Ngôi làng bỏ hoang sản sinh huyền thoại Liverpool

Thể thaoThứ Bảy, 16/04/2016 07:46:00 +07:00

(VTC News)- Huyền thoại của Liverpool Bill Shankly và nhiều danh thủ khác của bóng đá Anh đều xuất thân từ vùng khai mỏ xa xôi nghèo nàn ở Scotland

(VTC News)- Huyền thoại của Liverpool Bill Shankly và nhiều danh thủ khác của bóng đá Anh đều xuất thân từ vùng khai mỏ xa xôi nghèo nàn ở Scotland.

Bên dưới những ngọn đồi cằn cỗi bao quanh ngôi làng bỏ hoang Glenbuck ở miền Nam Scotland, một cơn gió buốt gợi nhớ đến những ký ức của một thời kỳ xưa cũ. “Ở đó có Spireslack”, nhà văn và cũng là một cư dân sống gần đó Robert Gillan nói, vừa chỉ về một mỏ than cũ từng nuôi sống nhiều thế hệ trong vùng. “Và dưới kia, phía sau hàng rào là một sân bóng”.

Chính trên mảnh đất thánh của hạt Đông Ayrshire mà nay cỏ đã mọc um tùm, những tượng đài bóng đá như Bill Shankly đã rèn luyện kỹ thuật của mình để đưa họ đến đỉnh cao của môn thể thao này.


Shankly đã nổi tiếng với bước tiến từ đội hạng nhì Glenbuck đến đội bóng một thời hùng mạnh Preston North End. Sau này, ông biến Liverpool trở thành đội bóng thành công nhất nước Anh trong quãng thời gian ông ngồi ghế chỉ đạo từ năm 1959 đến 1974.

Tuy nhiên, truyền thống thể thao của vùng đất bị lãng quên này ở Scotland, nơi từng không có người sinh sống trong suốt gần nửa thế kỷ, hoành tráng và phong phú hơn nhiều so với việc được coi là quê hương của đứa con nổi tiếng nhất của mình.

“Khi nói về Glenbuck, bạn phải nói về sự phổ biến đại trà của thể thao, về cả lịch sử công nghiệp của vùng đất này”, Adam Powley, người đã cùng với Gillian viết cuốn sách “Ngôi làng của Shankly”, chỉ ra mối liên hệ rõ ràng giữa công nghiệp nặng và bóng đá.

“Nếu bóng đá có một ngôi đền linh thiêng, nó phải là ở đây chứ không phải đâu đó như trụ sở FIFA ở Zurich”, Powley bổ sung.

Trường mẫu giáo cho các cầu thủ

Trong quá trình tồn tại của mình, hơn 50 người đàn ông từ Glenbuck – bao gồm cả 4 anh trai của Shankly – đã trở thành cầu thủ chuyên nghiệp cho dù dân số trong làng chưa bao giờ vượt quá con số 1700.

Hầu hết những người đàn ông này làm việc trong hầm mỏ, và thời trẻ họ chơi cho đội bóng nghiệp dư của thị trấn, Glenbuck Cherrypickers.

Để những con số này mang nhiều ý nghĩa hơn, một đội bóng không chuyên ở London sẽ phải sản sinh ra 250000 cầu thủ chuyên nghiệp (từ 8 triệu dân của thành phố) trong giai đoạn 40 năm để ngang ngửa với Glenbuck, theo một nghiên cứu được thực hiện bởi Powley và Gillan.

Những lò đào tạo hiện đại như Ajax hay Barcelona phát triển một hệ thống đào tạo tài năng trẻ với những cầu thủ được thu hút từ mọi ngõ ngách trên toàn thế giới. Hệ thống giáo dục, tập luyện và nhà ở đều được cung cấp ở tiêu chuẩn hàng đầu.

