Vấn nạn hở hang, nỗi hổ thẹn của ngành văn hóa

(VTC News) - NSƯT Lê Chức đã từng thốt lên chua chát tại hội nghị chấn chỉnh quản lý trang phục biểu diễn nghệ sĩ tại Bộ VHTTDL hồi tháng 5/2012: “Một đất nước tử tế, một nền văn hiến 4.000 năm, vậy mà cả ngành văn hóa phải ngồi đây để bàn về nội y!”.

Vi phạm nhiều, xử được bao nhiêu?

Suốt 10 năm qua, vấn nạn nghệ sĩ ăn mặc thiếu vải trên sân khấu đã trở nên nhức nhối. Đặc biệt là khoảng 3 năm trở lại đây khi "cơn gió độc" của trào lưu khoe thân tràn vào showbiz Việt.

Với một thị trường biểu diễn sôi động như showbiz Việt hiện nay, hàng năm có hàng nghìn chương trình trình diễn lớn nhỏ. Số vụ vi phạm nhiều không xiết nhưng 10 năm qua chỉ có vài cái tên bị xử phạt vì ăn mặc phản cảm như: Hà Anh, Bebe Phạm, Vũ Thu Phương, Thuý Uyên, Thái Hà, Thu Minh.

Chiếc váy quá ngắn khiến Hà Anh nhận án phạt.

Hàng loạt những cái tên khác gây bức xúc dư luận suốt một thời gian dài vì lối phô diễn cơ thể phản cảm như Minh Hằng, Thuỷ Tiên, Võ hoàng Yến, Ngọc Quyên, Mai Hải Anh,… không được xử lý.

Mới nhất, siêu mẫu Võ Hoàng Yến lại để lộ ngực trong đêm thời trang “Đam mê và hội tụ” diễn ra vào ngày 20/12 vừa qua.

Đây không phải là lần đầu tiên Võ Hoàng Yến mắc lỗi lộ ngực trên sân khấu. Cách đây gần 1 năm, Hoàng Yến từng sải bước trên sàn diễn trong trạng thái bộ ngực sắp bay ra ngoài trang phục. Điều này cho thấy sự yếu kém về nhận thức trong cách giữ gìn hình ảnh của siêu mẫu này.

Dù dư luận cật lực lên án nhưng việc ăn mặc trang phục phản cảm, hở da thịt của một số ca sĩ vẫn không hề giảm. Mỗi khi bị chỉ trích, các ca sĩ lại thanh minh do sự cố, tai nạn nghề nghiệp… Khán giả rất khó để biết được họ vô tình hay cố ý hở để hâm nóng tên tuổi.

Cũng hàng chục cuộc họp bàn thảo về vấn nạn ăn mặc phản cảm trên sân khấu của nghệ sĩ diễn ra từ đầu năm đến nay. Nhưng ý kiến bức xúc thì nhiều, biện pháp đưa ra thì to tát nhưng thực tế thì việc giải quyết vấn nạn này ra sao vẫn còn là một bài toán nan giải với ngành văn hoá.

Án phạt nhẹ hay cơ quan quản lý còn dung túng?

Một thực tế là trong vô vàn các vụ ăn mặc phản cảm suốt 10 năm qua, chỉ một vài vụ bị phạt. Nhưng mức phạt đưa ra khá buồn cười.

Công ty Cát Tiên Sa bị phạt 5 triệu đồng do không kiểm soát trang phục của ca sĩ Hồ Quỳnh Hương và Đoan Trang trong đêm Chung kết Siêu mẫu 2004. Hai nữ ca sĩ bị kiểm điểm.

Ca sĩ Thuý Uyên bị phạt 3,5 triệu đồng vì bộ trang phục khoe 90% da thịt trên sân khấu trong chương trình Thời trang và Cuộc sống diễn ra vào ngày 29/9/2010.

Chương trình "Diamond Night", nơi Bebe Phạm lộ ngực, Hà Anh lộ quần chíp bị phạt tổng cộng 11 triệu đồng cho hai lỗi: sử dụng trang phục phản cảm, không phù hợp với thuần phong mỹ tục (3,5 triệu đồng) và tự tiện thay đổi nội dung chương trình sau khi đã được cấp giấy phép (7,5 triệu đồng).

