Mô hình trường chuyên lớp chọn đã lỗi thời, cần 'khai tử' sớm

Giáo dụcThứ Tư, 31/08/2016 08:38:00 +07:00

Một thầy giáo tâm huyết nhiều năm công tác trong ngành giáo dục đã thẳng thắn bày tỏ đã đến lúc "khai tử" mô hình trường chuyên lớp chọn bởi mô hình này đã lỗi thời, lạc hậu.

Gần đây, nhiều phụ huynh đã tranh luận gay gắt xung quanh câu chuyện ông Hoàng Nam Tiến, Chủ tịch FPT Software đã cho con nghỉ học ở trường THPT chuyên Hà Nội Amsterdam sau 2 năm học. Khi đó, quyết định của anh Hoàng Nam Tiến khiến nhiều người cảm thấy khó hiểu vì trường chuyên Hà Nội Amsterdam là nơi ai cũng muốn cho con em vào học.

Bình luận vấn đề này, thầy giáo Đỗ Tấn Ngọc, Phó Hiệu trưởng Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng, Sơn Tịnh, Quảng Ngãi đã gửi về tòa soạn báo điện tử VTC News bài viết nêu quan điểm về trường chuyên. Các góc nhìn, lập luận của thầy Đỗ Tấn Ngọc xuất phát từ thực tế giáo dục nước nhà, rất đáng suy ngẫm.

truong chuyen lop chon

Trường THPT chuyên Hà Nội Amsterdam là một trong những ngôi trường chuyên nổi tiếng nhất cả nước

Sau đây là những chia sẻ của thầy Đỗ Tấn Ngọc:

Hơn bốn thập kỷ hình thành và phát triển, hệ thống trường THPT chuyên ở nước ta  đã đạt được một số kết quả đáng ghi nhận.

Các trường, khối lớp THPT chuyên được thành lập trên tất cả các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và một số trường ĐH, hàng năm tổng số học sinh THPT chuyên trên toàn quốc  chiếm gần 2% số học sinh THPT.

Cơ sở vật chất và đội ngũ giáo viên được đầu tư tốt. Chất lượng đầu vào  luôn ở mức cao.

Một số trường như THPT chuyên Lê Hồng Phong (TP.HCM), trường THPT chuyên Ngoại ngữ, khối chuyên trường Đại học Khoa học Tự nhiên (ĐHQGHN)… đã tổ chức dạy thí điểm các môn Toán, Vật lý, hóa học bằng tiếng Anh phục vụ nhu cầu học đại học, du học.

Bình quân các năm vừa qua có 100% học sinh xếp loại hạnh kiểm tốt và khá; hơn 95% học sinh đạt học lực khá, giỏi.

Bồi dưỡng học sinh giỏi được duy trì thường xuyên, liên tục và có chất lượng. Nhiều học sinh đạt đạt giải cao trong các kỳ thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh, quốc gia, khu vực và quốc tế, Việt Nam được đánh giá là 1 trong những nước có thành tích cao trong các kỳ thi Olympic quốc tế.

Bên cạnh đó, số lượng, tỷ lệ học sinh THPT chuyên đỗ vào các trường đại học cũng rất cao, trung bình hàng năm là trên 90%, một số trường là 100%.

truong chuyen lop chon -2

 Trường chuyên cũng có những áp lực vô hình với học sinh (Ảnh minh họa)

Trong các hội nghị tổng kết hệ thống trường chuyên THPT, Bộ GD-ĐT từng thừa nhận những hạn chế, tồn tại của mô hình này. 

Công tác tuyển sinh vào lớp 10 trường THPT chuyên còn nhiều bất cập; nội dung đề thi chủ yếu là kiểm tra, tái hiện kiến thức, kỹ năng cơ bản, chưa có hình thức kiểm tra năng khiếu, tài năng.

Chương trình giảng dạy, kế hoạch dạy học và giáo dục trong các trường THPT chuyên nhìn chung chưa được thiết kế phù hợp, chưa tạo điều kiện phát huy khả năng đặc biệt của học sinh năng khiếu.

Tài liệu phục vụ dạy học các môn chuyên còn rất thiếu; công tác đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá chưa được chú trọng đúng mức; việc thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện còn hạn chế; chưa có sự liên kết phát hiện, bồi dưỡng học sinh năng khiếu ở các trường THPT chuyên với việc đào tạo tiếp tục ở đại học. 

