Những đặc quyền của thiết bị đọc sách điện tử
Khái niệm đọc sách trên e-reader cũng dần trở nên phổ biến hơn trong thời đại công nghệ số phát triển như hiện nay. Khi đã sở hữu một thiết bị đọc sách chuyên dụng, người sử dụng chỉ cần thực hiện qua vài động tác đơn giản, như kết nối internet, tìm kiếm tựa sách và tải về, là lập tức có thể đọc ngay mà không còn mất thời gian tìm mua những quyển sách thật.
Cũng như đầu phát nội dung HD chuyên dụng (HDplayer) dành cho tín đồ phim ảnh, người sử dụng dễ dàng lưu trữ hàng trăm nghìn quyển sách (hoặc tính theo files) trên e-reader với khoảng dung lượng 300 kb cho 1 file nội dung, thường là 1 tập sách. Sẽ không còn lỉnh kỉnh những quyển sách dầy cộp, hay mất công bảo quản những tựa sách quý, người dùng có thể đọc mọi lúc mọi nơi, mọi thể loại sách yêu thích tại bất cứ thời điểm nào.
Ưu điểm lớn nhất khiến các thiết bị e-reader không hề lép vế so với máy tính bảng, hay các thiết bị giải trí cầm tay có thể đọc sách (Portable Media Player) đó chính là khả năng hiển thị. Đa phần các e-reader có mặt trên thị trường hiện nay đều đã sử dụng công nghệ hiển thị e-ink thay thế cho công nghệ màn hình LCD thế hệ cũ.
Theo lý thuyết, công nghệ e-ink (viết tắt của cụm từ electrophoretic ink) dựa trên hàng triệu hạt siêu nhỏ được gọi là microcapsule, mang điện tích dương hoặc âm. Với các hạt này, người dùng sẽ thấy văn bản và hình ảnh hiển thị dưới hình thức đen trắng trên một phiến nền không có đèn chiếu sáng phía dưới. Điều này giúp người sử dụng có cảm giác như đang được đọc trực tiếp nội dung trên “giấy trắng mực đen” và giúp hạn chế hiện tượng nhức mỏi mắt như đối với màn LCD. Đây cũng là lý do chính mà những người yêu sách thực sự chọn mua e-reader. Loại màn hình này tiêu hao rất ít điện năng, gần như chỉ sử dụng năng lượng để lật trang hoặc khi sử dụng phím bấm. Do vậy các e-reader thường có thời gian sử dụng khá dài, một lần nạp pin có thể dùng được cả tuần, hoặc để ở chế độ chờ thì nhiều tuần.
Hạn chế của e-ink chính là khó đọc được nội dung trong ánh sáng yếu, và muốn sử dụng vào ban đêm thì phải bật đèn ngoài.
Không chỉ giới hạn ở tính năng đọc sách đơn thuần, những chiếc e-reader còn cung cấp thêm 1 vài chức năng nhỏ khác như duyệt web, nghe nhạc… Ngoài ra, do chỉ tập trung vào tính năng đọc sách, ít chức năng phụ nên các mẫu e-reader có trên thị trường khá dễ dùng và giá cũng “vừa tầm tay” đối với một thiết bị công nghệ mới.
Sôi động thị trườnge-reader tại Việt Nam
Dạo qua một vòng thị trường trong nước hiện nay, dễ nhận thấy mặt hàng e-book, e-reader đang được nhắc đến khá nhiều. Không chỉ giới hạn ở các nhóm người yêu thích sách, e-book, e-reader còn mở rộng tới các diễn đàn số như một món đồ thời trang Hi-tech mà dân trong giới cần phải nắm bắt.
Điển hình như diễn đàn về công nghệ số 1 Việt Nam năm 2010 – Tinh Tế (www.tinhte.vn) – có hẳn một mục riêng để trao đổi những kinh nghiệm chọn mua, những thủ thuật sử dụng. Các website về sách điện tử cũng nhanh chóng hình thành, như www.kindlevn.com, www.facebook.com/kindleviet... tạo nhiều sân chơi cho người sử dụng giao lưu và học hỏi.
