(VTC News) – Tiềm lực và thực lực thực sự của quân đội Iran nói chung và Hải quân Iran nói riêng đến nay vẫn là “ẩn số bí ẩn” chưa có lời giải đáp chính xác.
Tàu ngầm diesel-điện dự án 877 EKM do Nga sản xuất đang tiến hành đưa ngư lôi vào trong khoang.
Theo ước tính chưa đầy đủ thì trong lực lượng của Hải quân Iran hiện nay có khoảng 9 hải phòng hạm có lượng choán nước gần 1.500 tấn (một vài chiếc trong số đó đã được sản xuất từ những năm 60 của thế kỷ trước) và 3 chiếc tàu ngầm diesel-điện do Nga sản xuất thuộc dự án 877 EKM.
Thử nghiệm tên lửa hành trình đối hạm S-802 trên bộ.
Iran dự kiến mua hàng loạt tên lửa hành trình đối hạm loại S-802 và S-801 của Trung Quốc, trong đó Iran đã nhận được khoảng 80 quả tên lửa S-802. Khác với S-801A (YJ-81), tên lửa S-802 sử dụng động cơ phản lực tuốc bin để thay cho động cơ nhiên liệu cứng, nhờ đó mà tầm bắn xa của S-802 tăng thêm tới 50%, đạt 120 km.
Tên lửa có trọng lượng phóng 715 kg, đầu đạn xuyên phá loại tự dẫn tích cực bằng radar có trọng lượng 165 kg và thiết bị hiệu chỉnh hướng bay của đầu đạn tên lửa ở giai đoạn đầu của quỹ đạo bay, đồng thời tên lửa loại này cũng có khả năng tích hợp với hệ thống dẫn đường và định vị vệ tinh GLONASS/GPS.
Tên lửa hành trình đối hạm S-802 của Trung Quốc sản xuất.
Theo thông tin từ phía Trung Quốc, khả năng tiêu diệt mục tiêu của tên lửa hành trình đối hạm S-802 trong điều kiện có sự phản kháng của đối phương là khoảng 75%. Trong khi đó, tên lửa S-802 lại có diện tích tán xạ nhỏ, tầm bay thấp cộng thêm tổ hợp chế áp nhiễu nên khả năng đánh chặn nó của các phương tiện phòng không đối phương là rất khó. Tên lửa loại này có tầm bay cao khi ở giai đoạn hành trình của quỹ đạo bay là 50-120 m và ở giai đoạn cuối của quỹ đạo bay chỉ còn là 5-7 m.
Tàu chiến của Hải quân Iran tham gia tập trận thường niên trên vịnh Ba Tư.
Biến thể mới nhất của tên lửa S-802 hay YJ-82 chính là tên lửa hành trình đối hạm Noor do Viện công nghệ cơ điện (China Electro-Mechanical Technology Academy – CHETA) nghiên cứu, chế tạo và đã chính thức công diễn lần đầu tiên vào năm 1989. Nó thường được sử dụng để trang bị cho tàu nổi mặt nước (khu trục hạm, chiến hạm, ca nô tuần tiễu mang tên lửa các lớp khác nhau), tàu ngầm, lực lượng bảo vệ bờ biển và máy bay chiến đấu. Hiện nay, loại tên lửa này mới chỉ có thể phóng qua ống phóng ngư lôi của tàu ngầm diesel-điện dự án 039 (Song Class).
Tuy nhiên, dưới áp lực từ phía Mỹ, Trung Quốc đã buộc phải từ bỏ ý định tiếp tục cung cấp tiếp các tên lửa hành trình đối hạm S-802 và S-801 cũng như tên lửa Noor cho phía Iran để đổi lấy việc tăng cường và mở rộng mối quan hệ hợp tác về kinh tế và quân sự với Mỹ.
Ngoài ra, Iran cũng đã mua một số tàu ngầm siêu nhỏ loại “Yono” của Bắc Triều Tiên có lượng choán nước gần 100 tấn mà Iran gọi là “Nahang”, đồng thời cũng đã tiến hành đóng mới thêm 3 tàu ngầm diesel mini lớp “Gadir” có lượng choán nước gần 500 tấn.
Tên lửa hành trình đối hạm Nasr-1 trang bị trên ca nô tuần tiễu mang tên lửa.
Theo nhận định, đánh giá của giới chuyên gia phân tích thì hiện nay Iran đang bí mật chuẩn bị cho một cuộc chiến mới – chiến tranh biệt kích trên vịnh Ba Tư. Theo đó, Iran đã mua hàng loạt ca nô tuần tiễu tốc độ cao có khả năng phát triển tốc độ lên tới 130 km/h ở Italia, đồng thời tiếp tục phát triển số lượng ca nô mang tên lửa lên tới 20 chiếc. Để trang bị vũ khí cho số ca nô này, Iran đã đặt mua ở Trung Quốc loại tên lửa hành trình đối hạm Nasr-1 mà Iran gọi là tên lửa S-704. Đây là loại tên lửa mang đầu đạn tự dẫn tích cực và có tầm bắn xa gần 40 km.
