(VTC News) - Cả khu vực rộng lớn ngay bên con sông Kinh Thầy, vượt qua Quốc lộ 5 đến hết cánh đồng mênh mông của làng An Thái là một nghĩa địa khổng lồ, có hàng trăm gò đống cao vượt ngọn tre.
Dò hỏi hàng chục người lớn tuổi ở quanh làng An Thái, song chẳng ai hiểu mộ Hán là gì, thậm chí họ còn ngạc nhiên khi tôi cung cấp thông tin cho họ rằng, trong lòng những gò đất đó có thể có những ngôi mộ cổ khổng lồ. Hỏi chính quyền thị trấn Phú Thái thì các cán bộ ở đây cũng ngạc nhiên không kém người dân.
Đang lúc không biết bấu víu vào đâu để khai thác thông tin, tôi đành giương máy ảnh hí hoáy chụp các góc độ những đống đất. Giữa trưa nắng chang chang, xuất hiện một người trung niên vác cuốc đi dọc bờ mương, cạnh đống đất tôi đang chụp ảnh. Tôi ngỏ ý hỏi: “Bác có biết dưới gò đất này là cái gì không?”. Thật bất ngờ, bác nông dân kia bảo: “Tôi lạ gì cái đống đất ấy. Bên trong có mộ Tàu đấy. Cánh đồng làng An Thái vốn là một nghĩa địa mộ Tàu lớn lắm. Ngôi mộ nào cũng to như cái lò gạch ở dưới lòng đất”.
Bác nông dân đó là ông Đặng Văn Dũng, nhà ở rìa làng An Thái, trông ra cánh đồng, nơi có khu nghĩa địa cổ khổng lồ. Ông Dũng dẫn tôi về nhà tránh cái nắng gay gắt buổi trưa, rồi kể khá chi tiết về khu mộ này, như thể, ông là một nhà khảo cổ, từng khai quật rất nhiều “mộ Tàu”.
Ông Dũng sinh ra ở làng An Thái. Xưa kia, vùng đất này cực kỳ hoang vu. Người Pháp xây dựng đường sắt Hà Nội - Hải Phòng qua làng An Thái, rồi đặt một ga tàu ở đây, nên mới trở nên sầm uất và thành thị trấn như ngày nay. Bố mẹ ông là người gốc Hà Nam, di cư về đây sinh cơ lập nghiệp. Thuở nhỏ, những người lớn tuổi trong làng thường kể rất nhiều chuyện huyền bí, ma mãnh về những ngôi “mộ Tàu” kỳ lạ.
Những câu chuyện truyền miệng kể rằng, từ nhiều thế kỷ trước, chiến tranh loạn lạc liên miên, quan lại, người giàu Trung Quốc muốn mồ yên mả đẹp, đã sang tận vùng đất xa xôi phía Nam để chôn cất, lập mộ, giấu vàng bạc, châu báu và các thứ của cải khác. Để bọn trộm không phát hiện ra nơi chôn thi hài và giấu của quý, những người giàu có, quan lại đã sai người lập hàng trăm ngôi mộ khổng lồ rải rác khắp vùng. Những ngô mộ như những địa đạo, ma trận, khiến bọn trộm lạc vào không tìm được đường ra, rồi chết rũ xương. Thế là, những ngôi mộ giả đó biến luôn thành mồ thật chôn bọn trộm…
Còn rất nhiều những truyền thuyết hư hư thực thực khác nữa, đặc biệt là những câu chuyện về những người lạ từ phương Bắc tìm sang, mang theo bản đồ cổ, rồi giữa đêm thắp đèn đào bới trên những gò đống để tìm kho báu… Qua những câu chuyện hư cấu đó, có thể nhận ra những chi tiết thể hiện rằng dưới những đống đất là những ngôi mộ gạch thời Hán.
Ông Đặng Văn Dũng dẫn tôi sang phía bên kia Quốc lộ 5, qua trạm soát vé cầu An Thái, rồi đi dọc triền đê bên này con sông Kinh Thầy. Ông Dũng kể rằng, trước kia, cả khu vực rộng lớn ngay bên con sông Kinh Thầy, vượt qua Quốc lộ 5 đến hết cánh đồng mênh mông của làng An Thái là một nghĩa địa khổng lồ, có hàng trăm gò đống cao vượt ngọn tre. Thời kháng chiến chống Pháp, rồi chống Mỹ phá hoại, bộ đội, dân quân du kích vẫn tập trận trên những gò đống, lập các tấm bia tập bắn trên gò, rồi đưa cả pháo lên nóc những ngôi mộ để bắn máy bay của địch, làm điểm cao để quan sát trận địa.
