây giờ nhiều người phải đi làm sớm hơn bình thường và về muộn hơn để tránh giờ tắc đường. Cái gì cũng có cái mất và được, nhưng nếu cái được nhiều hơn thì ta nên làm.

Hệ thống dịch vụ, thương mại cũng quy định giờ mở cửa muộn hơn, ưu tiên mở cửa về đêm...

Không khả thi và gây xáo trộn xã hội

- Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô Việt Nam: Việc đổi giờ làm không phải là mới với Hà Nội, trước đây cũng đã nhiều lần đưa ra phương án này. Tuy nhiên, có Hà Nội có nhiều cơ quan, với các lĩnh vực khác nhau, đặc biệt với các trường học, nhưng vẫn không thực hiện được.

Giờ đặt vấn đề là đảm bảo giờ làm, nhưng vẫn phải đảm bảo hoạt động bình thường của các đơn vị là rất quan trọng, vì thay đổi giờ làm có thể làm thay đổi hoạt động bình thường của xã hội, nên cần rất thận trọng.

Cân đối với lợi ích của xã hội làm sao cho hài hòa, vì nó có thể làm thay đổi sinh hoạt của gia đình, chồng làm sớm, vợ làm muộn, con đi học một giờ thì sẽ gây xáo trộn gia đình, nên ta cũng cần xem xét kỹ vấn đề đấy.

Xã hội Việt Nam rất khác với các nước, các nước thì họ có xe buýt đưa đón, nhưng nước ta thì bố mẹ phải đưa đón con tới trường.

Hơn nữa, điều kiện kinh tế Việt Nam cũng có hạn, không phải gia đình nào cũng có điều kiện để thuê người đưa đón con. Mà trẻ con học xong rồi mà không có người tới đón để nó chơi bời lung tung cũng rất nguy hiểm.

Về giải pháp giảm thiểu ùn tắc, trước tiên là phải đặt mục tiêu giảm ùn đến mức nào là được, chẳng hạn giảm tỉ lệ ùn tắc từ 50 xuống còn 20, hoặc từ 50 điểm ùn tắc xuống còn 25 điểm trong 5 năm tới chẳng hạn.

Ngoài ra, cũng phải giải quyết tốt các vấn đề giao thông đô thị đang tồn tại rất nhiều hiện nay, như trả lại lòng đường cho phương tiện, vỉa hè cho người đi bộ; nghiên cứu lại giao cắt đường đô thị, chỗ nào có xung đột thì cần tìm giải pháp để giải quyết; giải quyết nhanh giao thông tĩnh, điểm đỗ cho xe cộ; phân làn phương tiện trên các tuyến phố đủ điều kiện; hạn chế phương tiện cá nhân vào những thời điểm nhất định, trên một vải tuyến phố... Tất cả chúng ta cũng làm đồng bộ, thì chắc chắn sẽ có hiệu quả.

Lê Việt