Bí mật của “người băng” 5.300 tuổi đã được khám phá

Phóng sự - Khám pháThứ Tư, 12/05/2010 06:00:00 +07:00

(VTC News) - Bí mật trẻ mãi không già của “người băng” Tyrolean 5.300 tuổi đã được các chuyên gia Đức và Ý khám phá.

(VTC News) - Bí mật trẻ mãi không già của “người băng” Tyrolean 5.300 tuổi đã được khám phá. Các chuyên gia Đức và Ý đã nghiên cứu da của xác ướp tự nhiên cổ nhất châu Âu này và khám phá ra hàng loạt bí mật giật gân. Té ra, xác ướp này được bảo toàn nhờ “đóng băng đột ngột”. Các nhà khoa học đang tìm cách áp dụng nghiên cứu này vào ngành phẫu thuật tạo hình.

Xác ướp trong băng từ thời Chalcolithic này được phát hiện vào năm 1991, trên núi băng Similuan, trong thung lũng Ötztal, thuộc dãy núi Alps ở độ cao 3.200m do hiện tượng băng tan nhanh chóng. Bằng phương pháp phóng xạ cácbon, người ta xác định được tuổi của xác ướp này là khoảng 5.300 năm. Đây là xác ướp cổ nhất được tìm thấy ở châu Âu. Ở Áo, xác ướp này được gọi là Otzi - theo tên địa danh nơi nó được phát hiện, còn ở Ý nó được gọi là người băng Tyrolean.

"Người băng" được bảo quản hoàn toàn tự nhiên. 

Lớp biểu bì (lớp da ngoài cùng) của “người băng” đã bị mất, có thể là do hậu quả của việc bị ướp một cách tự nhiên trong băng, nhưng các cấu trúc collagen trên da vẫn còn khá vững chắc.

Cách đây không lâu, một nhóm nhà nghiên cứu người Đức và Ý dưới sự chỉ đạo của Giáo sư Marek Janko - công tác tại Trường Đại học Tổng hợp Munich mang tên Ludwig-Maximilians - đã lấy ba mẫu da của người băng Tyrolean để nghiên cứu bằng kính hiển vi lực nguyên tử và quang phổ Rama. Những công nghệ này cho phép các nhà khoa học thấy được các cấu trúc collagen cấp phân tử và nano.
 
 
Các bộ phận đều còn cực kỳ nguyên vẹn. 

Khi tiến hành các thử nghiệm với các vết lõm nano, các nhà khoa học đã phát hiện thấy những mẫu da xác ướp này đã được tăng cường sự trẻ trung. Điều này khẳng định rằng, da của người cổ đại đàn hồi tốt hơn so với da của người hiện đại - tức là người cổ đại già nhanh hơn. Theo các nghiên cứu này, một trong những nguyên nhân có thể nhất của việc các collagen trong xác ướp được tăng cường bền vững là sự khử nước của các vật liệu sinh học bằng cách đóng băng sau đó sấy khô trong môi trường chân không.

Các quá trình này có thể dẫn đến sự hình thành nên những cấu trúc sợi nhỏ dày hơn của collagen - đây là nguyên nhân làm xuất hiện các mối liên kết bổ sung trong cấu trúc phân tử. Tức là việc được khử nước đã tăng cường chức năng bảo vệ của lớp mô và có thể ngăn chặn được sự phân hủy của xác ướp.
Hàng chục năm nghiên cứu, xác ướp "người băng" vẫn còn chứa đựng nhiều bí ẩn. 

Marek Janko cho biết: “Kết quả quan trọng nhất của nghiên cứu này là chúng tôi đã đưa ra được kết luận rằng, collagen tuýp I trong da của xác ướp người băng đã được bảo toàn cấu trúc và chính bằng cách đó nó có thể bảo vệ được da trước sự ảnh hưởng của các yếu tố phá hủy bên ngoài (như các nghiên cứu bằng tia cực tím, sự tan chảy của băng và sự thoái hóa vi sinh). Nhờ đó mà xác ướp đã được bảo toàn trong suốt hơn 5.300 năm nay. Ngoài ra, chúng tôi còn nghiên cứu được những dữ liệu mới về cấu trúc collagen và các thuộc tính cơ chế của nó sau quá trình ướp”.

