Tranh mua bản quyền Ngoại hạng Anh, truyền hình Anh ngộp thở

Thể thaoThứ Năm, 29/10/2015 07:00:00 +07:00

Hai đại gia nước Anh là Sky Sport và BT phải bỏ ra số tiền kỷ lục 5,136 tỷ bảng (khoảng 7 tỷ USD) để sở hữu bản quyền truyền hình Ngoại hạng Anh 3 mùa 2016-19.

(VTC News)- Hai đại gia nước Anh là Sky Sport và BT phải bỏ ra số tiền kỷ lục 5,136 tỷ bảng (khoảng 7 tỷ USD) để sở hữu bản quyền truyền hình Ngoại hạng Anh 3 mùa giải tiếp theo, nhưng con số khán giả hưởng lợi trực tiếp lại thấp đến đáng ngạc nhiên.

Đại gia Anh khốn khổ

Là đất nước có giải đấu hấp dẫn nhất hành tinh nhưng các đài truyền hình ở Anh cũng không thoát khỏi vòng xoáy tăng giá khủng khiếp hòng sở hữu quyền phát sóng trực tiếp giải Ngoại hạng Anh. Trong lượt đấu giá mới nhất, giá bản quyền truyền hình Ngoại hạng Anh trong 3 mùa 2016/17-2018/19 đã tăng lên mức kỷ lục 5,136 tỷ bảng.

Sky và BT là hai ông lớn giành chiến thắng trong cuộc đấu giá được giới truyền thông nước này gọi là "nồi da nấu thịt". Ở Anh, bản quyền truyền hình giải Ngoại hạng được chia thành 7 gói. Sky phải trả 4,2 tỷ bảng cho 5/7 gói phát sóng, tăng 83% so với 3 năm về trước. BT phải chi ra 960 triệu bảng cho 2 gói phát sóng còn lại, tăng 18% so với 3 năm về trước.
Mức tăng giá bản quyền Premier League tại Anh
 Mức tăng giá bản quyền Premier League tại Anh
Tính trung bình, BT phải trả 320 triệu bảng/mùa tương đương 7,6 triệu bảng/trận đấu, trong khi chỉ tăng số trận được phát sóng trực tiếp từ 38 lên 42 trận/mùa. Con số tương tự bên phía Sky là 1,392 tỷ bảng/mùa và 11,07 triệu bảng/trận đấu. Sky được truyền hình trực tiếp 126 trận/mùa, tăng thêm đúng 10 trận so với hiện tại và đạt trần số lượng trận đấu tối đa được phát sóng trực tiếp theo luật chống độc quyền tại Anh.

Ngoài hai đài kể trên, BBC dằn lòng bỏ thêm hơn 200 nghìn bảng chỉ để phát lại clip tổng hợp các trận đấu.

Theo luật cạnh tranh, Chính phủ Anh quy định không một đơn vị nào được phép độc quyền phát sóng tất cả các trận bóng đá Anh trên lãnh thổ nước Anh. Đồng thời, không trận đấu nào của bóng đá Anh đá trong khoảng thời gian từ 15h – 17h ngày thứ Bảy được truyền hình trực tiếp. Chính vì thế, 3 mùa giải Premier League tới chỉ có 168/380 trận được truyền hình trực tiếp tại nước Anh.

Dù vậy, đại diện Sky thừa nhận rằng việc phải tăng giá bản quyền ở mức 330 triệu bảng/năm là nằm trong dự đoán và xứng đáng để phục vụ 10,5 triệu thuê bao trả tiền hiện tại.

Mời độc giả dự đoán giá bản quyền Ngoại hạng Anh 3 mùa tiếp theo tại Việt Nam

  • 30-40 triệu USD
  • 40-50 triệu USD
  • 50-70 triệu USD
  • 70-100 triệu USD
  • Trên 100 triệu USD
  • Thăm dò ý kiến Thăm dò ý kiến
Người hâm mộ hưởng lợi được gì?

