Giao thông công cộng đã thay đổi như thế nào trong lịch sử loài người?

Lịch sử ghi nhận hình thức giao thông công cộng thu phí sơ khai đầu tiên xuất phát từ đường Thủy vào giữa thế kỷ 15. Khi đó ở các nước Đông Nam Á, với địa thế sông ngòi dày đặc cùng với sự hạn chế của giao thông đường bộ, đã tạo điều kiện cho giao thông đường thuỷ phát triển mạnh mẽ.

Trên các con sông chính, bắt đầu xuất hiện các lái đò chở khách qua sông hoặc nhận vận chuyển các loại hàng hoá cồng kềnh và tải trọng lớn với tốc độ cao hơn đường bộ.

Cho thuê xe bus ngựa kéo là dịch vụ khá ăn khách xuất hiện ở Paris những năm đầu thế kỷ 17, khi đó phương tiện này được gọi là “omnibus”, trong tiếng tiếng Latin có nghĩa là “xe cho tất cả mọi người”.

Với sức chứa tiêu chuẩn là chuyên chở 8 hành khách, Omnibus nhanh chóng lan nhanh đến các thành phố lớn ở Châu Âu.

Từ mục đích ban đầu là chở hành khách từ nhà trọ này tới nhà trọ khác tại Paris, Omnibus đã có những tuyến xe đường dài cố định đầu tiên kết nối Manchester và Bolton vào năm 1824.

Giao thông công cộng thực sự thay đổi từ sau cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 2 với sự xuất hiện của đầu máy hơi nước.

Năm 1804, chiếc đầu máy xe lửa đầu tiên chạy bằng hơi nước đã ra đời và chỉ 20 năm sau đó, vận tốc xe lửa, phương tiện giao thông công cộng lớn nhất thời đó, đã lên tới 14 dặm/giờ.

Thành công này đã làm bùng nổ hệ thống đường sắt ở Châu Âu và Mĩ. Lúc này, giao thông công cộng có thể đáp ứng chuyên chở hàng trăm khách và vươn tới những chuyến hành trình xa nhất trong lịch sử loài người.

Những chiếc ô tô là bước tiến tiếp theo của giao thông công cộng. Phương tiện này được đánh giá cao ở tính cơ động, có thể đi mọi ngóc ngách giống như xe ngựa lại vừa đảm bảo lịch sự và có nhiều cải tiến về môi trường.

Trước ngày ô tô chính thức ra mắt ở New York, cả thành phố đã tiến hành dọn dẹp và loại bỏ 10.000 tấn phân ngựa trên các con đường.

Tuy nhiên, ở thời điểm đó người ta không biết được rằng, hơn 100 năm sau, xe hơi lại trở thành nguồn gây ô nhiễm không khí và tiếng ồn cũng như ảnh hưởng tới sức khoẻ trên khắp thế giới.

Vậy ở thời kì hiện đại, các phương tiện giao thông công cộng sẽ có sự tiến hóa tiếp theo như thế nào?

Hiện nay, thuật ngữ “kinh tế chia sẻ” được sử dụng rộng rãi trên bản đồ giao thông thế giới mà trong đó nổi tiếng nhất là Uber.

Đây là một dịch vụ trung gian hoạt động thông qua ứng dụng trên smartphone. Công ty không sở hữu xe ô tô, không có lái xe mà chỉ làm nhiệm vụ gắn kết người cần đi xe với người sở hữu xe.

Áp dụng mô hình “kinh tế chia sẻ”, Uber khuyến khích không chỉ những cá nhân làm trong lĩnh vực giao thông công cộng mà toàn thể xã hội những ý thức chung về việc giảm tính sở hữu, thay vì đi xe cá nhân, giờ đây người ta có thể đi xe Uber.

Điều này giúp tất cả mọi người có khả năng tiết kiệm tiền bạc, của cải nhiều hơn. Đồng thời khách hàng cũng sẽ có thêm nhiều trải nghiệm cuộc sống với giá dịch vụ ngày càng rẻ.

Bên cạnh đó mô hình kinh doanh của Uber cũng yêu cầu những sản phẩm giao thông với chất lượng tốt hơn.

Bất kì ai khi tham gia vào nền kinh tế chia sẻ, thì sản phẩm của họ cũng được rất nhiều người dùng biết đến, vì vậy yêu cầu cao về chất lượng sản phẩm là điều đương nhiên, những sản phẩm với chất lượng thấp sẽ bị đào thải ra khỏi nên kinh tế chia sẻ.

Và cuối cùng, hình thái Uber giúp giảm ùn tắc giao thông và bảo vệ môi trường, chỉ tính riêng ở Los Angeles trong 8 tháng kể từ lúc vận hành, Uber giảm được 7.9 triệu dặm hành trình di chuyển và đưa 1.4 ngàn tỉ tấn CO2 ra khỏi không khí.