Tuy nhiên, khoảng 30 năm trở lại đây, dân cư khu vực làng An Thái trở nên đông đúc, hàng loạt gò đống bị san phẳng. Có tới cả chục gò đất bị ủi bằng để mở đường sang huyện Kinh Môn, làm đường dẫn lên cầu An Thái. Đặc biệt, khi nhà máy đóng tàu, nhà máy giấy, nhà máy gạch, nhà máy gỗ và hàng loạt nhà máy dệt, may lớn mọc lên, toàn bộ khu nghĩa địa lọt giữa Quốc lộ 5 và sông Kinh Thầy đã biến mất hoàn toàn.
Những ngôi mộ bị phá gần đây nhất vào những năm 2003 và 2004, khi xây dựng nhà máy gạch Tuy-nen. Theo ông Dũng, nhà máy gạch này đã làm đường trèo qua một gò đống mà người dân An Thái vẫn thường gọi là Đống Hang. Đây là gò đất lớn nhất trong số cả trăm gò mộ quanh làng An Thái. Gò rộng chừng 3 ngàn mét vuông, cao bằng ngôi nhà 3 tầng. Khi xe ủi húc gò để mở đường qua, đã lộ ra những vòm cuốn xây bằng loại gạch lạ, mỏng và to bản. Khi ngôi mộ cổ khổng lồ bị phá, không thấy có cơ quan chức năng, nhà khoa học nào vào cuộc. Toàn bộ ngôi mộ đã bị phá, gạch đất được máy ủi san làm con đường dẫn vào nhà máy gạch này.
Cũng trong thời điểm phá Đống Hang, một doanh nghiệp cũng phá Đống Lậy, cũng là một đống rất lớn, cách Đống Hang chừng vài chục mét. Người ta phá ngôi mộ khổng lồ này để làm đường dẫn lên cầu An Thái.
Cũng trong năm 2004, ở phía Bắc con đường dẫn lên cầu An Thái, người ta phá Đống Bờ Chở. Khi đống đất này bị máy ủi xới lên, lộ ra hàng chục vạn viên gạch lạ mắt. Người dân An Thái tưởng rằng đây là kho gạch cổ xưa, nên ùn ùn kéo xe ba gác ra chở gạch về lát đường, lát sân, thậm chí xây chuồng lợn, nhà vệ sinh, tường rào.
Để chứng minh thông tin này là thật, ông Dũng dẫn tôi đi dọc làng An Thái, tìm vào những gia đình từng lấy gạch ở ngôi mộ cổ khổng lồ dưới Đống Bờ Chở. Quả thực, loại gạch hình múi bưởi, to bản, mỏng, có hình khắc, vương vãi khắp nơi. Từ bờ cống, tường, lát ngõ… đều thấy xuất hiện loại gạch này. Riêng nhà ông Thẩm (làng An Thái), loại gạch này được lát từ ngõ vào đến sân, rồi tường bao dài dằng dặc quanh nhà ông cũng được xây từ loại gạch lấy từ ngôi mộ Hán cổ, mà ông tưởng là lấy từ một… kho gạch dưới lòng đất.
Còn tiếp…
Phạm Ngọc Dương
Trong những ngày lang thang ở huyện Kim Thành để tìm hiểu về ngôi mộ Hán khổng lồ, lớn nhất Việt Nam, đã bị tàn phá ở xã Liên Hòa (Kim Thành, Hải Dương), tôi đã được nghe người dân ở đây kể về một nghĩa địa mộ Hán rất lớn, với hàng loạt ngôi mộ như những quả đồi giữa cánh đồng. Người dân nơi đây còn đồn rằng, trong những ngôi mộ cổ đó có cả kho báu. Không biết lời đồn có xác thực không, nhưng tôi đã tìm đến cánh đồng làng An Thái (thị trấn Phú Thái, Kim Thành, Hải Dương).