Bên cạnh đó, Lực lượng cách mạng Hồi giáo Iran còn tiến hành cho xây dựng hàng loạt các cơ sở hạ tầng vật chất kỹ thuật cần thiết để chuẩn bị cho trận chiến đột kích của mình ở các khu vực gần bờ biển vịnh Ba Tư mà cơ sở đầu tiên trong kế hoạch này đã được khai trương vào tháng 10/2008 tại eo biển Hormuz, sau đó Iran đã tiếp tục cho khai trương thêm 4 cơ sở tương tự dọc eo biển này.
Một trong những sự kiện quan trọng có ý nghĩa to lớn, quyết định đến việc tăng cường, củng cố và phát triển tiềm lực của Hải quân Iran là việc nước này chính thức cho hạ thủy “tàu khu trục” (theo tuyên bố của Iran) mang ngư lôi và tên lửa có điều khiển đầu tiên do chính Iran tự nghiên cứu, chế tạo và sản xuất mang mật danh “Jamaran” vào tháng 2 vừa qua.
Giới lãnh đạo cấp cao của Iran thăm quan tàu chiến tự chế mới nhất của mình.
“Jamaran” có lượng choán nước 1.420 tấn, dài 94 m, có thể phát triển tốc độ tới gần 30 hải lý, được trang bị cả vị trí bố trí máy bay trực thăng lẫn vị trí tác chiến cho tổ hợp tên lửa phòng không vác vai, bom chống ngầm và được biên chế 140 người. “Tàu khu trục” loại này được trang bị hệ thống pháo tự động 76 mm OTO Melara, súng máy cỡ nhỏ và hai thiết bị phóng tên lửa hành trình đối hạm 2 nòng Noor (phát triển từ tên lửa S-802 của Trung Quốc).
Tháp pháo tự động OTO Melara cỡ 76 mm trên tàu "Dzhamaran" của Iran.
Theo tuyên bố từ phía Iran, sự ra đời của khu trục hạm “Jamaran” đã đánh dấu bước thành công và đột phá công nghệ mạnh mẽ trong lĩnh vực công nghệp quốc phòng của Iran. Nó là loại tàu chiến cao tốc đa năng có thể đồng thời thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau như: săn ngầm, chống các phương tiện bay và tàu chiến các loại của đối phương ngay cả trong điều kiện tác chiến điện tử.
Toàn cảnh tàu chiến mới nhất của Hải quân Iran "Jamaran" nhìn từ phía sau.
Tuy nhiên, qua phân tích các thông tin có được, các chuyên gia phân tích đã đưa ra nhận định rằng, thực chất các chuyên gia Iran mới chỉ chế tạo được tàu tuần phòng đa năng ven biển mà theo phân loại của NATO gọi là hải phòng hạm chứ chưa thể gọi là tàu khu trục như Iran tuyên bố.
Để minh chứng cho nhận định này, các chuyên gia phân tích đã đưa ra một bằng chứng đối chứng xác thực, đó là hiện nay Nga cũng đang sở hữu loại tàu tương tự thuộc dự án 20380 “Steregushchy” có khả năng mang cả máy bay trực thăng săn ngầm Ka-27 có lượng choán nước 2.220 tấn, dài 105 m, tốc độ hoạt động 27 hải lý và biên chế kíp lái 99 người.
Toàn cảnh tàu tuần phòng "Steregushchy" của Hải quân Nga.
“Steregushchy” được sử dụng chủ yếu để ngăn chặn hoạt động của tàu nổi, tàu ngầm đối phương, yểm trợ hỏa lực cho lực lượng đổ bộ trên biển và tuần tiễu ở các khu vực nhằm phong tỏa hoạt động của tàu thuyền đối phương. Tuy nhiên đến nay khả năng phòng không và phạm vi hoạt động (4.000 dặm) của loại tàu này vẫn còn là một hạn chế lớn chưa thể khắc phục.
Khẩu pháo A-190 cỡ 100 mm trang bị trên tàu tuần phòng "Steregushchy".
Tàu chiến thuộc dự án 20380 của Nga được thiết kế với lớp vỏ thép trơn, nhẵn được làm bằng vật liệu siêu bền composite đa lớp rất khó đốt cháy, xuyên thủng, đồng thời hạn chế đến mức tối đa khả năng phát hiện của các phương tiện radar và hồng ngoại của đối phương.
Ngoài ra, loại tàu chiến này còn được trang bị thêm một số trang thiết bị đặc biệt khác như: tên lửa, dàn anten, các phương tiện kỹ thuật nhằm quan sát, phát hiện sự hoạt động của tàu thuyền đối phương từ xa và nâng cao khả năng sinh tồn trước các đòn tấn công bằng các phương tiện tấn công đường không, mặt đất, mặt nước của đối phương. Nhờ đó mà khả năng tấn công của tên lửa hành trình đối hạm vào tàu đã giảm tới 5 lần so với trước kia.
Pháo AK-630 7 nòng biên chế trên tàu tuần phòng "Steregushchy".