“Đêm mỹ nhân” với sự cố chiếc quần ren phản cảm của Minh Hằng đã nhận mức án phạt 3,5 triệu đồng cho đơn vị tổ chức. Ca sĩ Minh Hằng thoát tội do “không bắt được tận tay”.

Gần đây hơn, Thái Hà nhận mức án phạt 5 triệu vì để lộ ngực trong đêm Umbrella Party, Thu Minh nhận án phạt 3,5 triệu vì mặc trang phục phản cảm để lộ ngực trên sân khấu Ngàn sao hội tụ.

Việc Hồng Quế thoát tội sau khi diện váy ren tại LHP Quốc tế Hà Nội 2012 đã khiến công chúng bức xúc.

Thiết nghĩ, nếu đã hạ quyết tâm quản lý chặt chẽ trang phục biểu diễn của nghệ sĩ thì cơ quan quản lý nên mạnh tay hơn. Theo như lý giải của Cục Nghệ thuật biểu diễn và các Sở VHTTDL từ năm 2012 trở về trước (khi Nghị định 79 chưa có hiệu lực) thì mức án phạt không thể cao hơn được vì vẫn áp dụng Quy chế 47 về quản lý nghệ thuật biểu diễn.

Nhưng trên thực tế, khi chưa có Nghị định 79 hay chỉ thị 65 về chấn chỉnh hoạt động tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang của Bộ VTTTDL thì ngành văn hoá đã có Nghị định 75 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa.

Nghị định 75 đã có quy định rất rõ về quyền hạn và các hình phạt bổ sung và khắc phục hậu quả đối với các vi phạm trong lĩnh vực văn hoá. Tuy nhiên, chưa bao giờ cơ quan quản lý mạnh tay áp dụng mức phạt bổ sung này. Lý do được đưa ra luôn là “vi phạm chưa trầm trọng” hoặc “muốn đình chỉ, cấm diễn phải xin ý kiến lãnh đạo Bộ, chúng tôi không có quyền quyết định”.

Hoàng Yến và chiếc váy gây "tai nạn" khi nhìn nghiêng.

Chính quyền Malaysia quy định, một ca sĩ nữ trên sân khấu phải kín đáo ít nhất từ vai đến đầu gối. Hàn Quốc cũng có quy định về kiểm soát trang phục biểu diễn từ năm 2000. Họ đang soạn thảo lại luật mới áp dụng cuối năm 2011.

Để thu hút người hâm mộ, các cô gái trong làn sóng âm nhạc K-pop vẫn thường biểu diễn các vũ đạo khêu gợi và ăn mặc mát mẻ cả trên sân khấu cũng như trong các đoạn video âm nhạc. Thế nhưng hiếm khi trên sân khấu K-pop xả ra các vụ lộ hàng như ở Việt Nam.

Những pha khoe da thịt phản cảm trên sân khấu xảy ra liên tục khiến dư luận xã hội và nội bộ nghệ sĩ bức xúc. Nhưng có vẻ như chúng ta đang quá lỏng tay trong công tác quản lý trang phục biểu diễn so với các nước trong khu vực.

Làm được như trên bởi ở Hàn Quốc, các cơ quan kiểm duyệt như Ủy ban Tiêu chuẩn Truyền thông Hàn Quốc (KOCSC) hoàn toàn không chấp nhận lối ăn mặc và biểu diễn quá gợi cảm trên sân khấu, dù rằng đây là một trong những yếu tố thúc đẩy làn sóng “Hallyu” hay sóng văn hóa Hàn Quốc ra với thế giới.

Nghị định 79 về nghệ thuật biểu diễn có hiệu lực từ ngày 1/1/2013. Mức xử phạt hành chính đối với nghệ sĩ vi phạm có thể tăng lên 50 triệu đồng, 100 triệu đồng kèm theo các hình phạt bổ sung như cấm diễn, không được xuất hiện trên báo chí, truyền hình trong thời gian nhất định.

Nhưng, nếu cơ quan quản lý văn hoá còn tỏ ra thiếu quyết liệt như những năm vừa qua thì công cuộc “chống hở” của ngành văn hoá khó mà thành công được.

Đàm Mộng Hoài