Vụ em Bình, Hào Anh và niềm tin của 1 cặp vợ chồng

LTS - Bức thư của độc giả PhanThùy Như gửi đến cho chúng ta một cái nhìn sâu sắc về những vụ án kinh hoàng trong thời gian qua... Chúng tôi xin đăng tải những dòng tâm sự của tác giả.

Bé Hào Anh bị vợ chồng chủ trại tôm ở Cà Mau hành hạ dã man.

Người ta vẫn nói: trong con người có phần “con” và có phần “người”; nếu phần “người” lớn hơn, chúng ta sẽ sống như một con người, còn nếu không, sẽ chỉ sống như loài thú. Và khi kẻ nào đó có những hành vi tàn nhẫn với đồng loại, người ta nói rằng: kẻ đó là dã thú.

 

Những ngày này, dư luận hết căm phẫn vì cậu bé HàoAnh bị vợ chồng chủ trại tôm hành hạ dã man như thời trung cổ, lại rợn người về một thanh niên trí thức tên Nghĩa giết người yêu, chặt đầu, chặt tay nhằm phi tang dấu vết. Những hành vi tàn bạo quá, ghê rợn quá, không giống với cách ứng xử của con người! Phải chăng, đó là những hành vi của loài cầm thú?!

 

Nhưng, có lẽ là, chúng ta đã trách oan cho cầm thú chăng? Không có loài cầm thú nào, dù dữ dằn nhất, lại lao vào cắn xé vô lý, như những kẻ bệnh hoạn vẫn thích giết người. Không có cầm thú nào nghĩ ra những hình thức tra tấn “phong phú và đầy tính nghệ thuật” như cái cách con người đã từng nghĩ ra trong quá khứ, và hiện tại – trong vụ Hào Anh; chúng săn mồi để ăn, vì đó là nhu cầu tự nhiên của chúng, chứ không phải để phục vụ cho cái khoái cảm hành hạ con mồi như một số kẻ vô lương. Vậy thì, phải chăngcái bản năng tàn ác nhất, vô nhân tính nhất – như chúng ta vẫn gọi, lại nằm ngay trong phần “người” (hay cái phần biểu hiện ra "là người"), chứ không phải phần “con”?

 

Những vụ án kinh khủng xảy ra trong một thời gian ngắn khiến tôi đọc nhiều hơn, về chất adrenaline trong máu khi con người căng thẳng và tức giận, về ức chế và bột phát, về những khoái cảm bệnh hoạn… Nhưng tất cả dường như là chưa đủ. Tôi không nhìn thấy những động cơ, những ẩn ức, những nhu cầu nội tại khiến vợ chồng hàng phở tra tấn cô bé tên Bình dã man mấy năm về trước, cũng như không hiểu vì sao vợ chồng chủ trại tôm lại tra tấn cậu bé Hào Anh còn tàn bạo hơn những trận đòn thù. Tôi cũng không tìm nổi những dấu hiệu phát sinh bệnh hoạn và khoái cảm tra tấn người khác ở cả 2 cặp vợ chồng, những người mà khi tiếp xúc không có chút gì bất thường. Thời gian xảy ra vụ em Bình, có dư luận đã trách những người xung quanh sao không sớm phát hiện và lên tiếng. Tôi không phải hàng xóm nhà Phương Đức, nên không rõ khi ở nhà họ có biểu hiện gì để cho hàng xóm thấy được hay không; nhưng tôi chắc khi ở chợ, trong quán phở...không ai có thể nghĩ họ có gì khác người, chứ đừng nói là “những tên cai ngục” vào loại tàn bạo nhất trong lịch sử như chúng ta đã chứng kiến qua cái cách họ tra tấn em Bình.

 

Khi nào con người trở thành ác quỷ? Khi nào những người xung quanh ta, những người ta biết có thể có những hành vi vô nhân tính đến không ngờ? Làm sao những cô gái như Linh, Yến có thể hình dung chàng trai mình yêu lại có lúc thành một con quỷ uống máu người không tanh, có thể ra tay chặt đầu người khác? Chẳng lẽ đến muôn đời, những gì diễn ra trong đầu óc con người vẫn cứ là một ẩn số mà mọi suy đoán khoa học đều không thể lường hết được?Tôi thật sự lo lắng, hoang mang về điều đó.