Những tính năng đặc biệt này ở tàu chiến tương tự của Iran hoàn toàn chưa có vì thân tàu và kết cấu của “Jamaran” có nhiều chi tiết lặp lại kết cấu của tàu lớp Alvand do Hãng Vosper của Anh đóng cho Hải quân Iran vào cuối những năm 60 của thế kỷ trước.
Tàu “Steregushchy” được trang bị rất nhiều loại vũ khí, trang bị hiện đại khác nhau, từ vũ khí phòng không, vũ khí săn ngầm (1 khẩu pháo A-190 cỡ 100 mm “Universal”, 2 khẩu pháo AK-630, 6 ống phóng ngư lôi, 8 tổ hợp tên lửa đối hạm “Uran” mang tên lửa hành trình đối hạm loại X-35 và 2 tổ hợp pháo-tên lửa phòng không loại “Cortic”), cho tới hệ thống chỉ huy tác chiến, hệ thống trinh sát, phát hiện từ xa, hệ thống chỉ thị mục tiêu, hệ thống bảo vệ và thông tin liên lạc.
Tên lửa hành trình đối hạm X-35 trang bị trên tàu tuần phòng "Steregushchy".
Trong đó, tên lửa hành trình đối hạm X-35 của Nga được sử dụng để tiêu diệt các mục tiêu mặt nước trong điều kiện có sự gây nhiễu tích cực và kháng cự bằng hỏa lực của đối phương. Nếu xét về đặc tính kỹ-chiến thuật thì X-35 của Nga không hề thua kém S-802 của Trung Quốc vì nó có tầm bắn xa 130 km với sai số tiêu diệt mục tiêu chỉ khoảng 4-8 m.
Tuy nhiên, khác với S-802, mọi hoạt động của tên lửa X-35 của Nga ở giai đoạn đầu và giai đoạn giữa đều được thực hiện theo quán tính, chỉ đến giai đoạn cuối của quỹ đạo bay mới kích hoạt đầu đạn tự dẫn chống nhiễu radar tích cực để tấn công vào mục tiêu đối phương bằng đầu nổ xuyên phá mảnh đủ mạnh để có thể tiêu diệt tàu có lượng choán nước gần 500 tấn.
Hệ thống các loại vũ khí, trang bị biên chế trên tàu tuần phòng hiện đại "Steregushchy" của Nga.
Đặc biệt, trên tàu chiến “Steregushchy” của Nga còn có trang bị cả 4 thiết bị phóng PK-10 của tổ hợp bắn gây nhiễu “Brave” để tự bảo vệ trước các phương tiện phát hiện và tên lửa đối hạm của đối phương, đồng thời “Steregushchy” còn được trang bị thêm cả hai súng máy 14,5 mm và 2 súng cối DP-64 để chống cướp biển và biệt kích ngầm từ dưới nước.
Vũ khí tác chiến điện tử trên tàu chiến loại này của Nga bao gồm có hệ thống chỉ huy-thông tin tác chiến “Sigma”, trạm radar quan sát chung “Furke-2”, radar chỉ thị mục tiêu cho tên lửa có điều khiển “Monyment-A”, thiết bị định vị thủy âm “Dawn-2”, trạm định vị thủy âm “Minotaur-M”, tổ hợp thông tin liên lạc tự động “Ruberoid”, phương tiện tác chiến điện tử và dẫn đường.
Hệ thống vũ khí, trang bị hiện đại biên chế trên tàu tuần phòng "Steregushchy" của Hải quân Nga.
Rõ ràng những loại vũ khí và trang thiết bị kỹ thuật quân sự hiện đại trang bị trên tàu chiến “Steregushchy” của Nga là không thể so sánh vì dù sao thì tàu chiến “Dzhamaran” của Iran cũng mới chỉ ứng dụng công nghệ của những năm 60-70 của thế kỷ trước.
Tất cả các yếu tố nêu trên đã chỉ ra rằng, tàu “Jamaran” của Iran thực sự có đủ các loại tên lửa hiện đại, song các hệ thống chỉ huy tác chiến, phát hiện, chỉ thị mục tiêu và thông tin liên lạc đi kèm với nó lại không thể theo kịp sự hiện đại đó nên rất khó để có thể phát huy hết sức mạnh và hiệu quả của vũ khí trang bị trên tàu. Ngoài ra, tàu “Jamaran” của Iran cũng vẫn chưa thể có được hệ thống phòng không (phòng thủ tên lửa) đủ mạnh để có thể tự vệ trước đối phương thực sự mạnh.
Tổ hợp bắn gây nhiễu "Brave" biên chế trên tàu tuần phòng "Steregushchy" của Hải quân Nga.
Đến đây, có thể khẳng định rằng, Hải quân Iran chưa thực sự mạnh như những gì họ vẫn phô diễn mà thực chất đó chỉ là tấm vỏ bọc, lá chắn ngụy trang cho các hoạt động quy mô lớn nhằm chuẩn bị cho các hoạt động biệt kích trên vịnh Ba Tư. Tuy nhiên, với tiềm lực và thực lực “nghèo nàn” của mình nhưng Iran vẫn luôn muốn khẳng định vị thế lãnh đạo khu vực của mình.
Hữu Kỷ - Nhật Minh (Theo báo Độc lập Nga)
Bình luận