3 bức kí họa và hành trình lưu lạc trên đất Mỹ

Văn hóa - Giải tríThứ Bảy, 18/09/2010 07:58:00 +07:00

(VTC News) – Chiều 17/9, Đại sứ Mỹ Michael Michalak đã trao lại ba bức tranh cuối cùng trong cuốn "nhật ký bằng tranh" của người lính - họa sĩ Lê Đức Tuấn

(VTC News) – Chiều 17/9, Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Michael Michalak đã trao lại ba bức tranh cuối cùng trong cuốn "Nhật ký bằng tranh" của người lính Việt - họa sĩ Lê Đức Tuấn.

Cùng ba bức tranh ấy, Thiếu tá Mỹ Robert B.Simpson, người nhặt được cuốn "nhật ký bằng tranh" tại mặt trận Tây Nguyên năm 1968, còn gửi Lê Đức Tuấn bức thư.

Cuốn ký họa gồm hơn 100 bức tranh, do Thiếu tá Mỹ Robert B.Simpson, sĩ quan tác chiến thuộc Tiểu đoàn 3, Trung đoàn 8 Bộ binh, Sư đoàn 4 Bộ binh của quân đội Mỹ ở vùng Pleiku-Kon Tum, nhặt được năm 1968, trong một lần càn quét.
Đại sứ Mỹ Michael Michalak trao lại ba bức tranh cho họa sỹ Lê Đức Tuấn

Theo lời kể của viên thiếu tá này, ông nhặt được ba lô của Lê Đức Tuấn, trong đó có một tập thơ của Puskin, một cuốn sổ ký họa. Sau khi lấy ba bức tranh trong cuốn ký họa gửi về tặng vợ, Robert B.Simpson đã tặng lại cuốn ký họa cho viên Tướng ba sao lục quân Hoa Kỳ William R. Peers.

Sau đó, ba bức tranh này được đăng cùng bài viết trên tờ nhật báo The Columbus Enquirer ở bang Georgia, năm 1968: “Chuyện từ những bức ký họa của người lính Bắc Việt tử trận” của phóng viên người Mỹ Charles Black.

Trong bài báo, Charles Black kể lại chuyện nhặt được tập nhật ký bằng tranh của thiếu tá Robert B.Simpson và quá trình lưu lạc của nó trên đất Mỹ.
Một trong những hình ký họa được trao lại cho họa sỹ Lê Đức Tuấn. 

Cuối năm 2009, cuốn ký họa được con gái Tướng William R. Peers, gửi trả lại phía Việt Nam, thông qua Bộ Quốc phòng. Thiếu tá Robert B.Simpson, hiện là phóng viên đọc được những thông tin trên, đã tìm lại ba bức ký họa và nay ông gửi trả lại họa sỹ Lê Đức Tuấn.

Bản thân họa sỹ Lê Đức Tuấn rất đỗi ngạc nhiên và vui mừng vì đã nhận lại đứa con tinh thần của mình. Quá trình thấy lại tác phẩm của họa sỹ cũng thật tình cờ. Người em gái của ông khi đến thăm quan bảo tàng đã phát hiện ra cuốn nhật ký có chữ ký “L.Đ.Tuấn” giống hệt bút danh mà anh trai mình thường sử dụng khi sáng tác tranh. Nhờ đó, ông đã gặp lại đứa con tinh thần sau 41 năm lưu lạc.
Bức tranh màu nước của Lê Đức Tuấn được đăng trên báo Mỹ Columbus Enquirer, ngày 20-5-1968, nay được trả lại cho chủ nhân.  

Hoạ sỹ Lê Đức Tuấn cho biết, ông rất tiếc vì người lính Mỹ giữ cuốn nhật ký đã qua đời. Ông luôn nghĩ giá như người lính ấy còn sống và 2 người được gặp lại nhau thì cuộc gặp mặt có lẽ sẽ rất thân tình.

Trong lễ trao lại hiện vật, ngài Đại sứ đánh giá cao việc hợp tác tìm kiếm và trao đổi hiện vật thời chiến giữa Việt Nam và Mỹ trong thời gian vừa qua. Đồng thời, ông Michael Michalak cũng hy vọng, trong thời gian tới hai bên sẽ có nhiều động thái tích cực hơn để cùng nhau trao đổi những kỷ vật quân sự của giai đoạn chiến tranh cũng như phát triển mối giao ban tốt đẹp giữa hai nước.

Cũng nhân dịp này, BTC cũng giới thiệu cuốn sách “Nhật ký bằng tranh của họa sỹ Lê Đức Tuấn trở về từ phía bên kia” của chính tác giả. Được biết, phía NXB Thanh niên cũng đang có kế hoạch dịch cuốn sách này sang tiếng Anh và phát hành tại Mỹ trọng thời gian tới.

 Thư của Robert B.Simpson gửi họa sỹ Lê Đức Tuấn

Kính gửi ông Lê Đức Tuấn

Ngày 11 tháng 8 năm 2010

Thưa ông, Tôi rất vui mừng gửi lại cho ông ba tờ tranh còn lại nằm trong tác phẩm nghệ thuật do ông sáng tác thời kỳ ông còn là một người lính tham gia huấn luyện và trên đường hành quân vào chiến trường. Tôi vô cùng thích thú được tin cựu chỉ huy của tôi, tướng William R. Peers đã giữ lại được phần chính của tác phẩm nghệ thuật này trong số nhiều kỷ vật đáng giá của ông và con gái ông đã tìm cách trao lại kỷ vật đó cho Việt Nam. Thật tuyệt vời hơn nữa khi được tin ông vẫn còn sống và khỏe mạnh, ngược lại với những gì mà tôi đã nghĩ.

Theo tôi, những người lính, ngoài việc hy sinh cho đất nước và cống hiến hết mình cho sự nghiệp của mình, họ còn chia sẻ cảm giác của những người thân bất chấp ranh giới và chính sách. Trong khi tập trung mọi nỗ lực để đánh bại đối phương trong chiến trận, thì khác với mọi người, họ đã hiểu được nỗi đau và sự hy sinh to lớn thường xảy ra đối với cả hai bên. Những người lính của bất kỳ bên tham chiến nào cũng đều hiểu rằng cái đẹp và sự nhạy cảm hình như sẽ nhanh chóng bị bỏ đi trong chiến tranh.

Chính vì vậy, tôi kính trọng ông vì ông vừa là một người lính đã chiến đấu dũng cảm và đồng thời lại là một nghệ sĩ đã sáng tác một tác phẩm đẹp trong chiến đấu. Chúc cho tác phẩm nghệ thuật của ông, nay đã về lại với ông, sẽ mang lại cảm hứng cho nhiều độc giả có dịp chiêm ngưỡng nó trong thời gian tới.

Kính thư!

Robert B. Simpson

Trần Lê
Bình luận
vtcnews.vn