(VTC News) - Chỉ trong thời gian ngắn (2005-2010), Vinashin đã huy động khối lượng vốn khổng lồ dưới nhiều hình thức nhưng đã tùy tiện, buông lỏng quản lý dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng, gây thất thoát lớn cho Nhà nước. Đó là một trong số nhiều nội dung có liên quan mà Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa có kết luận liên quan đến những sai phạm ở Vinashin
Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản truyền đạt ý kiến của Thủ tướng Chính phủ về kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật tại Tập đoàn Công nghiệp tàu thủy VN (Vinashin). Theo đó Thủ tướng đã đồng ý với kết luận của TTCP. Thủ tướng yêu cầu Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc điều hành Vinashin, các bộ, ban ngành liên quan theo đúng chức năng nhiệm vụ của mình tổ chức thực hiện nghiêm túc các kiến nghị của TTCP.
Trước đó, kết luận của TTCP chỉ rõ, chỉ trong thời gian từ cuối năm 2005 đến hết tháng 6/2010, Vinashin đã huy động một khối lượng vốn rất lớn từ các nguồn trong và ngoài nước dưới các hình thức vay của các tổ chức tín dụng, vay nguồn trái phiếu quốc tế của Chính phủ, phát hành trái phiếu doanh nghiệp và các hình thức khác lên đến 72 nghìn tỷ đồng. Quá trình huy động, quản lý và sử dụng vốn đều đã bị buông lỏng quản lý, tùy tiện và vi phạm quy định của pháp luật. Nhiều dự án mới chỉ là ý tưởng đầu tư, không tồn tại trên thực tế nhưng vẫn được đưa vào đề án xin vay vốn.
Theo kết luận thanh tra, các khoản vay gồm: 300 triệu USD trái phiếu quốc tế do Chính phủ phát hành; 600 triệu USD của 15 ngân hàng và 2 quỹ đầu tư nước ngoài, ...đến nhiều khoản vay trong nước đều có sai pham. TTCP cho rằng Vinashin sử dụng vốn vay tuỳ tiện, dàn trải (615 dự án) với tỷ lệ trên dưới 30% vốn cho vay so với nhu cầu vốn của dự án; không kiểm soát được vốn đối ứng, dẫn đến toàn bộ các dự án hiện vẫn dở dang, gây lãng phí lớn, nhiều trường hợp mất vốn với số lượng lớn.
| Những sai phạm của Vinashin là rất lớn |
Kết luận của TTCP cũng chỉ rõ: từ năm 2007 đến nay (thời điểm thanh tra - PV), Vinashin đã không đủ năng lực về cơ sở vật chất kỹ thuật, trình độ tay nghề, trình độ quản lý và tiềm lực tài chính để thực hiện các hợp đồng đã giao kết với khách hàng. Nhiều hợp đồng đóng tàu đã bị huỷ bỏ không phải do tác động của cuộc khủng hoảng kinh tế (thậm chí khách hàng đã nhân nhượng, chia sẻ với Vinashin) nhưng Vinashin là bên vi phạm giao kết hợp đồng với khách hàng trong và ngoài nước dẫn tới huỷ quá nhiều hợp đồng. Vinashin đã ký 85 hợp đồng (giá trị 58.224 tỷ đồng) nhưng mới chỉ hoàn thành được 15 hợp đồng, đạt tỷ lệ khoảng 12%; 47% số hợp đồng đã bị huỷ và dự kiến huỷ. TTCP cho rằng chỉ tính riêng tiền phạt, tiền lãi phải trả do huỷ hợp đồng đã lên đến trên 1.000 tỷ đồng.
Cũng theo kết luận thanh tra, từ năm 2006 đến năm 2009, Vinashin đã quyết định mua 25 tàu cũ đã qua sử dụng với số tiền lên đến trên 8.000 tỉ đồng. Theo TTCP, việc này vi phạm quyết định của Thủ tướng, gây lãng phí, thiệt hại nghiêm trọng trong đầu tư. Chỉ tính riêng việc mua tàu Hoa Sen - một con tàu mà tập đoàn từng quảng cáo rầm rộ là tàu “5 sao” - đã gây thiệt hại trên 550 tỉ đồng.
Bên cạnh đó, TTCP xác định nếu loại trừ công nợ nội bộ theo kết quả đối chiếu, xác nhận của tập đoàn thì giá trị nguồn vốn, tài sản của Vinashin là 92.575,15 tỷ đồng; nợ phải trả là 96.706,43 tỷ đồng (lớn hơn báo cáo của Vinashin trên 11 ngàn tỷ và cao hơn số nợ đã qua kiểm toán là 71 tỷ đồng). Tuy nhiên, TTCP cũng xác định nếu ghi nhận kết quả đối chiếu nợ nội bộ của tập đoàn, từ đó loại trừ đi 9.961 tỷ đồng, thì số nợ phải trả là 86.745,43 tỷ đồng.
Kết quả kiểm toán năm 2009 cũng cho thấy Vinashin lỗ 1.682,5 tỷ đồng nhưng con số lỗ thực chất mà TTCP đưa ra lên tới 4.985,16 tỷ đồng (tăng thêm 3.302,66 tỷ đồng so với báo cáo của kiểm toán)…. Đến hết năm 2009, Vinashin đã không bảo toàn được vốn Nhà nước giao, để thâm hụt gần 5.000 tỷ đồng vốn điều lệ nhà nước cấp.
Ngoài ra, TTCP cũng chỉ rõ ông Phạm Thanh Bình (nguyên chủ tịch HĐQT, hiện là bị can trong vụ án “cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Vinashin) có sai phạm trong việc thực hiện dự án mua tàu Hoa Sen, xây dựng Nhà máy nhiệt điện Sông Hồng; sử dụng nguồn vốn vay trái phiếu quốc tế của Chính phủ mua lại nợ từ Ngân hàng BIDV mà nhiều khoản là nợ xấu; chuyển nhượng cổ phần Ngân hàng Nhà Hà Nội; đầu tư mua cổ phần của Công ty CP đầu tư và vận tải dầu khí Vinashin, cổ phần của Tập đoàn Bảo Việt (hơn 1.000 tỉ đồng); việc đầu tư và thiệt hại nghiêm trọng tại dự án Nhà máy đóng tàu Dung Quất giai đoạn 1...
TTCP nhận định tình hình tài chính của Vinashin mất cân đối nghiêm trọng, nếu không có hỗ trợ của Chính phủ thì tất yếu phải tuyên bố phá sản, hậu quả nặng nề trên nhiều phương diện.
Phan Mạnh
Bình luận