Thăm dò ý kiến: Liệu có nên duy trì hệ thống trường THPT chuyên như hiện nay trên quy mô cả nước?

Mới đây, Bộ GD-ĐT lại có Đề án phát triển hệ thống trường THPT chuyên giai đoạn 2010-2020 với kinh phí lên đến 2.300 tỷ đồng khiến các chuyên gia giáo dục và dư luận xã hội không khỏi “ choáng” và cho rằng làm như vậy gây ra lãng phí lớn.

Trong khi, vẫn còn rất nhiều phụ huynh luôn khao khát và mong muốn con em mình được tuyển vào và học trường chuyên, lớp chọn thì không ít nhà quản lý giáo dục, thầy cô giáo và phụ huynh lại thực sự lo lắng về mục tiêu giáo dục của mô hình này.

 
Các em học sinh ở một số trường chuyên đi thi quốc tế đoạt giải, đỗ ĐH đạt điểm cao nhưng thực tế cho thấy số đông các em sau này không trở thành các nhà Toán học hay Vật lý học...

GS Nguyễn Minh Thuyết

Trả lời báo Thanh niên, GS Nguyễn Minh Thuyết – nguyên Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa - Giáo dục - Thanh niên, Thiếu niên, Nhi đồng của Quốc hội, cho rằng: “Hệ thống trường chuyên từ trước tới nay phát triển lệch lạc, chủ yếu chỉ tập trung ở các môn chuyên và học rất khác với hệ thống trường THPT bình thường. Đào tạo con người phổ thông như thế là không đúng định hướng, con người ở phổ thông phải được phát triển toàn diện”.

“Các em học sinh ở một số trường chuyên đi thi quốc tế đoạt giải, đỗ đại học đạt điểm cao nhưng thực tế cho thấy số đông các em sau này không trở thành các nhà Toán học hay Vật lý học..., hoặc đóng góp gì cho chuyên ngành mà mình được học”, ông Thuyết chỉ ra thực tế.

truong chuyen lop chon -5

 Các học sinh Việt Nam tham dự các kỳ thi Olympic Quốc tế đều đến từ các trường chuyên

Thông tin từ Báo Sài Gòn giải phóng, tại buổi tiếp xúc với cử tri, về hoạt động giáo dục, đào tạo, lãnh đạo thành phố Hồ Chí Minh nhận được nhiều ý kiến đóng góp.

Cử tri bày tỏ tâm tư trước chuyện trường chuyên lớp chọn đã trở thành phong trào trong thời gian qua, là một trong những nguyên nhân đưa đến tình trạng các trường dạy thêm và phụ huynh cho con học thêm để vào học ở trường chuyên lớp chọn, cử tri đề nghị Chính phủ và Thành phố quan tâm để có sự điều chỉnh hợp lý. 

Là một nhà giáo, cán bộ quản lý ở bậc THPT mấy chục năm nay, tôi thiết nghĩ, đã đến lúc, ngành giáo dục cần khai tử mô hình này càng sớm càng tốt.

Bởi các lý do sau đây. Thứ nhất, nó góp phần giảm thiểu căn bệnh sính thành tích, thích ứng thí đang tồn tại, ngự trị trong nhận thức, suy nghĩ và hành động của không ít cán bộ quản lý, giáo viên và phụ huynh học sinh.

Thứ hai, xây dựng một môi trường giáo dục phổ thông toàn diện, công bằng, hạn chế  các biểu hiện lệch lạc, tiêu cực, áp lực nảy sinh, giúp các em có được một nền tảng cơ bản về kiến thức khoa học, kỹ năng sống để có thể hội nhập xã hội và học lên ở các bậc học cao hơn.

Thứ ba, tiết kiệm cho ngân sách địa phương, Nhà nước một khoản kinh phí, tiền bạc  đầu tư không hề nhỏ về cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên... ( Vì một trường chuyên hằng năm tiêu tốn một lượng kinh phí gấp từ 3-4 lần so với một trường phổ thông bình thường).   

Đỗ Tấn Ngọc, Phó Hiệu trưởng Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng, Sơn Tịnh, Quảng Ngãi
Bình luận
vtcnews.vn