An Thái là ngôi làng nhỏ, một mặt giáp Quốc lộ 5, một mặt giáp cánh đồng. Cánh đồng An Thái được bao bọc bởi sông Kinh Thầy và sông Kim Anh. Đứng bên làng An Thái, nhìn ra cánh đồng, quả thực, thấy cả chục đống đất nhấp nhô, trồi lên khỏi mặt ruộng. Nhớ lời ông Tăng Bá Hoành: “Khắp vùng Hải Dương, chỗ nào có đống đất trồi lên giữa cánh đồng, thì dứt khoát dưới đống đất đó là mộ gạch hoặc mộ gỗ hình cũi, hai loại mộ phổ biến thời Hán”. Tuy nhiên, tôi không phải nhà khoa học, lại cũng chẳng thể mang cuốc xẻng ra những đống đất đó mà đào bới, nên không thể khẳng định liệu dưới những đống đất đó có mộ cổ hay không.
 |
| Mộ Hán gồm những vòm cuốn xây bằng gạch dưới lòng đất. Ảnh: Phạm Ngọc Dương. |
Dò hỏi hàng chục người lớn tuổi ở quanh làng An Thái, song chẳng ai hiểu mộ Hán là gì, thậm chí họ còn ngạc nhiên khi tôi cung cấp thông tin cho họ rằng, trong lòng những gò đất đó có thể có những ngôi mộ cổ khổng lồ. Hỏi chính quyền thị trấn Phú Thái thì các cán bộ ở đây cũng ngạc nhiên không kém người dân.
Đang lúc không biết bấu víu vào đâu để khai thác thông tin, tôi đành giương máy ảnh hí hoáy chụp các góc độ những đống đất. Giữa trưa nắng chang chang, xuất hiện một người trung niên vác cuốc đi dọc bờ mương, cạnh đống đất tôi đang chụp ảnh. Tôi ngỏ ý hỏi: “Bác có biết dưới gò đất này là cái gì không?”. Thật bất ngờ, bác nông dân kia bảo: “Tôi lạ gì cái đống đất ấy. Bên trong có mộ Tàu đấy. Cánh đồng làng An Thái vốn là một nghĩa địa mộ Tàu lớn lắm. Ngôi mộ nào cũng to như cái lò gạch ở dưới lòng đất”.
Bác nông dân đó là ông Đặng Văn Dũng, nhà ở rìa làng An Thái, trông ra cánh đồng, nơi có khu nghĩa địa cổ khổng lồ. Ông Dũng dẫn tôi về nhà tránh cái nắng gay gắt buổi trưa, rồi kể khá chi tiết về khu mộ này, như thể, ông là một nhà khảo cổ, từng khai quật rất nhiều “mộ Tàu”.
 |
| Những viên gạch thời Bắc thuộc được tìm thấy rất nhiều ở cánh đồng An Thái. Ảnh: Phạm Ngọc Dương. |
Ông Dũng sinh ra ở làng An Thái. Xưa kia, vùng đất này cực kỳ hoang vu. Người Pháp xây dựng đường sắt Hà Nội - Hải Phòng qua làng An Thái, rồi đặt một ga tàu ở đây, nên mới trở nên sầm uất và thành thị trấn như ngày nay. Bố mẹ ông là người gốc Hà Nam, di cư về đây sinh cơ lập nghiệp. Thuở nhỏ, những người lớn tuổi trong làng thường kể rất nhiều chuyện huyền bí, ma mãnh về những ngôi “mộ Tàu” kỳ lạ.
Những câu chuyện truyền miệng kể rằng, từ nhiều thế kỷ trước, chiến tranh loạn lạc liên miên, quan lại, người giàu Trung Quốc muốn mồ yên mả đẹp, đã sang tận vùng đất xa xôi phía Nam để chôn cất, lập mộ, giấu vàng bạc, châu báu và các thứ của cải khác. Để bọn trộm không phát hiện ra nơi chôn thi hài và giấu của quý, những người giàu có, quan lại đã sai người lập hàng trăm ngôi mộ khổng lồ rải rác khắp vùng. Những ngô mộ như những địa đạo, ma trận, khiến bọn trộm lạc vào không tìm được đường ra, rồi chết rũ xương. Thế là, những ngôi mộ giả đó biến luôn thành mồ thật chôn bọn trộm…
Còn rất nhiều những truyền thuyết hư hư thực thực khác nữa, đặc biệt là những câu chuyện về những người lạ từ phương Bắc tìm sang, mang theo bản đồ cổ, rồi giữa đêm thắp đèn đào bới trên những gò đống để tìm kho báu… Qua những câu chuyện hư cấu đó, có thể nhận ra những chi tiết thể hiện rằng dưới những đống đất là những ngôi mộ gạch thời Hán.