Trong khi Glenbuck quá nhỏ bé, nghèo nàn và xa đến mức mà nó không có điện và nhà vệ sinh trong nhà. Bản chất công việc đã giúp duy trì ngôi làng và hình thành nên những cầu thủ bóng đá là sự khó khăn, bấp bênh ở sâu phía dưới mặt đất.

Khi được hỏi về lượng sự phát triển thể thao phi thường của ngôi làng, Powley nói: “Thật đáng kinh ngạc. Phải có điều gì đó liên hệ giữa môi trường làm việc và thể thao đã tạo ra bản sắc của Glenbuck và giúp tạo ra nhiều cầu thủ đến vậy. Chưa có một nơi nào như vậy và cũng khó có một nơi nào sẽ làm được điều tương tự”.

Thể thao trong cuộc cách mạng công nghiệp

Làn sóng đầu tiên của xuất khẩu bóng đá ở Glenbuck là những người tiên phong của môn thể thao này, lan truyền thông qua tầng lớp lao động mới hình thành ở thị trấn, xuất hiện từ sau cuộc cách mạng công nghiệp.

Powley lập luận rằng lịch sử của những đội bóng Anh nổi bật như Tottenham Hotspur, Burnley hay Portsmouth sẽ thay đổi theo hướng khác nếu không có sự ảnh hưởng của những thanh niên di cư từ làng quê.

Những cư dân Glenbuck là Sandy Tait và Sandy Brown là một phần của đội hình Spurs vô địch cúp FA năm 1901, đội bóng duy nhất không thuộc các giải đấu hàng đầu giành được kì công đấy.

Một chức vô địch FA khác ghi dấu của công dân Glenbuck là George Halley với Burnley vào năm 1914, trong khi cựu học sinh của làng Robert Blyth – chú của Shankly – chơi cho Portsmouth trước khi trở thành huấn luyện viên, chủ tịch và giám đốc của đội bóng vùng biển phía Nam. Và ảnh hưởng của Glenbuck mạnh nhất là ở vùng Merseyside.

Tại đây, những người con của Glenbuck vẫn được tôn thờ như những vị thần mang đến thành công mà trước đây chưa từng được chứng kiến. Shankly giành 3 chức vô địch nước Anh, 2 cúp FA và cúp UEFA trong 15 năm tại vị ở Anfield.

Ông đặt nền móng cho sự thống trị ở tầm châu lục của Liverpool vào cuối những năm 70, đầu 80, khi trợ lý cũ của ông là Bob Paisley và Joe Fagan mang về 4 chức vô địch châu Âu.

Powley nói: “Sự trỗi dậy của Liverpool là một trở thành một trong những đội bóng vĩ đại nhất, nổi tiếng nhất và giàu truyền thống nhất thế giới được truyền cảm hứng trực tiếp từ những lý tưởng mà Shankly đã lớn lên và mang đi từ ngôi làng Glenbuck”.

Cho dù CLB đang được sở hữu bởi người Mỹ - Fenway Sports Group, và dẫn dắt bởi một người Đức, Jurgen Klopp, Powley nói vẫn còn “liên hệ trực tiếp giữa Glenbuck, Shankly và Liverpool hiện đại”.

Bí mật của Glenbuck

Nhưng làm thế nào để một vùng nông thông xa xôi nhỏ bé lại đặt ảnh hưởng lớn đến môn thể thao phổ biến nhất thế giới? Cũng có những vùng khai mỏ gần đó sản sinh ra các cầu thủ và HLV xuất sắc.

Jock Stein, người đưa Celtic đến chức vô địch châu Âu năm 1967, làm cho mỏ Burnbank ở hạt láng giếng Lanarkshire. Matt Busby, người đưa Manchester United đến vinh quang tầm châu lục một năm sau đó, dành cả thời niên thiếu của mình ở những mỏ gần Bellshill.

Đi xa hơn, truyền nhân của Shankly, Paisly làm việc cho  mỏ than ở Durham ở vùng Đông Bắc nước Anh khi còn nhỏ.