Nhìn chung, nghiên cứu này đã khẳng định luận thuyết cho rằng “người băng” đã được đưa vào tuyết và bọc bằng một lớp vỏ băng ngay sau khi chết. Mặc dù trong suốt quá trình 5.300 năm qua, băng và tuyết đã nhiều lần tan ra và đông lại, nhưng phần lớn thời gian xác ướp đã được tồn tại trong trạng thái đóng băng. Sự việc cứ thế tiếp diễn cho tới khi người ta phát hiện ra nó.
Đã có rất nhiều truyền thuyết về sự chết chóc của những người từng tiếp xúc với "người băng".  

Theo quan điểm của Robert Stark - một nhà khoa học của Trường Đại học Tổng hợp Munich mang tên Ludwig-Maximilians cùng tham gia nghiên cứu - thì nghiên cứu này rất quan trọng, giúp con người hiểu được mọi quá trình ướp xác. Stark nhấn mạnh: “Các xác ướp thường là nguồn thông tin quý báu giúp chúng ta hiểu được sự sống và cái chết trong thời cổ đại. Trên thế giới còn nhiều phương pháp ướp xác khác, chẳng hạn như phương pháp của người Ai Cập cổ đại, nhưng ngày nay chúng ta đã có thể dễ dàng hiểu được tại sao xác của người cổ đại lại được bảo quản tốt đến mức như vậy”.

“Kết luận của chúng tôi về việc các collagen được làm khô sẽ tăng cường tính đàn hồi của các cấu trúc sợi nhỏ, có thể được ứng dụng vào lĩnh vực phẫu thuật hiện đại trong trường hợp đòi hỏi phải có lớp mô collagen với các thuộc tính cơ chế nhất định” - Janko kết luận.

Các nhà khoa học đã công bố kết quả nghiên cứu này trong bài viết “Cấu trúc nano và các thuộc tính cơ chế của collagen tuýp I từ xác ướp người băng Tyrolean 5.300 năm” đăng trên tạp chí Proceedings of the Royal Society B thời gian gần đây.
Một phần sự thật về "người băng" đã được các nhà khoa học khám phá. 

Collagen - tên gọi chung của các protein - là lớp mô liên kết chính (như mô gân, xương, sụn,…) và mang lại sự chắc chắn cho chúng. Đối với sắc đẹp của da, collagen có chức năng quan trọng là thu thập các chất axit amin. Nếu thiếu protein và các hợp chất nuôi dưỡng cơ thể khác, đặc biệt là kẽm và Vitamin C, cơ thể sẽ sử dụng các protein dự trữ từ lớp mô liên kết - tức là collagen. Hậu quả là da sẽ trở nên xấu và có dấu hiệu già trước tuổi. Nếu có dùng kem bôi ngoài da chứa collagen thì cũng ko giải quyết được vấn đề. Điều quan trọng là phải kích thích da từ bên trong. Các loại kem bôi bên ngoài không thể thay đổi được cơ thể.

Cho nên, ngày nay ngành công nghiệp sắc đẹp đang tập trung vào sản xuất các loại chế phẩm kích thích sản sinh ra collagen trực tiếp cho da. Vậy điều này diễn ra thế nào? Tổng hợp collagen - là một quá trình lên men nhiều giai đoạn phức tạp. Thực hiện chức năng này là các nguyên bào sợi đặc biệt. Thời điểm quan trọng trong tổng hợp collagen là khi diễn ra phản ứng hydroxyl hóa, mở ra con đường cho biến thể tiếp theo cần thiết cho sự trưởng thành của collagen. Các men đặc biệt sẽ kích hoạt các quá trình này.

Nghiên cứu của các nhà khoa học nước ngoài ở cấp độ phân tử của cấu trúc các sợi collagen và các đặc tính của chúng trong điều kiện được làm khô ở nhiệt độ thấp đã làm sáng tỏ nhiều quá trình trao đổi chất và có lợi cho việc sản xuất các chế phẩm mỹ phẩm mới.

Đào Văn (Theo Sự Thật)
Bình luận
vtcnews.vn