Cách nuôi trẻ nhỏ không được bú sữa mẹ

Sau sinh, tốt nhất là cho trẻ bú chực ngay. Có thể đó là người trong gia đình, họ hàng hay hàng xóm đang nuôi trẻ dưới 2 tuổi. Thuận lợi nhất là cho trẻ bú trực tiếp, nếu không có điều kiện thì xin sữa vắt ra, có thể để 3-4 giờ mà không cần đun lại.

Với trẻ không có điều kiện bú chực thì phải dùng sữa ngoài. Ở những nơi nuôi được bò sữa hoặc trâu đẻ, dê đẻ, có thể dùng sữa tươi đem đun sôi để nguội, vớt bỏ hết bơ phía trên rồi pha loãng theo tỷ lệ 1/3 (có nghĩa là 1 phần sữa bò tươi cho thêm 3 phần nước sôi). Theo thời gian, cần pha đặc dần theo tỷ lệ 1/2, 2/3... Đến lúc trẻ 6 tháng tuổi thì có thể dùng sữa nguyên không pha loãng. Có thể cho thêm ít đường với vị ngọt nhẹ (tỷ lệ khoảng 10%, nghĩa là 1 lít sữa cho 1 lạng đường).

Cũng có thể cho trẻ dùng sữa bột theo đúng lứa tuổi, pha chế theo hướng dẫn. Ngoài ra có thể cho ăn thêm sữa đậu nành. Không cho trẻ nhỏ ăn sữa đặc vì nó có tỷ lệ đường rất cao, nếu pha loãng để giảm độ ngọt thì sẽ thiếu dinh dưỡng, còn nếu pha đặc thì trẻ sẽ bị rối loạn tiêu hóa.

Tuyệt đối không cho trẻ ăn nước cháo với đường hoặc mì chính. Đã có nhiều cháu được nuôi theo cách này bị suy dinh dưỡng nặng, thường xuyên bị rối loạn tiêu hóa, thiếu vitamin A. Khi ăn nước cháo, trẻ có cảm giác no nên lười ăn.

Những trẻ không được bú mẹ thường có nhu cầu uống nước nhiều hơn nên ngoài các bữa ăn, cần cho trẻ uống thêm nước, đặc biệt là nước hoa quả (cam, chanh...), từ từ ít một. Mỗi ngày cho uống 2-4 lần, mỗi lần 10-30 ml.

Để phòng còi xương, cần cho trẻ uống thêm vitamin D mỗi ngày 400 đơn vị quốc tế (IU) cho đến lúc trẻ được 2 tuổi. Cho uống vitamin A trong các chiến dịch uống vitamin A toàn quốc (vào tháng 6 và tháng 12 hằng năm) cho đến lúc trẻ được 3 tuổi để phòng khô mắt, đồng thời tăng sức miễn dịch của trẻ. Chú ý cho trẻ tắm nắng mỗi ngày 5-10 phút vào buổi sáng, và xoa bóp tập thể dục cho bé.

Trẻ không được nuôi dưỡng bằng sữa mẹ thường hay bị táo bón, vì vậy nên bổ sung rau quả để hỗ trợ tiêu hóa.