Trên nhiều website mua bán trực tuyến, các topic mua bán, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm sử dụng thiết bị đọc sách cũng khá “xôm”. Anh Cao Đức Minh, du học sinh Nhật Bản cho biết: “Mặc dù tôi đã có iPad nhưng vừa qua tôi cũng mua thêm một chiếc Noble Nook chuyên đọc sách với khả năng kết nối với kho sách Nookbook Store. Theo tôi, cảm giác đọc sách trên thiết bị chuyên dụng hay hơn nhiều so với máy tính bảng, đặc biệt là ánh sáng dễ chịu không gây chói mắt”.
Bên cạnh đó, nhiều nhà xuất bản cũng không ngại vấn đề “ liệu sách điện tử sẽ giết chết sách in?” mà trực tiếp cung cấp những e-book có bản quyền hoàn toàn. Gần đây nhất là dự án mạng xã hội Reader.vn với đối tác Alphabook, một đơn vị sở hữu đầu sách lớn ở Việt Nam. Số lượng bán thử nghiệm sẽ vào khoảng 200 cuốn sách tiếng Việt, trong tương lai cũng sẽ thêm một số đối tác khác cũng tham gia vào hệ thống bán Ebook của mạng xã hội này.
Cuối tháng 4 vừa qua, hệ thống phân phối sách điện tử toàn cầu Alezaa đã chính thức có mặt tại Việt Nam. Đây sẽ được coi là nhà sách điện tử đầu tiên ở Việt Nam có chức năng số hóa các tác phẩm văn học. Sách điện tử trong Alezaa mang đầy đủ đặc điểm tiện ích mà sách giấy khó có thể đáp ứng được: tự động dàn trang, đọc được trên nhiều thiết bị điện tử thông dụng (PC, laptop, các thiết bị cầm tay, smart phone…), tích hợp trên nhiều hệ điều hành: Window, Mac, Linux, iOs…
Nhiều chương trình khuyến mãi nhanh chóng triển khai nhằm kích cầu. Khi mua thiết bị đọc sách điện tử Kindle tại Nhà sách Phương Nam bạn sẽ được mua với giá ưu đãi (theo từng sản phẩm) và nhận ngay quà tặng khá hấp dẫn là 100 tựa Ebook có bản quyền trị giá 4 triệu đồng. Hoặc 1 số cá nhân bán hàng đơn lẻ thường giảm trực tiếp vào giá thành sản phẩm khi mua lần sau. Số ít khác lại tặng kèm phụ kiện giá trị…
Song song với tình trạng sôi động ở thị trường nội dung e-book, thị trường thiết bị đọc e-reader cũng có sự phát triển đầy hứng khởi.
Tuy chưa có bất kỳ hãng hay nhà phân phối chính thức nào nhưng người tiêu dùng có thể dễ dàng tìm mua e-reader tại các cửa hàng, các diễn đàn công nghệ số. Chủ yếu đều xuất hiện dưới dạng hàng hóa xách tay, các e-reader có mặt trong nước khá đa dạng về kiểu dáng, tính năng lẫn giá thành.
Hiện nay, giá của các loại e-reader thông thường dao động từ khoảng 100 đến trên 300 USD. Nếu chịu khó đặt mua máy đã qua sử dụng từ các website bán lẻ ở nước ngoài thì có thể mua được máy gần như mới hoàn toàn với giá thấp hơn đáng kể. Bên cạnh các loại e-reader tên tuổi, trên thị trường cũng xuất hiện khá nhiều các loại máy đọc sách có giá dưới 100 USD.
Theo bà Đào Lan Hương, Phó Tổng giám đốc phụ trách Marketing liên doanh Chợ Điện tử - eBay.vn thì: “Từ khi eBay.vn chấp nhận nhập hộ hàng từ Amazon, lượng thiết bị Kindle được đặt mua khá lớn. Lý do chính khách hàng chọn mua từ Amazon là vì hàng chính hãng, độ tin cậy cao”.
Chọn mua E-Reader phù hợp
Thực tế, thị trường eBook Reader hiện tại rất phong phú với nhiều lựa chọn khác nhau cả về hình thức, kiểu dáng tới tính năng. Hầu hết các máy đều có kích thước như một trang sách với màn hình e-Ink – xuất xứ từ một công ty tại Cambridge Massachusetts. Vấn đề là bạn sẽ chọn Kindle vốn rất thông dụng hay những lựa chọn từ những thương hiệu khác? Bản thân những nhà sản xuất máy tính như Asus, Apple cũng giới thiệu nhiều mẫu sách điện tử. Nhiều tin đồn cho biết Apple đang dự định ra mắt mẫu iPad 7” chuyên dành cho việc đọc sách điện tử. Dưới đây là những điều bạn cần xem xét khi chọn lựa thiết bị đặc biệt này.
