Cách nào hạ nhiệt giá vàng, USD hiện nay?

Trao đổi với báo giới bên hành lang Quốc hội sáng 10/11, ông Vũ Viết Ngoạn cho biết, hiện nay người ta dự báo giá vàng thế giới có thể lên tới 1.400-1.500 USD/ounce, thậm chí có nhà nghiên cứu đưa ra phán đoán giá vàng có thể lên tới 2000USD/ ounce. Nhưng dự báo cũng chỉ là dự báo thôi.

Lý do đưa ra dự báo dựa trên biến cố về chính trị, kinh tế, thiên tai lớn bao giờ người ta cũng quay sang tìm đồng tiền để trú ngụ là vàng. Vàng là đồng tiền trú ngụ trong lịch sử của kinh tế từ xưa đến nay. 

Lý do thứ hai, xét về mặt lâu dài, dự trữ ngoại hối của một số nước như Trung Quốc, Đài Loan, Nhật Bản, Hàn Quốc đang tăng rất cao. Riêng Trung Quốc dự trữ ngoại hối của họ rất lớn hiện nay là 2.600 tỷ USD, dự trữ vàng cũng tăng, và 5-10 năm nữa nếu tiếp tục bội thu thương mại như hiện nay thì dự trữ ngoại hối có thể lên tới 4.000-5.000 tỷ USD cùng với đó dự trữ vàng sẽ tăng lên rất lớn.

Đó chưa kể đến nếu chiến tranh tiền tệ xảy ra thì dự trữ bằng vàng của các ngân hàng trung ương sẽ tăng lên nữa. Chính vì những yếu tố đó nhiều tổ chức, cá nhân dự báo nhu cầu về vàng sẽ gia tăng trong tương lai.

Loạn thị trường vàng một phần là do đầu cơ

- Ông nhìn nhận thế nào trước việc thị trường vàng trong nước đang có những bất thường về giá như hiện nay qua việc giá vàng trong nước cao hơn nhiều so với giá vàng thế giới?

Về thị trường vàng trong nước có đặc điểm đã liên thông, giá vàng trong nước tăng do giá vàng thế giới tăng. Mấy ngày qua có yếu tố bất thường giá vàng trong nước tăng nhưng tăng thái quá so với giá thế giới, hoặc khi tụt xuống cũng vậy, song thường là cao hơn thị trường vàng nước ngoài. Đây là yếu tố không bình thường.

Có thể giải thích một phần nguyên nhân là do yếu tố đầu cơ. Hiện có nhiều nhà đầu cơ mạo hiểm.  Các nhà đầu tư của chúng ta hoạt động trên một thị trường thiếu thông tin, đầu tư, đầu cơ theo phong trào, theo số đông, theo bầy đàn thể hiện rất rõ không chỉ có vàng mà còn ở nhiều lĩnh vực khác như chứng khoán, BĐS.

Một điều không bình thường ở thị trường Việt Nam là số người quan tâm đến vàng, tích trữ vàng đã trở thành tập quán, thành văn hoá từ lâu rồi. Số lượng vàng nằm ngoài sự lưu thông rất lớn. Do đó nó gây biến động rất lớn mỗi khi có xu hướng tăng cường đầu cơ. Chính vì vậy nhiều khi giá vàng ở trong nước vượt quá mức giá tính theo quốc tế.

- Theo ông biện pháp cho nhập khẩu vàng vừa qua của NHNN có phải là giải pháp căn cơ hay không?

Trước mắt nhập khẩu vàng là cần thiết. Số lượng vàng trong dân quá lớn, nhu cầu, tâm lý mua vàng của người dân rất lớn, nếu chúng ta cắt đứt, chặn lại nguồn lưu thông trong nước thì thị trường tất yếu có sự đầu cơ không cần thiết. Việc cho nhập vàng sẽ hạn chế bớt tâm lý đầu cơ, hạn chế cả tâm lý trong nước khan thiếu vàng khiến cho doanh nghiệp, cửa hàng vàng tăng giá không cần thiết.

- Theo ông thì liệu giá vàng thế giới còn tiếp tục tăng không?

Đó chỉ là dự báo, dự đoán thôi. Rất nhiều trường hợp dự báo dự đoán không đúng. Bởi vì biết đâu trong ngày mai, ngày kia, hoặc một ngày nào đó trong tương lai phát sinh ra một yếu tố gì về chính trị,  kinh tế, thiên tai trên thế giới, phát sinh sự thay đổi về chính sách của các tổ chức kinh tế- tài chính của quốc tế, cũng như của Chính phủ các nước  sẽ dẫn đến thay đổi về cung - cầu.