Nhưng cho dù những vùng đất này có nhiều điểm tương đồng với Glenbuck, rất ít nơi sản sinh ra số lượng cầu thủ bóng đá nhiều như thế. Sam Purdie, người sinh ra ở Glenbuck năm 1936, tin rằng ngôi làng có những yếu tố lợi thế quan trọng.

Ông nhớ về một cộng đồng gắn bó với những tính cách mạnh, theo chủ nghĩa tập thể và dĩ nhiên, yêu bóng đá cuồng nhiệt.

Ông kể lại câu chuyện về Bill Shankly chơi bóng với các cầu thủ trẻ khi về thăm gia đình trong giai đoạn nghỉ giữa mùa. Purdie đặt giả thuyết rằng chính việc được tiếp xúc với nguồn kiến thức và hệ thống của các chuyên gia là lý do khiến vùng đất này liên tục sản sinh ra những cầu thủ vĩ đại.

Nhiều người có anh em, chú bác, bạn bè hay đồng nghiệp đã trở thành các cầu thủ bóng đá. Trên tất cả, việc tập luyện diễn ra không ngừng giữa những người dân địa phương, vốn luôn đến sân bóng buổi tối sau giờ làm.

Khát khao thoát khỏi sự nguy hiểm thường trực của công việc dưới lòng đất cũng là một nguyên nhân quan trọng. Purdie nói: “Bạn sẽ làm tất cả mọi thứ để ra khỏi hầm lò. Một người ông của tôi mất cả hai chân và một người khác gãy cột sống. Hầm lò không phải là một nơi lý tưởng cho bất kỳ ai”.

Purdie tin rằng việc chịu đựng những khó khăn này cùng với hàng xóm và bạn bè tạo ra một sự tôn trọng lẫn nhau, sự tin tưởng, đạo đức làm việc, và sự đoàn kết được truyền đến sân bóng.

Chắc chắn Shankly muốn đưa những tính cách này đến những đội bóng chuyên nghiệp lớn nhất. Purdie nhấn mạnh: “Bài học là không bao giờ từ bỏ. Kể cả khi bị dẫn 3 bàn, đừng dừng lại”.

Bước đường kế tiếp

Mỏ cuối cùng ở Glenbuck đóng cửa vào những năm 30 và ngôi làng cuối cùng cũng bị bỏ hoang sau khi những cư dân cuối cùng rời đi vào thập niên 70. Khu vực trở thành một thị trấn ma với chỉ vài du khách – trừ những lần cổ động viên Liverpool quan tâm tới nơi sinh của người anh hùng vĩ đại của họ.

Nhưng vào thời điểm chuyển giao giữa hai thiên niên kỷ, người ta cho phép chuyển đổi vùng đất quanh ngôi lành trở thành một khu vực khai thác than lộ thiên. Một lượng lớn máy móc đổ bộ vào khu vực Spireslack cũ, tạo ra một thung lũng nhân tạo sâu khoảng 90m.

Nhưng những công ty này đã bị phá sản vào năm 2012 trước khi hành động khai thác tàn khốc của họ được dọn dẹp.

Chiếc hố khổng lồ trên mặt đất vẫn còn tồn tại như một vết sẹo – hay một phép ẩn dụ đáng buồn cho một ngành công nghiệp bị lãng quên và gây ra những biến động xã hội kéo dài.

Với những người quan tâm đến bóng đá, không khó để nhận ra sự liên hệ giữa sự giảm sút công nghiệp ở vương quốc Anh, sự sụp đổ của thị trấn và sự lỏng lẻo của mối quan hệ từng rất thiêng liêng giữa các CLB và cộng đồng của họ.

Nhưng  đằng sau bề ngoài thô kệch, vẫn còn rất nhiều cơ hội xung quanh Glenbuck ngày nay. Giáo sư Russel Griggs, người đứng đầu Quỹ tái tạo mỏ Scotland, tổ chức lập ra với mục tiêu đưa Spireslack khai thác trở lại cùng với nhiều mỏ khác ở Scotland.