Giám đốc điều hành Premier League Richard Scudamore khẳng định giá bản quyền truyền hình Ngoại hạng Anh tăng sẽ mang lại nhiều lợi ích hơn cho CLB lẫn người hâm mộ. Theo đó, các CLB sẽ được chia sẻ lợi nhuận tốt hơn, từ đó đầu tư ngược trở lại vào việc xây sân vận động, chăm lo cho công tác đào tạo trẻ và tiếp tục tạo nên những trận đấu có tính giải trí hàng đầu thế giới phục vụ người xem.
Giá bản quyền Premier League ở Anh tăng 71% sau 3 năm
Tuy nhiên, lập luận của ông Richard Scudamore không thật sự thuyết phục. Lợi ích thực sự từ việc tăng bản quyền truyền hình được cho là chủ yếu chảy vào túi những nhà quản lý và các CLB. Còn người hâm mộ, người xem truyền hình vẫn là đối tượng bị móc túi chính.

Giá bản quyền tăng khiến người hâm mộ lao đao. Họ phải trả nhiều tiền hơn khi xem TV ở nhà và kể cả khi tới sân vận động, mức giá vé theo thống kê cũng đã tăng 13% so với năm 2011. 

Tom Mockridge, giám đốc điều hành Virgin Media, cho rằng Premier League đang dần trở thành một cỗ máy in tiền đích thực và làm tổn thương nặng nề tới người hâm mộ.

"Bạn không thể đổ hết lỗi cho Premier League, họ đơn giản là khai thác quá trình bán hàng. Nhưng điều này là làm tổn thương người hâm mộ, không đảm bảo được các quy luật cạnh tranh thông thường.

Có nhiều cách khác tốt hơn để cơ cấu đấu giá tạo ra nhiều giá trị hơn và việc bán những trận đấu không độc quyền cho các đài truyền hình sẽ làm hạ nhiệt cuộc đua tăng giá hiện tại".

Từ những ý kiến trên, Ofcom, một cơ quan giám sát độc lập đã bắt tay vào điều tra xem liệu cách thức bán bản quyền phát sóng các trận đấu Premier League hiện tại có mang lại lợi ích gì cho người hâm mộ hay không.

Kết quả rất bất ngờ, chỉ 6% fan bóng đá Anh cho biết họ có thể xem được trận đấu họ mong muốn trên TV tại nhà. 70% fan nghĩ rằng họ đang bị đối xử thiếu công bằng khi phải mua cả dịch vụ của BT và Sky để xem những trận đấu từ những CLB họ yêu thích. 73% fan khẳng định họ sẽ xem nhiều trận đấu hơn nếu nó được phát trên TV thay vì phải  ra sân vận động.
Fan Arsenal phản đối tăng giá vé
Fan Arsenal tức giận phản đối giá vé vào sân Emirates: "5 tỷ bảng và đây là thứ chúng tôi nhận được- 64 bảng cho một tấm vé"
Tom Mockridge khẳng định người hâm mộ Anh đang phải trả mức giá cao nhất châu Âu để xem bóng đá nhưng lại chẳng thể xem được những trận đấu hay nhất. Từ những báo cáo điều tra của Ofcom, Tom Mockridge đề nghị phải có phương án cảnh cáo tới Premier League cũng như cách mà họ đang bán bản quyền giải Ngoại hạng trên đất Anh. 

"Đã đến lúc Ofcom quyết định xem cách thức xây dựng luật cạnh tranh lẫn phương thức đấu giá hiện giờ còn hợp lý hay không. Giá bản quyền truyền hình đã tăng nhanh như tốc độ của một viên Rocket vậy, đến gần 300% trong 10 năm".

 

Chỉ 6% fan bóng đá Anh cho biết họ có thể xem được trận đấu họ mong muốn trên TV tại nhà.
Điều tra của Ofcom
 
Ngay cả Sky và BT, khi phải cắn răng chi ra tổng cộng 5 tỷ bảng, cũng chủ yếu là để củng cố vị trí hiện tại trong làng truyền hình Anh thay vì tạo ra lượng khách hàng mới trong một thị trường vốn đã bão hòa. Họ buộc phải tăng giá mua khi có thêm 
Discovery, đài sở hữu Eurosport, và BeIN sports từ Qatar nhăm nhe nhảy vào giành giật thị trường và chọn Premier League là vũ khí đánh thẳng vào lòng trung thành của người xem truyền hình.