Cần công khai giải thích, giải tỏa tâm lý lo lắng cho người dân

- Hiệp hội kinh doanh vàng, và các doanh nghiệp nhiều lần kiến nghị bỏ giấy phép nhập khẩu vàng. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?

Theo cá nhân tôi thì không nên bỏ giấy phép này. Chúng ta cũng phải thừa nhận việc mua bán vàng trong dân cư của Việt Nam rất nhiều, khối lượng tích trữ cũng rất lớn. Do vậy cần nhân nhắc chỗ này để có biện pháp phù hợp với đặc điểm của nền kinh tế. Song, việc bỏ giấy phép thì chưa nên nhưng yêu cầu đòi hỏi sự nhạy bén của các cơ quan hoạch định chính sách.

- Theo ông thì việc NHNN cho phép doanh nghiệp nhập khẩu vàng trong 14 ngày có đủ để hạ nhiệt thị trường vàng hiện nay không?

Biện pháp này đưa ra chỉ đủ làm cho giá vàng trong nước tăng không cao hơn giá vàng quốc tế, tính theo giá chuyển đổi. Nếu như trong thời gian tới giá vàng quốc tế tiếp tục tăng thì giá vàng trong nước cũng không thể giữ ở mức thấp được.

- Ông vừa cho rằng giá vàng tăngdo ảnh hưởng của tâm lý nhưng liệu có phải yếu tố tâm lý “thái quá” như ông nói xuất phát từ việc thông tin trên thị trường về vàng, USD hiện nay chưa thực sự minh bạch?

Tôi không cho là thông tin thời gian qua là không minh bạch. Kể cả các chính sách cũng vậy. Nhưng cách thức chúng ta giải thích chính sách có phần chưa quyết liệt, giải thích cho người dân chưa đầy đủ. Coi thông tin về nhập khẩu vàng, bơm ngoại tệ là vấn đề nhạy cảm, chỉ nên hiểu trong phạm vi hẹp thôi. Còn thông tin thực tế thì không có gì nhạy cảm cả. Chính sách của chúng ta rõ ràng. Tôi nghĩ rằng tất cả các chính sách thời gian qua được công khai, công bố hết. Chỉ có điều chính sách đưa ra chưa được giải thích tuyên truyền nên người dân không hiểu cặn kẽ.

- Ông đã từng có cảnh báo về nguy cơ mất cân đối dự trữ ngoại hối nếu nguồn ngoại tệ và vàng trong dân lớn. Vậy cần có giải pháp gì để giải quyết vấn đề này vì khi vàng tăng thì ngoại tệ cũng tăng lên rất nhanh?

Giá USD của chúng ta chịu nhiều sức ép nên tăng giá khá nhanh. Việc tăng giá này có nhiều yếu tố: Xét về mặt cơ bản của nền tảng kinh tế thì nhập siêu trong nhiều năm qua đã dẫn đến cân đối ngoại tệ không đảm bảo cân bằng. Đây là yếu tố có tính chất cơ bản; gần đây chỉ số giá tiêu dùng đang tăng cao, do đó tâm lý của dân cư đang e ngại đồng Việt Nam mất giá. Do đó tỷ giá có sự thay đổi đó là theo phân tích của nhà nghiên cứu và người dân. Điều này dẫn đến tỷ giá chịu sức ép.

Bên cạnh đó, vừa qua giá vàng tăng cao dẫn đến giá USD tăng cao, kéo theo giá các mặt hàng khác cũng tăng cao, nhất là trong điều kiện của Việt Nam.

Ở đây tôi muốn nói rõ, ở các nước phân đoạn thị trường rõ ràng, giá vàng tăng chỉ ảnh hưởng nhỏ đến mặt bằng giá cả, nhưng ở ta, giá vàng, giá USD tăng cao lập tức kéo theo giá lương thực, thực phẩm, giá mặt hàng khác của những bà bán hàng ngoài chợ cũng lập tức tăng theo ngay. Khi giá tiêu dùng tăng cao lập tức nó lại quay lại vòng xoáy tăng giá vàng, USD tăng nữa. Rõ ràng ở đây có hai yếu tố khiến giá vàng, ngoại tệ tăng giá nhưng chưa đến mức làm mất giá tiền đồng và tăng lạm phát như thời gian vừa qua. Tôi cho rằng yếu tố cơ bản vẫn là tâm lý thái quá của người dân.

Để giải quyết vấn đề này, ngoài vấn đề ổn định kinh tế vĩ mô, tỷ giá ngoại tệ thì cũng cần công khai, giải thích để giải tỏa tâm lý cho người dân. Bởi lẽ việc đầu cơ sẽ không có lợi cho nền kinh tế, cho nhà đầu tư và cho từng gia đình.

Thạch Thảo(ghi)