Tôi đã tâm sự điều này với chồng, người tôi vẫn luôn tin tưởng bờ vai anh sẽ luôn che chở cho cả gia đình, mẹ con tôi... Tôi thật sự bất ngờ và cảm động khi anh bình tĩnh nhìn tôi và nói: Đừng bi quan em ạ. Em không thấy hầu hết mọi người đang phẫn nộ đó sao...

Đúng, phải nhìn xem, cả xã hội đang phẫn nộ. Phẫn nộ về vụ ngược đãi HàoAnh, phẫn nộ về tên Nghĩa giết người man rợ. Phẫn nộ, vì những hành vi của những kẻ đó trái với đạo đức cơ bản nhất của loài người, những hành vi mà chúng ta vẫn nghĩ không phải của con người. Đó là điều đáng mừng chứ, vì hầu hết chúng ta đều còn giữ trong mình cái thiên lương, biết căm ghét cái xấu và muốn loại bỏ cái xấu ra khỏi xã hội này; còn biết đau trước nỗi đau của đồng loại và căm phẫn khi đồng loại bị chà đạp. Tại sao không nhìn vào khoảng xanh mênh mông đó,mà chỉ nhìn vào một đốm đen?

Điều đáng sợ chỉ là nếu một ngày kia có tên Nghĩa thứ 2, thứ 3... xuất hiện, mà dư luận coi đó là "chuyện cũ rồi", "chuyện bình thường", không mảy may căm phẫn; nếu có một Hào Anh nữa trên đời... mà dư luận không còn sức để cảm thương. Nhưng chắc hẳn chồng tôi không tin điều đó, và tôi cũng vậy...

 
Những sự việc vừa xảy ra sẽ là tiếng chuông cảnh tỉnh, nhắc nhở mỗi chúng ta phải quan tâm nhiều hơn đến đồng loại, phải có ý thức nhiều hơn với cộng đồng, nhận ra cái ác, cái xấu không ở đâu xa nếu mỗi người không biết tự nghiêm khắc với bản thân, không biết nghĩ cho người khác. Nhờ truyền thông hiện đại hơn, chúng ta có dịp biết đến cái ác nhiều hơn, rõ ràng hơn, nhưng không phải để biết cho thỏa mãn hiếu kỳ, mà để lên án và bài trừ nó ra khỏi xã hội.

  

Đừng vì những chuyện xảy ra mà nghĩ rằng thời nay con người tàn bạo hơn thời trước. Chẳng phải chúng ta đang nói những kẻ tra tấn HàoAnh là “trung cổ”, là “phát xít” đó sao? Nhân loại đã đi qua đêm dài trung cổ, đã tiêu diệt chủ nghĩa phát xít, những hi sinh đó không nhỏ bé chút nào, và không khi nào lại là vô nghĩa.

 

Tôi tin ở con người. Con người đã tiến lên từ thời kì hoang sơ, đã tìm đến nhau vì tình yêu thay vì bản năng như loài vật, đã tìm đến miếng ăn vì cảm giác ăn ngon thay vì cơn thúc giục của dạ dày. Con người tiến dần lên xác lập cho mình hệ thống giá trị riêng, coi đó là chuẩn mực. Con người đối đãi với nhau bằng đạo đức, lễ nghĩa, bằng phép lịch sự, bằng ý thức cộng đồng. Không có gì tự nhiên sinh ra, tự nhiên mất đi, những quy chuẩn đạo đức cơ bản của con người lại càng không. Nó được chuẩn hóa bằng pháp luật, để đưa những kẻ tàn ác ra trước vành móng ngựa, và trước tòa án của lương tâm. Đó là điều tất yếu.

 

PhanThùy Như

(Tiêu đề bài báo do tòa soạn đặt)

* Bạn nghĩ sao về những hành vi tàn bạo bị phát giác gần đây? Có phải chăng, tình người trong xã hội hiện nay đang có những biểu hiện đáng báo động? Hãy gửi ý kiến của bạn qua ô thảo luận cuối bài, hoặc mail về [email protected]. Trân trọng!