Wi-fi hay USB?
Nhiều mẫu máy đọc sách điện tử chỉ hỗ trợ những mạng không dây băng thông rộng nhất định. Điển hình như Kindle sử dụng EVDO của Sprint tại Mỹ. Do đó nếu bạn mang chúng về Việt Nam, cách duy nhất bạn có thể đưa sách vào máy là qua kết nối USB. Điều này rõ ràng không tiện dụng bằng việc mua sách trực tiếp qua giao tiếp không dây ở mọi nơi, mọi lúc – hoàn toàn độc lập với máy tính.
Những người mua hàng quốc tế có thể sẽ không đủ điều kiện mua những chiếc máy như Kindle DX của Amazon trừ khi họ có địa chỉ cố định tại Mỹ. Ngay cả khi bạn có người thân mua hộ từ Mỹ về, bạn cũng chẳng dùng được với mạng dữ liệu nào khác và buộc phải copy dữ liệu vào máy qua USB. Trong trường hợp này, nhiều khả năng việc mua một mẫu máy rẻ hơn chỉ sử dụng USB ví dụ như Sony Reader lại hợp lý. Thực tế, không ít những mẫu máy đọc sách điện tử được bán chuyên cho từng quốc gia. Điển hình như BeBook chủ yếu chỉ có mặt ở châu Âu trong khi Flepia của Fujitsu lại chỉ dành cho thị trường Nhật.
Các định dạng
Hầu hết các loại máy đọc eBook đều hỗ trợ những định dạng thông dụng gồm HTML, TXT, MP3, JPG… Cuộc chiến định dạng trong thế giới eBook chủ yếu xảy ra giữa .azw của Amazon và định dạng mở ePub. Trong khi Kindle không hỗ trợ ePub thì hầu như toàn bộ các loại khác lại ưu ái chuẩn này.
Thực tế điều này ảnh hưởng rất lớn tới người dùng. Vô số các nhà xuất bản sách điện tử sử dụng ePub – kể cả kho sách của Google. Với ưu thế “mở”, ePub cho phép các nhà xuất bản tạo ra những sản phẩm tốt hơn là .azw của Amazon. Bên cạnh đó, ePub cũng không bị khóa bởi DRM phiền toái. Vậy bạn sẽ muốn ở bên nào của chiến tuyến? Với Kindle, bạn sẽ có được sự hỗ trợ tốt và kho sách (hợp pháp) lớn với đủ tựa hấp dẫn của Amazon trong khi các dòng sản phẩm khác sẽ tạo ra sự thoải mái trong khi sử dụng. Bản thân chiếc iPad mới của Apple cũng sử dụng ePub như chuẩn chính thức cho kho sách iBook của mình. Dĩ nhiên, các nội dung cá nhân đều có thể được truyền tải lên bất cứ thiết bị nào thông qua các định dạng HTML, JPG hay TXT.
Không chỉ là đọc sách
Ngoài việc đọc sách, bạn còn muốn dùng máy của mình cho việc gì? Nếu sách là yêu cầu duy nhất, những mẫu máy giá rẻ sẽ hỗ trợ tốt nhu cầu này nhưng thường chúng sẽ không làm thêm điều gì đặc biệt. Nếu bạn muốn đọc blog cá nhân hoặc xem các tạp chí trực tuyến, bạn sẽ cần những thiết bị như Kindle. Lý do là vì Amazon cho phép người dùng sử dụng blog trên dòng máy này. Ngoài ra, với kết nối Wi-Fi, máy cũng cho phép người dùng lướt web khá tốt. Bạn cũng có thể chọn các dòng máy với Linux bởi chỉ vài thủ thuật ‘hack’ có thể cho phép bạn chạy nhiều ứng dụng rất tiện lợi.
Khả năng chơi nhạc
Khả năng chơi nhạc MP3 thường là một tính năng xa xỉ trên các mẫu máy đọc sách điện tử trước kia. Tuy nhiên, tính năng này lại làm tăng giá trị của một chiếc e-reader, do các sách nói (audio book) nay không còn quá hiếm. Bên cạnh các thiết bị cao cấp như iPad và Nook Color, những chiếc e-reader của Sony và Amazon cũng đã hỗ trợ chơi nhạc và sách nói.
