Buzkashi có lịch sử hơn 800 năm, khởi nguồn từ thời quân Mông Cổ do Thành Cát Tư Hãn chỉ huy, xâm lược Afghanistan và các nước Trung Á khác
Đi đến đâu quân xâm lược cũng giết người, cướp của, bắt gia súc, vơ vét mọi sản vật
Dân Afghanistan quyết định tập hợp lại thành những nhóm lớn, dùng ngựa và sức mạnh cơ bắp để đoạt lại sản vật từ tay quân xâm lược
Và đó là nền tảng khởi phát của Buzkashi, mà ngày nay nó đã trở thành một môn thể thao ở Afghanistan
Nó cũng trở nên phổ biến trong nhiều nước thuộc khu vực Trung Á.
Người chơi cưỡi ngựa vượt qua các đối thủ để giành lấy xác con dê đã bị chặt đầu
Sau đó tìm cách ném cái xác ấy vào 'vòng công lý' - một vòng tròn được vẽ trên đất xoay quanh một cái trục gỗ, như khung thành trong môn bóng đá
Chơi Buzkashi luôn đòi hỏi người chơi phải có sức dẻo dai và kỹ thuật tốt
Một trận buzkashi thường có khoảng 80 thành viên tham gia, kéo dài 4 tiếng. Vì đông, nên việc va chạm trong thi đấu là điều khó tránh khỏi
Chấn thương, đổ máu là điều thường thấy trong mỗi trận Buzkashi. Vì thế, nó được xếp vào một trong những trò chơi nguy hiểm nhất thế giới
Syed Rizvi, người phát ngôn của Hiệp hội Bảo vệ động vật từng khẳng định: 'Nước Anh đã cấm môn săn cáo, Tây Ban Nha dự định dừng các trận đấu bò. Điểm nổi bật của những trò chơi này chỉ là sự tàn ác và nhẫn tâm chứ không hề cần có sự khéo léo hay kỹ
Tuy nhiên, ông Mirwais Utikhil, Phó chủ tịch Liên đoàn Buzkashi Afghanistan lại cho rằng, chẳng thấy có gì là sai trái khi quất roi vào mông ngựa bắt nó chạy...
... hay đùa giỡn với xác con dê.
'Chúng tôi yêu ngựa không chỉ vì nó dùng để chơi Buzkashi, mà còn vì nó là phương tiện giúp chúng tôi chống lại những kẻ xâm lược' - ông Utikhil nói.
Sau khi quân đội Mỹ thay thế Taliban vào năm 2001, chính quyền mới của Afghanistan tuyên bố Buzkashi là môn thể thao truyền thống quốc gia, đồng thời công khai tổ chức các trận đấu.
Trên thực tế, môn thể thao này đã dần trở thành công cụ cá cược, tiêu khiển của giới chức quân sự dựa trên mồ hôi và tính mạng người dân.
Ở quốc gia nghèo khổ như Afghanistan, với thu nhập bình quân không tới 2USD/ngày thì số tiền hàng ngàn USD thu được từ thi đấu Buzkashi quả là hấp dẫn.
Jahaan Geer, nhà vô địch buzkashi 33 tuổi, chia sẻ: 'Nhờ luyện buzkashi trên lưng ngựa mà bây giờ tôi lái Lexus thành thạo'. Geer từng chơi cho Abdul Rashid Dostum, một trong những tư lệnh tàn bạo nhất trong thời kỳ nội chiến những năm 1990.
Jabar, 65 tuổi, làm công việc quét dọn đã hơn 20 năm tại khán đài Mazar-e-Sharif, một trong những sân chơi Buzkashi nổi tiếng, cay đắng nói: 'Cách đây 20 năm, người ta chơi vì niềm đam mê. Còn bây giờ họ chơi chỉ để kiếm. Buzkashi trở thành công cụ l
Liên đoàn Thể thao Afghanistan muốn buzkashi được toàn cầu hóa và đưa vào danh mục thi đấu tại các kỳ Olympic. Nhưng tham vọng này đang vấp phải sự phản đối từ các tổ chức bảo vệ quyền động vật.
Whitney Azoy, tác giả quyển Buzkashi: Game and Power in Afghanistan (Buzkashi: Trò chơi và sức mạnh của Afghanistan), từng viết...
'Muốn hiểu tính cách người Afghanistan, tốt nhất là xem Buzkashi...
Trò chơi này tượng trưng cho sự đấu tranh kịch liệt vì đam mê quyền lực, nhưng quyền lực thực chất lại là thứ mà không ai có thể sở hữu mãi mãi'.
Đó cũng chính là lý do buzkashi tồn tại và phát triển, dù cho Afghanistan vẫn chìm ngập trong khói lửa chiến tranh.
Bình luận