Ông mô tả về các lớp địa tầng, vốn được phát hiện khi đào dọc hai bên thung lũng, rất giàu các khoáng chất để hình thành một trung tâm nghiên cứu và công viên mới, với tất cả các lợi ích về kinh tế có thể mang lại.

Griggs nhớ lại một nhà địa chất tới từ Wisconsin từng bảo “thung lũng này mang lại cho cộng đồng địa chất những thứ giống như máy gia tốc hạt CERN mang lại cho giới vật lý.

Một kho tàng hóa thạch cũng được phát hiện bởi việc khai thác lộ thiên. Những tiềm năng khai thác khác của Spireslack bao gồm làm địa điểm cho các môn thể thao mạo hiểm, trang trại gió hay phim trường cho các bộ phim viễn tưởng.

Học viện Glenbuck

Với lịch sử bóng đá đáng khâm phục của khu vực, Griggs hi vọng việc tái khai thác mỏ sẽ dẫn đến sự hồi phục của ngôi làng với tư cách là một lò đào tạo thể thao.

Những kế hoạch đang được xem xét để khôi phục sân bóng đá Glenbuck cũng như dãy nhà cũ thành nơi ở cho những người yêu bóng đá đến thăm. Gillan cũng thành lập Học viện bóng đá Glenbuck ở thị trấn Douglas gần đó.

Ông cũng hy vọng sẽ đặt căn cứ của học viện trên chính sân bóng cũ và tạo ra một trung tâm huấn luyện trẻ khang trang.

Một phần chủ yếu trong tham vọng của ông là khai thác giá trị của tầng lớp dân lao động và triết lý đã từng giúp Glenbuck sản sinh ra nhiều cầu thủ bóng đá. Gillan cũng lên kế hoạch đưa triết lý hiện đại vào các giáo án tập luyện cũ.

Ông giải thích: “Ngày nay, sự nghiệp bóng đá cho một cầu thủ trẻ không nhất thiết sẽ kết thúc nếu họ không trở thành cầu thủ chuyên nghiệp. Bạn có thể làm bác sỹ, phân tích chiến thuật, chuyên gia dinh dưỡng, tuyển trạch viên, phân tích dữ liệu – tất cả những nghề mới cần thiết trong bóng đá hiện đại.

Tôi muốn dạy bọn trẻ rằng nếu họ không trở thành cầu thủ vẫn còn những con đường khác mở ra cho họ”. Nhưng theo Griggs, những công việc phía trước còn phụ thuộc nhiều vào nguồn tài trợ và vốn đầu tư từ cả nhà nước và tư nhân.

Theo Colin Smith của hãng tư vấn Glamis, một chuyên gia về du lịch và phát triển kinh tế đã từng làm việc ở Spireslack, những kế hoạch rõ ràng sẽ được đưa ra vào cuối năm nay.

Tuy nhiên, vì địa điểm ở quá xa nên sẽ rất khó có tiền tài trợ cho một học viện bóng đá nếu nó không nằm trong một kế hoạch lớn đa mục tiêu. Purdie và nhiều cư dân Glenbuck nghi ngờ những kế hoạch trên sẽ được hoàn thành. Một khu khai thác lộ thiên gần đó đang được xem xét để trở thành công viên địa chất.

Tuy nhiên với những người như Powley và Gillan, cần hiện thực hóa những cuộc thảo luận về bóng đá ở Glenbuck và đảm bảo rằng những câu chuyện về truyền thống bóng đá ở ngôi làng này được truyền tới nhiều thế hệ tiếp theo.

Gillan nói: “Tôi thật sự cho rằng bọn trẻ sẽ được truyền cảm hứng rất nhiều từ những cầu thủ xuất thân từ ngôi làng này và những gì họ đã đạt được. Nó sẽ cho bọn trẻ niềm tin rằng chúng có thể làm được điều tương tự”.



Bình luận
vtcnews.vn