Đánh dấu và ghi chú
Đánh dấu và viết ghi chú là tính năng rất hữu ích. Trong các tính năng hỗ trợ học tập và công việc của e-reader thì khả năng tô đậm (highlight), lưu và đánh dấu các đoạn văn bản là cực kỳ hữu dụng. Xu hướng chèn các dòng ghi chú lên lề của các tài liệu tham khảo cũng giống như cách mà các “con mọt sách” thường làm với cuốn sách giấy của họ đã trở nên phổ biến, do vậy, nếu mục tiêu của bạn là đọc kỹ càng và cẩn thận, hãy chú ý nhiều hơn đến tính năng này.
Một số thiết bị đọc sách phổ biến hiện nay
Amazon Kindle
Không đắt đỏ như những phiên bản đời đầu, mẫu Amazon Kindle thế hệ mới nhất có giao diện thân thiện hơn với người dùng, kết nối mạnh mẽ hơn cùng hàng loạt tùy chọn và tính năng được cải. Phiên bản mới nhất, Kindle 3, hỗ trợ các định dạng: TXT, AZW, PDF, HTML, PRC. Tính năng đặc biệt: Amazon cung cấp dịch vụ chuyển đổi miễn phí các trang HTML sang file Word và các định dạng được hỗ trợ trên Kindle. Giá trên Amazon: 139 USD cho mẫu Wi-Fi, 189 USD cho mẫu Wi-Fi và 3G. Thời lượng pin cũng đã được cải tiến đáng kể cùng Kindle 3. Nếu tắt sóng không dây, Kindle có thể duy trì thời gian sử dụng trong vòng 1 tháng, thời lượng giảm xuống 10 ngày nếu bật hệ thống kết nối Wi-Fi, 3G. (Lưu ý là Kindle chỉ dùng sóng 3G của nhà mạng AT&T và do khác tần số nên hiện tại không có cách nào dùng tính năng này ở Việt Nam.
Barnes & Noble Nook
Dù giao diện Android nhận được nhiều lời khen chê khác nhau, song với một màn hình cảm ứng màu, cửa hàng sách điện tử quy mô lớn, thiết bị này cũng tạo được ưu thế cạnh tranh không nhỏ so với các đối thủ khác. Kho sách trực tuyến: Nookbook Store. Phiên bản mới nhất: Nook Color. Định dạng hỗ trợ: PDB, ePUB, PDF. Tính năng đặc biệt: kết nối với ko sách B&N. Giá tham khảo: 249 USD.
Sony Reade
Không phải mọi lời nhận xét về các mẫu e-reader của Sony đều tích cực, nhưng những thiết bị này vẫn có chỗ đứng riêng trong lòng người dùng với sự tin tưởng tương đối. Khung máy kim loại vững chãi cùng màn hình E-ink sáng rõ, có khả năng hiển thị tốt khi sử dụng ở ngoài trời là những điểm đáng khen ngợi ở một số model mới. Cửa hàng sách trực tuyến: Sony Reader Store. Phiên bản nổi bật: Sony Reader: Daily Edition. Định dạng hỗ trợ: TXT, PDF, ePUB. BbeB Book, RTF, DOC. Tính năng đặc biệt: Cho phép người dùng mượn sách để xem trước khi mua. Giá tham khảo: 260 USD. Điểm đáng tiếc là Sony Reader không hỗ trợ Unicode, nên để đọc được tiếng Việt thì bạn phải chèn thêm font. Một số người dùng Việt Nam đã hack máy để đưa bộ font Unicode vào.
Apple iPad
Tất nhiên, iPad không phải là một thiết bị đọc sách điện tử chuyên dụng, nhưng thực tế là nhiều người dùng thích đọc sách điện tử trên iPad. Trải nghiệm tuyệt vời trên màn hình cảm ứng đa chạm của iPad mang đến cho người dùng những phút giây đọc sách thực sự thú vị. Cửa hàng sách trực tuyến: iBooks. Phiên bản nổi bật: iPad 2,3G (32GB). Định dạng hỗ trợ: ePUB, PDF. Giá tham khảo: 700 USD.
Diệu Linh
Bình luận