Thực tế, chưa có bất cứ nghiên cứu nào cho thấy tỷ lệ chính xác số lượng người sử dụng Sky và BT chỉ bởi họ có bản quyền Premier League. Giống như nhiều quốc gia khác, bản quyền Premier League chỉ đơn giản là khẳng định đẳng cấp đài truyền hình và phần lợi nhuận thu về từ nó thực chất là âm với một số đơn vị. Họ buộc lòng phải phát triển thêm những gói kênh khác để bù đắp chi phí hoặc đánh thẳng vào túi tiền người hâm mộ bằng việc tăng giá bán thuê bao.
Tiền bản quyền truyền hình
 Tiền bản quyền truyền hình chảy ngược vào túi các siêu sao
Trong cái vòng luẩn quẩn ấy, tiền từ túi người hâm mộ chảy trực tiếp vào hầu bao các CLB, các ngôi sao đang hưởng lương cao ngất trời. Một suất chơi tại giải Ngoại hạng vì thế có giá tới vài trăm triệu bảng khi mà phần chia từ bản quyền truyền hình dư sức đưa một CLB vô danh như Burnley giàu hơn cả Ajax, CLB nổi tiếng nhất Hà Lan.

Theo tính toán, đội bóng xếp bét bảng Premier League 2016-17 sẽ nhận thưởng 99 triệu bảng, trong khi nhà vô địch đút túi 150 triệu bảng, chưa kể khoản chia thêm từ số trận được truyền hình trực tiếp. 

Nếu tiếp tục đà tăng giá này, 20 CLB Premier League sẽ điềm nhiên có mặt trong top 30 CLB giàu nhất thế giới. Cầu thủ giá 100 triệu bảng, hưởng lương nửa triệu bảng/tuần cũng sẽ xuất hiện trước năm 2030.

Bỏ nghìn tỷ xem Ngoại hạng Anh có đáng?

  • Không
  • Ý kiến khác
  • Thăm dò ý kiến Thăm dò ý kiến
Con số cuối cùng cho giá bản quyền truyền hình Ngoại hạng Anh là bao nhiêu? Chẳng chuyên gia kinh tế nào đưa ra con số ước tính chính xác. Trong điều kiện nền kinh tế sáng sủa, mức độ đầu tư ngược trở lại các CLB sòng phẳng, chiến lược marketing thực hiện hoàn hảo, Premier League được dự đoán sẽ nhanh chóng vượt giải bóng bầu dục Mỹ (NFL), bóng rổ nhà nghề Mỹ (NBA) để trở thành giải đấu đắt giá nhất hành tinh.

Hiện tại với việc NBC chấp nhận bỏ ra 5,14 tỷ để mua bản quyền Premier League, bóng đá Anh trở thành món hàng hot tại thị trường Mỹ. Song giống như ở xứ cờ hoa, tại Trung Quốc, Premier League từng bị ghẻ lạnh và chỉ thực sự có chỗ đứng kể từ sau World Cup 2014.

Cách làm của Trung Quốc, Singapore và Liên minh châu Âu được xem là thách thức khiến Premier League cần thêm nhiều thời gian để trở thành số 1 thế giới. Ngoài ra, các đài truyền hình Việt Nam, các nhà làm luật Việt Nam có thể học tập từ những quốc gia này để thoát khỏi vòng xoáy tăng giá vô tội vạ, đồng thời phục vụ tốt nhu cầu thưởng thức Premier League nói riêng và các chương trình truyền hình trả tiền trên mọi hạ tầng phát sóng ở Việt Nam.

Mời các bạn đón đọc kỳ 4: Trung Quốc phớt lờ Premier League thế nào?
NBC, Fox và BeIn Sports cạnh tranh quyết liệt  để giành quyền phát sóng Ngoại hạng Anh. NBC chiến thắng khi quyết định bỏ 1,7 tỷ bảng/mùa tương đương 5.14 tỷ bảng cho 3 năm sở hữu bản quyền Premier League tiếp theo. 

NBC sẽ phát toàn bộ 380 trận đấu/mùa cho hàng triệu thuê bao TV trả tiền lẫn trên các hạ tầng online khác.

Giám đốc điều hành Premier League, Richard Scudamore, nhận xét: 

‘NBC sẽ đưa Ngoại hạng Anh lên một tầm cao mới. Tất cả những gì họ đã làm, họ sẽ làm tiếp ở đẳng cấp hàng đầu thế giới. Premier League thỏa mãn khi được làm việc cùng NBC’.

Phạm Thành
Bình luận
vtcnews.vn