 |
| Những ngôi mộ như những quả đồi nho nhỏ trồi lên giữa cánh đồng. Ảnh: Phạm Ngọc Dương. |
 |
| Ông Đặng Văn Dũng đứng trên một ngôi mộ Hán cổ khổng lồ. Ảnh: Phạm Ngọc Dương. |
Ông Đặng Văn Dũng dẫn tôi sang phía bên kia Quốc lộ 5, qua trạm soát vé cầu An Thái, rồi đi dọc triền đê bên này con sông Kinh Thầy. Ông Dũng kể rằng, trước kia, cả khu vực rộng lớn ngay bên con sông Kinh Thầy, vượt qua Quốc lộ 5 đến hết cánh đồng mênh mông của làng An Thái là một nghĩa địa khổng lồ, có hàng trăm gò đống cao vượt ngọn tre. Thời kháng chiến chống Pháp, rồi chống Mỹ phá hoại, bộ đội, dân quân du kích vẫn tập trận trên những gò đống, lập các tấm bia tập bắn trên gò, rồi đưa cả pháo lên nóc những ngôi mộ để bắn máy bay của địch, làm điểm cao để quan sát trận địa.
Tuy nhiên, khoảng 30 năm trở lại đây, dân cư khu vực làng An Thái trở nên đông đúc, hàng loạt gò đống bị san phẳng. Có tới cả chục gò đất bị ủi bằng để mở đường sang huyện Kinh Môn, làm đường dẫn lên cầu An Thái. Đặc biệt, khi nhà máy đóng tàu, nhà máy giấy, nhà máy gạch, nhà máy gỗ và hàng loạt nhà máy dệt, may lớn mọc lên, toàn bộ khu nghĩa địa lọt giữa Quốc lộ 5 và sông Kinh Thầy đã biến mất hoàn toàn.
 |
| Một ngôi mộ Hán cao bằng ngọn tre ở cánh đồng làng An Thái. Ảnh: Phạm Ngọc Dương. |
Những ngôi mộ bị phá gần đây nhất vào những năm 2003 và 2004, khi xây dựng nhà máy gạch Tuy-nen. Theo ông Dũng, nhà máy gạch này đã làm đường trèo qua một gò đống mà người dân An Thái vẫn thường gọi là Đống Hang. Đây là gò đất lớn nhất trong số cả trăm gò mộ quanh làng An Thái. Gò rộng chừng 3 ngàn mét vuông, cao bằng ngôi nhà 3 tầng. Khi xe ủi húc gò để mở đường qua, đã lộ ra những vòm cuốn xây bằng loại gạch lạ, mỏng và to bản. Khi ngôi mộ cổ khổng lồ bị phá, không thấy có cơ quan chức năng, nhà khoa học nào vào cuộc. Toàn bộ ngôi mộ đã bị phá, gạch đất được máy ủi san làm con đường dẫn vào nhà máy gạch này.
Cũng trong thời điểm phá Đống Hang, một doanh nghiệp cũng phá Đống Lậy, cũng là một đống rất lớn, cách Đống Hang chừng vài chục mét. Người ta phá ngôi mộ khổng lồ này để làm đường dẫn lên cầu An Thái.
Cũng trong năm 2004, ở phía Bắc con đường dẫn lên cầu An Thái, người ta phá Đống Bờ Chở. Khi đống đất này bị máy ủi xới lên, lộ ra hàng chục vạn viên gạch lạ mắt. Người dân An Thái tưởng rằng đây là kho gạch cổ xưa, nên ùn ùn kéo xe ba gác ra chở gạch về lát đường, lát sân, thậm chí xây chuồng lợn, nhà vệ sinh, tường rào.
Để chứng minh thông tin này là thật, ông Dũng dẫn tôi đi dọc làng An Thái, tìm vào những gia đình từng lấy gạch ở ngôi mộ cổ khổng lồ dưới Đống Bờ Chở. Quả thực, loại gạch hình múi bưởi, to bản, mỏng, có hình khắc, vương vãi khắp nơi. Từ bờ cống, tường, lát ngõ… đều thấy xuất hiện loại gạch này. Riêng nhà ông Thẩm (làng An Thái), loại gạch này được lát từ ngõ vào đến sân, rồi tường bao dài dằng dặc quanh nhà ông cũng được xây từ loại gạch lấy từ ngôi mộ Hán cổ, mà ông tưởng là lấy từ một… kho gạch dưới lòng đất.
Còn tiếp…
Phạm Ngọc Dương
Bình luận